In: Cinecenter, Amsterdam; Lantaren/Venster, Rotterdam; Babylon 2, Den Haag; Studio, Utrecht; Scala, Nijmegen; Alhambra 4, Enschede.

Gillies MacKinnon verfilmt zonder vooringenomenheid Esther Freuds roman

Blanke beelden uit hippieparadijs Marokko

Door BIANCA STIGTER
In het dorp waar Bilal Julia en haar twee dochters mee naar toeneemt, worden de Engelse gasten onthaald op een regen van rozenblaadjes. Het is 1972 en het hele dorp loopt uit om de zoon uit Marrakesh en zijn Engelse gasten te verwelkomen. Gillies MacKinnon laat het tafereel in Hideous Kinky zien zoals hij ook het grote plein in Marrakesh laat zien, de drukke straatjes en de stille binnenplaatsen, de uitgestrekte vlaktes van een kleur eromheen en de tapijten waarop alle kleuren hun verschillen kunnen benadrukken in hotelkamers en patio's. MacKinnon ontgoochelt de beelden die kunstenaars en fotografen in Marokko hebben gevonden en in het collectieve geheugen hebben laten zinken. Hij laat zijn cameraman John de Borman hen wel vinden, maar niet vervolmaken. Soms lijkt het alsof MacKinnon met die voorgeschreven schoonheid de spot drijft. Een muur met een palm erachter is in Hideous Kinky een muur met een boom erachter.

Af en toe laat MacKinnon een bekend hippielied als Here Comes The Sun of A Horse With No Name met zijn blanke beelden contrasteren. MacKinnon, die hiervoor Regeneration regisseerde, een film over de waanzin van de Eerste Wereldoorlog die in Nederland nog moet worden uitgebracht, en Small Faces, over opgroeien in Glasgow in de jaren zestig, maakte met Hideous Kinky weer geen gemakkelijk portret van een generatie, die dit keer al blowend en trippend het hogere zocht in een land waar dat niet duur hoefde te zijn. Daarvoor gebeurt er in deze film teveel tegelijk. Twee meisjes springen op een bed en scanderen de naam van een rijke Europeaan of roepen lekkere woorden als hideous en kinky. Een jonge moeder vecht met een prostituée om een roze broek en wil nog verder zwemmen dan de overkant van het meer. MacKinnons blanke manier van filmen valt soms samen met het perspectief van een van de hoofdpersonen, een meisje van vijf dat nog niet zo vooringenomen is als haar een paar jaar oudere zusje. Bea wil vooral gewoon zijn, Lucy is in voor elk avontuur dat haar bij haar moeder laat blijven. In de roman van Esther Freud waarop de film is gebaseerd, vertelt Lucy het hele verhaal, maar we zien niet de hele film door haar ogen. MacKinnon laat ons ook onafhankelijk van haar naar haar moeder kijken. Julia is naar Marokko gekomen om bij de soefi's haar eigen ik te verliezen, maar haar dochters behouden haar voor het dagelijks leven. Ze moeten eten, slapen, gewassen worden en de oudste wil naar school. Julia wordt gespeeld door Kate Winslet, in haar eerste rol na Titanic. Zelden zag ik een actrice die zich zo weinig van haar uiterlijk aantrekt; Winslet koketteert zelfs niet met het feit dat ze niet koketteert. Soms vergeet je dat ze Julia is; dan staar je alleen nog maar naar haar. Maar het is ook Winslets onverdroten lichaam dat Julia tot meer dan een onverantwoordelijke dwaas maakt die het leven van haar kinderen in gevaar brengt voor het najagen van een vaag ideaal. Zoals zij Lucy in bed op haar rug laat slapen. Zoals zij Lucy knuffelt als die een vrijpartij met Bilal verstoort. Zoals zij, ja toch, lippenstift opdoet als ze eindelijk op audiëntie mag bij een soefi. In een film bieden zulke momenten voldoende tegenwicht. Daarbuiten misschien ook.

Als ze Marokko eindelijk verlaten, geeft Bea haar moeder een groot cadeau. Ze moet huilen. Komen we nooit meer terug? Zullen ze ons nooit meer met rozenblaadjes verwelkomen? Op zo'n moment laat MacKinnon zijn spottende neutraliteit varen. De rozenblaadjes staan niet meer op een ansichtkaart of in een plaatjesboek. Ze zijn door iemand zelf onthouden.