Willem Dafoe
In een reeks profielen van
hedendaagse filmsterren deze week Willem Dafoe, die Jezus heeft gespeeld
voor Scorsese, graag een gekke schurk vertolkt en nu een automonteur is
in 'eXistenZ'.
De Amerikaanse acteur Willem Dafoe wordt in Hollywood vooral gevraagd voor het spelen van engerds. Hij speelde engerds in uiteenlopende producties als Wild at Heart (1990), Speed II (1997), The English Patient (1996) en het meest recent in David Cronenbergs ExistenZ, waarin hij jolig een mens te lijf gaat met het gereedschap van een automonteur. Dafoe is gevaarlijk omdat hij je onzeker kan maken, met die ogen zo groot dat de pupillen de tijd hebben om spottend langzaam heen en weer te bewegen. Is hij met zijn magere lijf en uitstekende jukbeenderen nou mooi of niet mooi, is hij goed of slecht? Het antwoord op de tweede vraag lijkt samen te hangen met het antwoord op de eerste. Dafoe maakt van de kijker Roodkapje op het moment dat ze nog net niet weet dat de wolf de plaats van grootmoeder in heeft genomen. Toch heeft Dafoe, anders dan collega-schurken Christopher Walken en Dennis Hopper, nog nooit een memorabele slechterik gespeeld. De acteur lijkt beter op dreef als hij uiteindelijk toch het goede laat overwinnen, en daar een prijs voor moet betalen, zoals in Platoon, de Vietnamfilm van Oliver Stone (1986) waarin hij Sgt. Elias speelt, een rol die hem een Oscarnominatie opleverde. Twee jaar later speelde hij de titelrol in The Last Temptation of Christ van Martin Scorsese, waarin Jezus hallucineert over een aards bestaan en kort in een vrijscène met Maria Magdalena te zien is. Toen de film uitkwam, werden de makers van blasfemie beticht, maar op de website Hollywood Jesus wordt nu beweerd dat The Last Temptation mensen tot het christendom heeft bekeerd. Gedenkwaardig was Dafoe ook in Light Sleeper (1992), een film van Scorsese's scenarioschrijver Paul Schrader, die schuld, zonde en verlossing deze keer een veertigjarige cocaïnedealer laat overspoelen.
Dafoe is een acteur die in veel werelden thuis is. Behalve acteur in grote of kleine Hollywoodfilms is Dafoe (Appleton, Wisconsin, 22 juli 1955; de voornaam Willem wijst niet op een Nederlandse connectie) ook nog acteur van de Wooster Group, een experimenteel theatergezelschap in New York waaraan hij al meer dan twintig jaar verbonden is. Vorig jaar deden Dafoe en de zijnen Amsterdam nog aan tijdens het Holland Festival met de voorstelling The Hairy Ape. In films speelt Dafoe alleen als hij er zin in heeft: zin in werken met regisseur als Scorsese of Cronenberg, zin in spelen met een ster als Madonna (Body of Evidence, 1993), zin in het geld en de gein van Speed II. "Soms heb ik zin om ergens in te spelen waarin ik mijn broek kan laten zakken en met mijn blote reet kan schudden", zie Dafoe ooit in een interview. "That is the excitement of being a performer." Het hardnekkige gerucht dat Dafoe ook nog het grootst geschapen is van heel Hollywood, is door de acteur gelukkig nooit ontkend. Soms bloost hij om een verwijzing ernaar. En in een merkwaardig interview met de Engelse krant The Guardian zei hij vorig jaar naar aanleiding van herhaalde vragen over het gerucht: "Come on, I'm a man. I liiiiiike it."
23 JUNI 1999
| Meer sterren |