NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS 
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze correspondent BEN VAN DER VELDEN
BRUSSEL, 2 JAN. Een meningsverschil over de ambtstermijn van president Duisenberg van de Europese Centrale Bank (ECB) heeft oudejaarsmiddag voor een domper gezorgd bij de feestelijke start van de euro.

Minister Zalm (Financiën), zijn Franse collega Strauss-Kahn en Duisenberg legden geheel tegenstrijdige verklaringen af. Strauss-Kahn heeft Duisenberg in een gesprek onder vier ogen verweten door een uitspraak in het Franse dagblad Le Monde de sfeer te hebben verstoord bij de overgang van elf nationale munten naar de euro. Duisenberg herhaalde tijdens een persconferentie zijn uitspraak in Le Monde dat hij niet aftreedt na vier jaar als ECB-president. Strauss-Kahn zei in dezelfde persconferentie dat hij geen reden heeft te denken dat de zaken anders zullen lopen dan zijn president Chirac vorig jaar mei publiek heeft verklaard. Chirac zei toen dat de net door de regeringsleiders van de Europese Unie benoemde Duisenberg in 2002 door de Fransman Trichet zal worden opgevolgd.

Minister Zalm herhaalde donderdag wat premier Kok in mei, na afloop van moeizame onderhandelingen over de benoeming van de ECB-president, ook al verklaarde: Duisenberg is voor acht jaar benoemd en ,,anders dan wat sommige Fransen beweren'' is ,,nergens het getal vier aan de orde geweest''. Hij verwees naar de verklaring die Duisenberg in mei voor de regeringsleiders aflegde om hen te helpen uit de impasse over zijn benoeming te komen. Daarin deelde Duisenberg mee dat hij ten minste wilde aanblijven tot de nationale munten van de landen die aan de euro meedoen in 2002 door euromunten en -bankbiljetten zijn vervangen. Hij zei besloten te hebben niet zijn hele ambtstermijn te willen uitdienen. Sindsdien heeft Duisenberg herhaaldelijk gezegd dat hij zelf bepaalt wanneer hij zijn functie neerlegt. Hij verklaarde donderdag voortaan op vragen over de tijd dat hij bij de ECB aanblijft uitsluitend nog te zullen reageren met ,,geen commentaar''.

Zowel Franse diplomaten als functionarissen van de Europese Commissie zeiden niet te begrijpen waarom Duisenberg aan de vooravond van de introductie de gevoelige zaak van zijn ambtstermijn opnieuw aan de orde heeft gesteld. Zij bestreden niet dat nergens een ambtstermijn van precies vier jaar voor Duisenberg is vastgelegd en dat hij zelf kan bepalen wanneer hij opstapt. Wel verweten ze Duisenberg ondiplomatiek gedrag door bij de start van de euro nog eens de discussie aan te wakkeren over de preciese betekenis van de verklaring die hij bij zijn benoeming heeft afgelegd.

Overigens krijgt de Fransman Jean Lemierre, de huidige directeur van de Franse schatkist, binnenkort waarschijnlijk een andere belangrijke financiële functie. Hij staat bovenaan de lijst voor benoeming tot voorzitter van het Economisch en Financieel Comité, het belangrijke adviesorgaan van ministers van Financiën van Europese Unie dat met ingang van gisteren het nu opgeheven Monetair Comité is opgevolgd.

De bijeenkomst op oudejaarsmiddag, waarbij ministers van Financiën onherroepelijk de koersen vaststelden waarmee de munten van elf EU- lidstaten overgaan in de euro, was vooral bedoeld als presentatie voor de internationale pers. Grote flessen champagne werden geopend, luchtballonnen werden opgelaten en in vrijwel alle dertien toespraken werd gememoreerd dat sprake was van een , ,historisch ogenblik'' voor de Europese integratie. De Duitse minister van Financiën, Lafontaine, had daarvoor de vakantie met zijn gezin in Brazilië niet willen onderbreken en liet zich vertegenwoordigen door zijn collega van Economische Zaken, Müller.

Minister Zalm behoorde tot de ministers van Financiën die onderstreepten dat Europa met de euro internationaal een belangrijker rol kan gaan spelen. ,,De euro heeft alles in zich om uit te groeien tot één van de toonaangevende internationale valuta, naast de dollar en de yen'', zei hij. Zijn Franse collega Strauss-Kahn zei dat Europa monetair en politiek meer gewicht in de schaal zal leggen als het dankzij de euro met één stem gaat spreken. De voorzitter van de Europese Commissie, Santer, zei dat Europa met de euro een internationale zwaargewicht kan worden.

Maar minister Zalm zei ook dat het werk om Euroland een belangrijke internationale politieke plaats te bezorgen nog maar net is begonnen. De elf landen van het eurogebied hebben veel moeite gehad het eens te worden over hun gemeenschappelijke vertegenwoordiging bij internationale organisaties als het Internationaal Monetair Fonds en de bijeenkomsten van de geïndustrialiseerde landen van de G-7. Frankrijk, Duitsland en Italië wilden zo weinig mogelijk van hun huidige posities binnen de G-7 prijsgeven.

Om daadwerkelijk met één stem internationaal te kunnen spreken, moet Euroland het nog eens worden over een gezamenlijke internationale strategie. Dat is volgens Zalm voor Euroland belangrijker dan de vraag wie waar namens Euroland mag spreken. Met een gezamenlijk beleid kan internationaal een politieke invloed worden bereikt die overeenkomt met het economisch gewicht van Euroland.

NRC Webpagina's
2 JANUARI 1999

( a d v e r t e n t i e s )