In: Rialto, Amsterdam; Haags Filmhuis

Miniatuurtjes naar Lindgren kerstverrassing

Door HANS BEEREKAMP
Tien jaar geleden werden tien korte verhalen van de Zweedse kinderboekenschrijfster Astrid Lindgren verfilmd in het bestek van steeds een klein half uur.

Twee van die korte films, beide geregisseerd door Daniel Bergman (de in 1962 geboren zoon van Ingmar Bergman), worden nu onder de verzameltitel Astrid Lindgren vertelt alsnog in Nederland uitgebracht, vooral om het tekort aan geschikte films voor kinderen vanaf vier jaar te bestrijden. Het lijkt een noodgreep, maar die pakt uitstekend uit. Beide films, waarvan de Zweedse dialogen worden samengevat door een Nederlandse vertelstem, blijken fraaie en zeldzame voorbeelden van een simpele, rustige en kernachtige filmstijl: zeer geschikt voor jonge kinderen, een verademing voor volwassenen.

Zowel Go'natt herr Luffare (Goedenacht meneer de Zwerver) als Kajsa Kavat spelen zich af in de kersttijd. In de eerste en beste film blijven drie kinderen op kerstavond alleen achter op de boerderij, omdat hun ouders naar een begrafenis moeten. Ze mogen voor niemand open doen, zeker niet voor zwervers. Natuurlijk laten de drie geitjes de wolf, in de vorm van een vervaarlijke landloper, toch binnen. Hij blijkt mee te vallen, kent goocheltrucs en grappige liedjes, en doet zich en passant te goed aan lekkernijen uit de voorraadkamer. Bergman jr. weet hoe hij spanning moet opwekken en maakt van de eenvoudige vertelling een heel mooi miniatuurtje.

Dat geldt ook voor Kajsa Kavat, waarin een klein meisje haar adoptiefgrootmoeder helpt met het maken en verkopen van snoep. Alleen is het scenario minder strak en dwingend, en zijn het vooral de sfeer en de intense close-ups van kind en oma die het filmpje de moeite waard maken. Astrid Lindgren is in tegenstelling tot Annie M.G. Schmidt, met wie ze vaak vergeleken wordt, juist een bewonderaarster van oude tradities en omgangsvormen, en ironiseert die hoogstens impliciet, maar ook een groot verdedigster van het recht van kinderen op een eigen blik op de wereld. Als ik vier was, zou ik blij zijn met Astrid Lindgren vertelt als overzichtelijke, maar intensieve eerste bioscoopervaring.