NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS 
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze redactie wetenschappen
ROTTERDAM, 16 APRIL.Voor het eerst hebben astronomen sterke aanwijzingen gevonden voor het bestaan in de Melkweg van een zonnestelsel buiten het onze. Het gaat om drie Jupiter-achtige gasplaneten rond Upsilon Andromedae, een heldere ster in de Andromedae- nevel, op 44 lichtjaar afstand van de aarde. Twee onderzoeksteams hebben de exoplaneten onafhankelijk van elkaar ontdekt. De vondst maakt het waarschijnlijk dat nog veel meer van de 200 miljard sterren in de Melkweg over een planetenstelsel beschikken.

De afgelopen jaren zijn twintig planeten buiten ons zonnestelsel waargenomen. Ze verraden zich door kleine schommelingen in de baan van de bijbehorende ster, veroorzaakt door de zwaartekracht. Ging het toe nu toe steeds om een enkele planeet, nu is om Upsilon Andromedae een trio aangetroffen. Onze eigen zon bezit negen planeten.

Van de drie planeten is de binnenste al in 1996 gezien. Hij heeft ongeveer de massa van Jupiter en draait op korte afstand van Upsilon Andromedae in slechts 4,6 dagen zijn rondjes. De twee nieuw ontdekte planeten, die ieder ovale banen beschrijven, zijn respectievelijk twee en vier keer zo zwaar als Jupiter. De middelste staat even ver van Upsilon Andromedae als Venus van onze zon, de verste draait in een baan twee keer zo groot als die van de aarde. Hun omloopstijden zijn 242 dagen respectievelijk 3,5 4 jaar.

Het verrassende van de vondst van het trio exoplaneten is dat geen van de theorieën van planeetformatie er mee uit de voeten kan. Die zeggen dat reusachtige gasbollen als Jupiter alleen op grote afstand van de moederster kunnen voorkomen. Alle drie de planeten rond Upsilon Andromedae bevinden zich binnen deze limiet.

Een van de onderzoekers oppert dat de drie exoplaneten op elkaar zijn gebotst, om vervolgens naar een meer naar binnen gelegen positie te migreren. De onderzoekers sluiten niet uit dat er ook Aardse planeten met een harde bodem behoren tot het nu gevonden stelsel. Maar die zijn te licht om met de huidige instrumenten te kunnen worden opgemerkt.

NRC Webpagina's
16 APRIL 1999

( a d v e r t e n t i e s )

Domicilie,
voor wie zich vestigt
in het buitenland.