Verfilming van Ellroy's debuut

Door HANS BEEREKAMP
Na vertoning op enkele kleine, minder belangrijke festivals (Fort Lauderdale, Brussel) is Nederland het eerste land waar Brown's Requiem, het low-budget debuut van de Amerikaanse regisseur Jason Freeland, in de bioscoop belandt, zelfs eerder dan in de Verenigde Staten. Freeland schreef zelf de scenariobewerking van James Ellroy's gelijknamige debuutroman uit 1981 en zei daarbij vooral geïnspireerd te zijn door de alcoholverslaving van zowel Ellroy als diens held, de privé- detective Fritz Brown (in de film gespeeld door Michael Rooker, een goede, maar weinig opwindende B-acteur die we het best kennen door zijn titelrol in Henry, Portrait of a Serial Killer).

Voor het succes van L.A. Confidential in 1997 ging Ellroy in Hollywood door voor een moeilijk te verfilmen auteur. Het liefst zag hij zijn série noire-romans op het scherm in zwart-wit, gesitueerd in de jaren veertig en met onbekende acteurs in de hoofdrollen, en dat zijn voor de filmindustrie weinig aanlokkelijke voorwaarden. De film naar Brown's Requiem is in kleur en speelt zich af in de jaren negentig, maar is in vele opzichten een ouderwetse film noir. Toch is nostalgie niet Freelands oogmerk, integendeel. Zijn film lepelt de clichés uit het genre braaf op, zonder er veel oorspronkelijks aan toe te voegen. In zijn morsige bureau krijgt de voormalige politieman, nu voornamelijk niet-afbetaalde auto's terughalende Brown bezoek van een nog morsiger dikke caddy, die zich voorstelt als Fat Dog (William Sasso). Het is eens wat anders dan de klassieke femme fatale, maar die laat niet lang op zich wachten, in de vorm van de zuster van de golfbaanknecht, die Brown in de gaten moet houden, omdat ze in is getrokken bij een oude joodse zakenman met louche connecties. Het anti-semitisme als onbecommentarieerd subthema ligt in Brown's Requiem dicht onder het oppervlak, evenals de interesse van Ellroy in criminele netwerken met vertakkingen naar de politieke bovenwereld. Een voice-over van de hoofdpersoon die mijmert over de verleiding door het eerste glas, dat nooit het laatste is, vervolmaken de voorspelbare teneur van een film, die je moeilijk fris kunt noemen.

Het ligt er maar aan met welke blik je naar Brown's Requiem kijkt. Freelands debuut is zowel een proeve van beheersing van een oud genre als een bewijs dat de regisseur daar weinig aan heeft toe te voegen. Zo gewoon in de bioscoop, zonder festival-hype rond een nieuwe regisseur die uit het niets komt, is het een doorsneefilm met beperkte kwaliteiten, die ver onder het niveau van de gemiddelde Amerikaanse genrefilm blijft. Freelands auteurschap lijkt vooralsnog niet verder te reiken dan persoonlijke affiniteit met alcoholisme, zonder dat navoelbaar te maken als iets anders dan een don kerbruine sfeerachtergrond.