NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Stel u bent jarig en de hele buurt komt op bezoek. Plotseling gaat de bel, u doet open en u ziet uw dochter die u elf jaar eerder uit armoe aan een paar steenrijke Maori's in Nieuw Zeeland voor adoptie had afgestaan.

In Maori-dracht en met Maori-camerateam en begeleiders. Al uw familieleden, buren en vrienden - sommigen wisten er niet eens van - kunnen nauwkeurig volgen hoe u en uw dochter reageren. Beiden weten zich geen raad maar uw gasten beginnen te roepen, te lachen en aan u te trekken. ,,Ze lijkt op je'', roept er een. ,,Omhels elkaar'', roept een ander. Ze duwen u en uw dochter tegen elkaar aan. Uw dochter spreekt geen Nederlands meer, probeert een Maori-begroeting en u begrijpt die niet. Later krijgt u ten overstaan van iedereen verwijten van uw dochter over uw slechte opvoeding, vroegere onverschilligheid en weigering om op de Maori-manier te knuffelen. Het hele Maori-team knikt instemmend. Dat ongeveer was de situatie zoals Spoorloos die had geënsceneerd. De Maori's waren Nederlanders en de natuurlijke moeder was een Haïtiaanse. Haar in Nederland geadopteerde dochter - inmiddels zeventien jaar, afrokapsel met felrode strengen - was haar komen opzoeken. Spoorloos vond moeder Anny in de deurpost van een huis waar nog zo'n dertig anderen woonden die het tafereel vanaf een balkon nauwkeurig konden volgen. Ze wist zich geen houding te geven, lachte nu eens naar de bovenburen en keek dan weer boos. ,,Ik zou haar eigenlijk een pak slaag moeten geven'', zei ze. Later moest ze ook temidden van haar familie berouw tonen voor de camera.

,,Jij bent haar moeder. Zeg dat het je spijt'', vertaalde de tolk. ,,Dat kan ik niet'', antwoordde ze. ,,Zij heeft het beter gehad dan ik.'' En er volgde een klaagzang over de harde tijden.

Het Spoorloos-team - ware professionals - kon maar niet begrijpen waarom moeder Anny zo verstoord was. Misschien had presentatrice Karin de Groot een paar daagjes extra in de Haïtiaanse cel moeten doorbrengen om nog eens na te denken over de morele kanten van haar kijkcijfersucces. Nederland telt steeds meer volwassenen die uit het buitenland zijn geadopteerd. Velen verlangen terecht om hun natuurlijke ouders te zien. Maar hoe vind je die in Korea, Colombia, of Afrika? Spoorloos verricht het speurwerk gratis. Maar wie met dit programma in zee gaat, sluit een pact met de duivel, in dit geval de Katholieke Omroep. Het is hun niet om de hereniging zelf te doen maar om het publiekelijk vertonen van de ,,mooie momenten'', zodat anderhalf miljoen kijkers kunnen meegenieten. Spoorloos is het hoogst bereikbare in snotter-tv.

Het geadopteerde meisje, Mirlene, stelde geen belang in haar natuurlijke moeder, bij wie ze maar een paar maanden in huis was geweest. Ze wilde haar oma zien, die haar de eerste zes levensjaren groot had gebracht. Haar moeder leek meer op een oudere zus. Haïti is nu eenmaal een land waar mensen jong sterven en kinderen kinderen krijgen. Spoorloos dwong moeder Anny om haar dochter naar oma te brengen. Je zag haar wanhoop toen oma en kleindochter Mirlene elkaar in de armen vielen. Daarna begon Mirlene weer verwijten te maken aan haar moeder. ,,Waarom omhelsde je me niet?''. De vraag was begrijpelijk vanuit Mirlene bezien, maar het team van Spoorloos had beter moeten weten. Snel daalde de temperatuur tot het vriespunt. Zelfs oma wilde niet meer met Mirlene praten. De vernederde moeder Anny zette het hele dorp tegen het Spoorloos-team op. Mirlene moest achterblijven, vond ze. In paniek vertrokken de Nederlanders in de jeep. Terug naar de Boeing! Maar moeder Anny bleef aan het portier hangen. Ze eindigden bij de politie die alle paspoorten innam. Hoe ze daarna toch het land uit kwamen, meldde het programma niet maar ik heb zo mijn vermoedens. Het Spoorloos-team had iets wat hen in arm Haïti niet alleen ongevoelig maar ook onkwetsbaar maakte: geld. En daarmee mag alles.