In: Cinecenter, Amsterdam; Lantaren/Venster, Rotterdam; Springhaver, Utrecht; Cinemariënburg, Nijmegen; Noordelijk Filmfestival, Leeuwarden.

Belgisch schimmenspel

Door HANS BEEREKAMP
De Belgische politieke actualiteit, waarin het voortdurend gonst van geruchten over 'roze balletten', de verwevenheid van gezagsdragers met criminele activiteiten en seksuele orgieën en corruptie, zou zich bij uitstek lenen voor onthullende, verklarende en aanklagende filmthrillers.

De feiten over 'de bende van Nijvel' zijn nooit boven water gekomen, maar veelal wordt aan genomen dat de serie gemaskerde overvallen op benzinestations en supermarkten aan het einde van de jaren tachtig, waarbij in totaal 34 mensen vermoord werden, in de doofpot zijn gestopt door justitie, omdat hooggeplaatste autoriteiten direct betrokken waren bij een complot om het land te destabiliseren in het belang van extreem-rechts.

Le bal masqué, het regiedebuut van Julien Vrebos verheldert weinig en voedt slechts de verwarring. Niet alleen zegt Vrebos dat Le bal masqué 'niet HET verhaal is van de bende van Nijvel, maar van een universeel complot, gevoed door een onderhuids fascisme dat zeker niet enkel zwart, geel en rood gekleurd is', maar hij introduceert nieuwe insinuaties over een videocassette die seksuele uitspattingen van een mannelijk lid van de koninklijke familie bevat, en waarmee de overheid gechanteerd c.q. afgeperst wordt door een fascistische baron en zijn criminele handlangers. 'Naar rechts! Naar rechts!', roept de baron die zich in een rolstoel laat voortduwen door de onderzoeksrechter. Alle personages in Vrebos' moeilijk te volgen film zijn marionetten, geobsedeerd door seks en macht. De belangrijkste vrouwen dragen slechts kleren in dezelfde extreme kleur (blauw, groen, goudgeel) en worden gefilmd in uitsluitend extreme close-ups en totalen.

Vrebos creëert een kunstzinnig poppentheater en spreekt in universele symbolen, waar helderheid en precisie vereist zouden zijn. Zo verwordt het politieke schimmenspel tot een esthetisch hoogstandje, waar niemand aanstoot aan kan nemen.