Twentieth Century Fox Home Entertainment

Uitgebracht op video door Twentieth Century Fox Home Entertainment

Twee gokkers verplaatsen een kerk van glas en staal

Door BIANCA STIGTER
De Australische scenarist Laura Jones heeft een specialisme gemaakt van het bewerken van romans. Vaak zijn dat boeken over Australië en Nieuw Zeeland (An Angel At My Table, High Tide), vaak zijn het boeken uit of over de negentiende eeuw (The Portrait Of A Lady, Little Women).

Cate Blanchett

Oscar and Lucinda is allebei. De film is gebaseerd op een gelijknamige roman van de Australische schrijver Peter Carey, die er in 1988 de Booker Prize mee won. Hij bedacht een Engelse geestelijke en een Australische erfgename die beide aan gokken verslaafd zijn geraakt en in elkaar hun zielsverwant denken te vinden. Gespeeld door Ralph Fiennes en Cate Blanchett zijn ze vooral verdwaasd en gemaniëreerd.

Het verhaal doet in het tweede deel een beetje denken aan Fitzcarraldo van Werner Herzog, waarin een stoomboot over een berg gedragen werd. In Oscar and Lucinda gaat het om een kerk van glas die van Sydney naar het dorp Bellingen getransporteerd moet worden. Waar dat precies ligt, blijft onvermeld, maar de wereldvreemde hoofdpersonen acteren vlak voor vertrek zo heftig dat het dorp wel een eind de Australische wildernis in zal liggen. Maar woestijn of ander eng landschap krijgen we vervolgens niet te zien; de expeditie trekt door gezellig bebost gebied en eindigt in een soort Australisch Zwitserland met groene bergen en blauwe rivieren.

Meer gevaar lijkt er tijdens de tocht te komen van een paar Aboriginals, die twee seconde nadat ze gezien zijn door onze troep al neergeschoten worden; zo ging dat blijkbaar in negentiende-eeuws Australië. Er wordt wel lekker lang ingezoomd op de bloedende wonden van een van hen.

De kerk is tijdens het grootste deel van de tocht nog niet in elkaar gezet, en reist mee in een huifkar. Maar de maquette hebben we al gezien in de door Lucinda gerunde glasfabriek.

De aanleiding voor de als krankzinnig gepresenteerde onderneming is prozaïsch. Over zee had het ook gekund, maar de leider van de expeditie is bang voor water. Toch heeft hij eerder in de film vanuit Engeland Australië weten te bereiken, en wordt de kerk voor het laatste deel van de tocht op een vlot gezet. Dan is hij inmiddels in elkaar gezet, en dan lijkt de film eindelijk de beelden te bereiken waar regisseur Gillian Armstrong (Little Women, My Brilliant Career) naar moet hebben verlangd. Maar het glazen huis van God is niet zo indrukwekkend als zij waarschijnlijk had gewild; niet statig maar koddig glijdt er een prieel van glas en gietijzer het dorp binnen. Niets is zoals het zou moeten wezen in Oscar and Lucinda. Wat gevoelig moest zijn, werd potsierlijk, wat grappig of diepzinnig moest wezen ook. De makers hebben allemaal hun sporen verdiend met films die min of meer hetzelfde beoogden, en ze hebben ook deze keer vast hun best gedaan. Je zou het bijna jammer gaan vinden dat niets garant kan staan voor iets goeds.