Bioscoopagenda Nederland
www.bios.nl

Slome western uit de boedel van wijlen Sam Peckinpah

Door HANS BEEREKAMP
Martin Scorsese heeft nooit een western geregisseerd. Wie de grootste Amerikaanse regisseur van dit moment, die vele genres beproefde, in zijn reeks filmhistorische televisielessen A Personal Journey over John Ford en The Searchers heeft horen praten, kan niet beweren dat Scorsese geen affiniteit met westerns zou hebben.

Lang overwoog hij The Hi-Lo Country, een roman van Max Evans uit 1961, te verfilmen, een project uit de erfenis van Sam Peck inpah (1925-1984), die nauw bevriend was met de schrijver. Uiteindelijk werd de film vorig jaar gemaakt, met Scorsese als producent, naar een script van Walon Green (scenarist van Peckinpahs klassieker The Wild Bunch) en geregisseerd door de Engelsman Stephen Frears. Ook al won Frears dit jaar in Berlijn een Zilveren Beer voor de regie van The Hi-Lo Country, het langdradige en topzware resultaat van zijn inspanning maakt vooral nieuwsgierig naar wat Scorsese er zelf van gemaakt zou hebben. Eigenlijk is The Hi-Lo Country, vernoemd naar een gebied op de grens van New Mexico en Texas, een semi-western: een in de jaren veertig van deze eeuw gesitueerde elegie voor het einde van de traditionele cowboycultuur. Volgens het vertrouwde stramien keren twee oude vrienden terug uit de oorlog, en komen al snel tegenover elkaar te staan. De een (Billy Crudup) houdt vast aan de oude praktijken en erecodes, de ander (Woody Harrelson) heeft zich verbonden aan een moderne veeboer, die met alle mogelijke middelen de kleine zelfstandige landbezitters uit de markt probeert te werken. Beide voormalige vrienden zijn bovendien verliefd op dezelfde fatale vrouw (Patricia Arquette), die getrouwd is met de voorman van de veebaron en desondanks de rivalen met groot genoegen tegen elkaar uitspeelt. Het scenario van The Hi-Lo Country biedt weinig verrassingen, en ook de vormgeving schuwt geen enkel cliché. Schier eindeloos sleept het verhaal zich voort, langs zonsondergangen en bargevechten, naar de obligate finale shoot-out. Dan valt het doek, ook voor het oude Westen, dat allang niet wild meer is.

De enige attractie van deze lome stijloefening voor de ver van huis verdwaalde Frears is het spel van Woody Harrelson, als een gevaarlijk laconieke vulkaan. Dat Harrelsons personages linker zijn dan ze eruit zien, wisten we ook al, zelfs zonder de omineuze stem van de verteller die de fatale afloop van de film al in de allereerste seconden aankondigt. Met zo'n script had zelfs Scorsese weinig goeds kunnen doen.