Zorro

Door MARISKA GRAVELAND
In de eerste verfilming van Zorro's heldendaden, The mark of Zorro (1920) met Douglas Fairbanks als de vurige wreker, is zijn verschijning mooi verwoord: 'Plots - vanuit het mysterie van het onbekende - duikt een gemaskerde ruiter op. ' In de nieuwste versie, The mask of Zorro, is zijn tactiek ongewijzigd: hij overrompelt de vijand en verleidt de kijker.

Zorro heeft niets van zijn vurigheid verloren, wat vooral te danken is aan de oogopslag van Antonio Banderas, die natuurlijk geknipt is voor de rol van de Mexicaanse charmeur. En hij voegt iets nieuws toe aan het gezicht van Zorro: een ironisch opgetrokken mondhoek. Ook valt ergens halverwege de film het woord 'schijnromantiek', uitgesproken door Zorro zelf in een subtiel onderonsje met het publiek, wat tekenend is voor de milde zelfspot van de film.

Schijnromantiek is inderdaad het juiste woord voor Zorro's levenswandel. Regisseur Martin Campbell, die eerder de James Bond-film GoldenEye maakte, heeft dit onderkend, en besloot terecht daar dan maar flink mee uit te pakken. Zorro's heldendaden en romantische escapades hebben niets aan glans verloren, ook al is het genre, de 'swashbuckler', ondertussen behoorlijk achterhaald. Zorro is een personage uit vervlogen tijden, waarin piraten werden gespeeld door Errol Flynn, en ridders werden opgevoerd als redders der mensheid. Die mensheid komt er in The mask of Zorro nogal bekaaid van af, want het onderdrukte volk waar Zorro zijn leven voor in de waagschaal stelt, wordt vooral gebruikt als decor. Bij het aanzien van de mijnwerkers die massaal in kooien worden opgesloten moet onze held wel even slikken, maar de rest van de film wordt hij vooral in beslag genomen door persoonlijke vetes met Spaanse machthebbers.

Een vondst is het om twee Zorro's op te voeren, de oude die het voor gezien houdt (gespeeld door Anthony Hopkins, die in het echte leven heeft aangekondigd te stoppen met acteren), en zijn leerling, een ruwe bandiet die zint op wraak. De metamorfose die zich voltrekt tijdens de overdracht van het Masker en de bijbehorende vaardigheden geeft de Zorro's de nodige dynamiek, waardoor voorkomen wordt dat de film verzandt in halfbakken nostalgie. De vaart van de film wordt gewaarborgd door een plot vol intriges rondom een gestolen dochter en een getergde ziel. De grootste kracht ontleent de film aan het bespelen van een eeuwenoude menselijke behoefte: we willen graag kijken naar iemand die goed in zijn vel zit, in de hoop dat wij ons kunnen warmen aan zijn zonnestralen. En Zorro voelt zich lekker. Zijn cape wappert, zijn zwaard blinkt, zijn leren laarzen knisperen en zijn ogen fonkelen. Je zou bijna in hem gaan geloven, ook al weten wij allen dat Zorro's zon alleen in de bioscoop schijnt.