NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Aad Jacobs, topbankier in ruste, lijkt niet op Nikita Kroetsjov. Maar toch, toen ik hem afgelopen zaterdag uiterlijk onbewogen in De Show van je Leven de vele loftuitingen in ontvangst zag nemen, moest ik onwillekeurig denken aan langdurige klapconcerten bij Oost-Europese partijcongressen. Zo'n eenvoudige Rotterdamse jongen gebleven, vond iedereen. In video-opnamen prezen Hans Wijers, Sylvia Toth, Cor van Zadelhoff, Annemarie Jorritsma, Neelie Smit-Kroes en een oude schoolvriend hem uitvoerig.

Hoort bij de informatieve formule van het programma. Goed, er waren ook een paar puntjes van kritiek. Hij was vaak van huis weg omdat hij zo hard moest werken. Zijn kinderen - allemaal goed terecht gekomen hoor - vonden hem geen Brio-vader. Ik dacht zelf nog aan die miljardenovername van de nog steeds zo wankele Baringsbank die even ter sprake kwam en aan het veelkoppige financieringsmonster dat hij van de ING heeft gemaakt. Het enige dat ik ervan kan zeggen is dat het groot is. Zoals een stuwdam, een partijmonument of een kolchos groot zijn. De baas van zoiets is nog groter. Jacobs' hobby, tegenwoordig zeg je passie, is de misdaadroman. Hij kan geen genoeg krijgen van het leven van Al Capone. Ook zo'n eenvoudige jongen, een Italiaanse immigrant die binnen tien jaar hoog in Amerika was gestegen. Die fascinatie had hij ook voor andere Amerikaanse mafiafiguren. "Meyer Lanski heeft in tien jaar in Cuba uit het niets een imperium opgebouwd. Hoe is het mogelijk?", vroeg hij zich af. Zelf zat Jacobs in legale zaken maar de goedkeuring van zijn vader, streng onderwijzer, had het niet kunnen wegdragen, verklapte hij: "Als hij ooit nog terug zou komen op deze wereld en zag wat er van mij terecht was gekomen, zou hij als eerste daad het aandeel ING verkopen. " Dat vond ik de opmerkelijkste uitspraak van het hele uur. Er zijn nog maar weinig mensen die een topman niet feliciteren. In het bedrijfsleven moet je zijn, niet in de politiek. Het geluk kan niet op. De economie groeit, de aandelen stijgen en daarmee de bonussen. De mannen zitten in een klein netwerk van andere onmisbare bazen van grote dingen. Jacobs is nu commissaris van acht bedrijven waar hij toezicht houdt over de optieregelingen en salarisverhogingen van de vroegere collega's. Van wat zo'n topman dagelijks doet, probeert op vrijdagavond het programma Topman een beeld te schetsen. Ik probeer geen aflevering te missen. Elke week is een ander aan de beurt. Het duo Klaas en Empee weet een sfeer van vertrouwdheid te creëren. Parmantig stappen ze in blauwe pakken naast de man voort. Sommige vragen zijn door hun onverfijndheid te gemakkelijk te beantwoorden. In de laatste uitzending met Hans van der Wielen van Numico (voorheen Nutricia) bijvoorbeeld: "Hoe wor je nou zo'n topman?". Ik vind de vragen van de anonieme verslaggeefster buiten beeld subtieler en scherper. Dat Van der Wielen hen toeliet, kan ik me voorstellen. Toen de camera bij een directieraadvergadering was, ging het gesprek al te toevallig over een nieuw soort medisch voedsel dat de ziektekosten- verzekering maar niet wil vergoeden. Van der Wielen is chemicus en hij liep enthousiast door zijn bedrijf. Tegen het hoofd van zijn Ondernemingsraad zei hij: "Hou je haaks", dat zo klinkt als 'mieters'.

Bijna alle topmannen geven hoog op over hun eenvoud. Het leukst zijn de toevallige, ongeregisseerde momenten die zich voordoen als je lange tijd met een camera achter iemand aan mag lopen. De uitzending met Simon de Bree van DSM was prachtig. Liefkozend keek hij naar het fabrieksgebouw van Gist Brocades. Hij had het bedrijf dat hij al van zijn studententijd in Delft kende, overgenomen. De camera volgde hem in het vliegtuig naar Londen. Maar daar stond geen auto voor hem klaar. Even was er verwarring. Met de taxi kwam hij nog maar net op tijd in de zaal die hij moest toespreken. "Business is a system", zei hij diepzinnig. "When you have the right system, you have to stick with it." Met stalen gezichten hoorden zijn werknemers hem aan.