NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

`Ik wil zitten waar de macht zit'

De Europese D66-lijstrekker Lousewies van der Laan (32) is in korte tijd een `tv-personality' geworden. Maar wel eentje met een missie. ,,Steeds als ze begonnen te geinen, begon ik weer over Europa.''

Door onze redacteur DANIELA HOOGHIEMSTRA
DEN HAAG, 5 JUNI. Bij de Libelle-zomerweek registreerde de ex- woordvoerster van Eurocommissaris Hans van den Broek dat een op de drie vrouwen haar herkende. Lousewies van der Laan: ,,Ik merk dat mijn campagne van het afgelopen jaar zijn vruchten afwerpt.''

Het ene na het andere tv-programma wil haar in de uitzending. Dat is leuk. Maar het is wel de bedoeling dat haar verhaal: `hoe maken we Europa democratischer?' ook een beetje overkomt. ,,De producer bij Paul de Leeuw zei na afloop: `jij wist het gesprek wel goed naar je hand te zetten.' Steeds als ze begonnen te geinen, begon ik weer over Europa.''

Van der Laan heeft het vuur van een Jehova-getuige, maar het pragmatisme van een bedrijfsmanager. Die combinatie moet haar groot maken in Europa.

Is het verstandig voor een `Young European Professional' (YEP) zoals u om carrière te zoeken in het Europarlement?

,,Ik wil zitten waar de macht zit. De meeste kwesties zijn landelijk niet meer op te lossen. Nederland kan geen criminaliteit bestrijden zonder Europese samenwerking. We komen niet te weten wat er in ons voedsel zit als Europa niet zorgt voor goede etiketten.''

Uw partijgenoten in Den Haag zitten sinds vorige week weer in het kabinet. Is dat een opluchting?

,,Bijna de hele Europese campagne is overschaduwd door nationale politiek. Dat vind ik jammer. Het aantal zetels dat wij halen, zal grotendeels afhankelijk zijn van de waardering voor de lijmpoging van Thom de Graaf. Dat belemmert mij te zien of ik de campagne goed heb aangepakt.''

Maar bent u blij dat het lijmen is gelukt?

,,Ja. Hoe kunnen wij in Europa geloofwaardig over democratie praten als wij samen met Portugal het enige land zijn zonder referendum? Het volk moet over belangrijke besluiten kunnen meepraten. Ik hoor mensen vaak zeggen: mij is nooit iets gevraagd over het Verdrag van Maastricht.''

De Denen wel. Die zeiden `nee'.

,,Ja, dus die kwamen terug aan de onderhandelingstafel met een aantal punten die geregeld moesten worden. Wat mij betreft had over de invoering van de euro ook een referendum gehouden mogen worden. De Nederlanders zijn nuchter genoeg om in te zien dat een monetaire unie economische voordelen heeft. Het gaat erom dat je mensen een stem geeft. Dat is een van de dingen waar ik mij in Brussel voor wil inzetten.''

U heeft beweerd dat D66 de `enige echte Europese partij' is.

,,Wij doen als enige niet mee aan het populistische geweeklaag over Europa. Bolkestein vindt dat Europa met de invoering van de euro af is. GroenLinks heeft tegen het Verdrag van Amsterdam en tegen de euro gestemd. De PvdA hoor ik de laatste tijd steeds vaker over het nationale belang. Nationaal belang bestaat niet, evenmin als Europees belang. Ik zit er voor het D66-belang.''

Wat is dat belang?

,,Nederland moet bijvoorbeeld keihard onderhandelen om een eerlijke verdeelsleutel voor vluchtelingen voor elkaar te krijgen. Dat kan, door dwars te liggen op de terreinen waar wij een vetorecht hebben. Collega's zeggen: zo werkt dat niet. Maar ik heb jarenlang bij de Europese ministerraad gezeten en weet dat het zo dus wel werkt. Landen krijgen dikwijls op het ene terrein iets gedaan omdat ze elders de voet dwars zetten. Ik wil ook betere controle op de besteding van Europees geld. E•n procent van de begroting moet worden besteed aan de controle op de uitgaven ervan. De ontvanger moet verplicht worden een bedrag apart te zetten, dat kan worden geind als blijkt dat met de subsidie is gerommeld.''

Garandeert u dat dergelijke maatregelen er komen?

,,Als wij worden weggestemd door tweehonderd christen-democraten en tweehonderdvijftig socialisten, wordt het moeilijk. Maar dat hebben de kiezers zelf in de hand.''

D66 zit in dezelfde Europese fractie als de VVD. Wat is voor de kiezer het verschil?

,,De VVD is eigenlijk veel te anti-Europees voor de liberale fractie. Ik vraag mij af hoe lang ze het er nog uithouden.''

Als woordvoerster bij de Commissie heeft u Europarlementariërs jarenlang meegemaakt als `tegenstander'. Werden zij serieus genomen?

,,Ik merkte dat sommige commissarissen over de Europarlementariërs nogal lacherig deden. Maar sinds de Commissie onder druk van het Parlement is afgetreden, haalt niemand het meer in z'n hoofd ze niet serieus te nemen.''

U nam deel aan het TROS-spelletje Triviant. Wist u dat het Voorlichtingsbureau van het Europarlement daarvoor had betaald?

,,Nee, en ik vind het schandalig dat ons dat niet is verteld. Ze hadden die ton beter kunnen besteden aan een proefaflevering van `Brussel Vandaag'. Ik loop al jaren rond met het plan voor zo'n politieke actualiteitenrubriek.''

(Dit is het tweede vraaggesprek in een serie van vijf met Nederlandse lijsttrekkers voor de verkiezingen van het Europees Parlement.

( a d v e r t e n t i e s )