NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS 
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Op zoek naar de ideale overname

Twee jaar geleden was Lucent Technologies nog deel van het oude telefoniebedrijf AT&T. Dat was een tijd van gezapigheid, herinneren de werknemers zich - verzelfstandigd is Lucent het tegendeel. De maker van telecomapparatuur en partner van Philips floreert, en moet nodig uitbreiden. Maar hoe?

Door Lucas Ligtenberg

Jeong Kim van Lucent Techologies kwam in 1975 op z'n veertiende met zijn familie naar de Verenigde Staten. Overdag ging hij naar school, maar 's avonds werkte hij in een 7-Eleven. Zes jaar geleden startte hij Yurie Systems, dat vorig jaar naar de beurs ging. Eerder dit jaar nam Lucent het bedrijf over voor 1 miljard dollar en Kim is nu werkzaam bij Lucent als hoofd van de afdeling Telefonie Netwerken. Kim staat met 560 miljoen dollar op de Forbes-400 lijst van de rijkste Amerikanen. ,,Iedereen weet dat ik op die lijst sta en genoeg geld heb om iets anders te doen'', zegt Kim, ,,maar toch doe ik het liefst het werk dat ik nu doe. Ik zou niks anders kunnen bedenken.''

Het is een opvallende bekentenis - de baas van Kim zal er blij mee zijn. Lucent, dat twee jaar geleden is afgesplitst van AT&T, is een dynamisch bedrijf en weinig herinnert nog aan het oude, bureaucratische AT&T. ,,Als ik vroeger iets wilde doen, stapte ik naar mijn chef en die stapte weer naar zijn chef en ga zo maar verder'', zegt een oudgediende die AT&T overleefde en nu bij Lucent werkzaam is. ,,Tegen de tijd dat het idee werd goedgekeurd, hoefde het al niet meer.''

AT&T was volgens een andere werknemer een bedrijf waar mensen wachtten op hun pensioen, Lucent is een bedrijf waar mensen iets opbouwen. Hoewel Lucent, producent van apparatuur en programmatuur voor telecommunicatie, dit jaar een jaaromzet zal hebben van 30 miljard dollar en wereldwijd 130.000 werknemers in dienst heeft, probeert het de dynamiek van een klein bedrijf te incorporeren. Het haalde de laatste jaren mensen van kleinere ondernemingen binnen, zoals Silicon Graphics, Cisco Systems, 3Com en KPN. Lucent wil entrepreneurschap bevorderen en tegelijkertijd het management verjongen.

Lucent beschikt bovendien over de befaamde Bell Labs, het onderzoekslaboratorium dat als het grootste particuliere researchcentrum in de wereld geldt. Er werken 24.000 man die met elkaar 13 procent van de omzet van Lucent mogen gebruiken. 1.200 man werken in fundamenteel onderzoek. Per dag worden meer dan drie patenten ontwikkeld. Bell Labs bracht acht Nobelprijswinnaars voort. De gangen van het reusachtige onderzoekscomplex doen enigszins denken aan een oud ziekenhuis met te smalle gangen en veel tl-licht. Hoewel het fundamenteel onderzoek niet in de steek gelaten is, luidt meer dan ooit nu de boodschap dat ook de onderzoeker 'klantgericht' moet werken.

Twee jaar na zijn gewonnen zelfstandigheid is Lucent klaar om grote overnames te doen, gefinancierd in aandelen. Volgens de Amerikaanse fiscale regels hoeft daarbij geen belasting te worden betaald als de overname kan worden beschouwd als een samengaan van gelijke belangen. Sinds 1 oktober heeft Lucent fiscaal-juridisch zijn handen vrij om te onderhandelen en in alle Amerikaanse bladen hebben de afgelopen weken al lijstjes gestaan van overnamekandidaten. Bijna elk bedrijf dat een concurrent is van Lucent werd genoemd als overnamedoel, maar twee namen worden het vaakst genoemd. Het zijn Ascend Communications en Nokia.

Waarom zouden die bedrijven zo geschikt zijn? Wat ontbreekt er aan Lucent dat juist die twee in aanmerking zouden komen? Wereldwijd marktleider Lucent beschouwt zichzelf als een bedrijf dat van alle markten in de sector voor telecommunicatieapparatuur en -diensten thuis is. Het bedrijf richt zich echter puur en alleen op de bedrijvenmarkt en is van plan dat ook zo te houden. Het bedrijf komt voort uit een telefoonmaatschappij, maar beweegt zich steeds meer richting netwerkproducten. Lucent levert alle producten die nodig zijn om via koper en glasvezel en de ether data te vervoeren. Dat zijn dus netwerksystemen binnen bedrijven maar ook landelijke systemen, de bijbehorende apparatuur en de programmatuur.

Omdat we behalve de goeie ouwe telefoon met hoorn sinds een paar jaar mobiele telefonie en Internet hebben is de sector voortdurend in beweging. Omdat de groei ervan ook fenomenaal is en zich zelfs om de paar jaar verdubbelt, is de markt springlevend. De bedrijven op deze markt, zoals Lucent, Siemens, Ericsson, Motorola, Alcatel, Nortel, Cisco, hoeven niet elkaars aandeel af te snoepen, maar kunnen door snel, inventief en effectief te handelen allemaal profiteren van die groei.

Volgens de prognoses zal de gezamenlijke omzet op de markt voor telecomapparatuur in 2000 ongeveer 300 miljard dollar bedragen, terwijl dat vorig jaar nog 200 miljard was. In de eerste eeuw van de telefoon zijn 700 miljoen aansluitingen gelegd, in de komende vijftien tot twintig jaar komt daar nog eens hetzelfde aantal bij. Er zijn vandaag de dag 200 miljoen mobiele bellers, daar komen er in de komende vijf jaar nog eens 500 miljoen bij.

Concurrentie is er natuurlijk wel, zoals Philips en Lucent gezamenlijk hebben kunnen merken. Sinds juni vorig jaar zitten de twee bedrijven in een joint venture van mobiele telefoons met de naam Philips Consumer Communications (PCC). Omdat Philips een meerderheidsaandeel heeft, leidt het de activiteiten van PCC. Onlangs maakte Philips een geschatte verliesprognose voor PCC van 1 miljard dollar bekend. Alom wordt gespeculeerd over de toekomst van PCC. Als in de aanloop het verlies al een dergelijke omvang heeft, zou het dan niet beter zijn PCC meteen uit zijn lijden te verlossen? Philips belooft nadere mededelingen te doen bij het bekendmaken van zijn kwartaalcijfers op 22 oktober.

Lucent is er niet happig op om commentaar te geven. Ben Verwaayen (ex-PPT Telecom), chief operating officer bij Lucent, zegt dat er wordt nagedacht over een strategie en dat de joint venture verdergaat. ,,Onze strategie is om wat wij hadden aan consumentendivisie met Philips te bundelen en dat hebben we gedaan'', zegt hij in Lucents vestiging in New Providence, New Jersey. Gevraagd naar een mogelijke beëindiging van de samenwerking per 1 oktober, verwijst Verwaayen opnieuw naar toekomstige Philips-mededelingen. ,,Dat er nog geen mededelingen zijn gedaan, betekent niet dat er niks gebeurt.''

Hoe kijkt Verwaayen tegen Philips aan, dat al vaker met de marketing van zijn producten in de VS de plank heeft misgeslagen? Verwaayen: ,,Ik zou het verschrikkelijk verkeerd en onethisch vinden om een kat richting Philips uit te delen.''

Het lijkt erop of analisten PCC al hebben opgegeven. In de strategie van Lucent moeten volgens hen twee zaken prioriteit hebben: netwerktechnologie en internationalisering. Wat betreft het eerste betekent het dat Lucent iets moet doen aan zijn 'zwakke' punten, te weten ATM (asynchronous transfer mode) en IP (Internet protocol). ATM is de technologie om multimedia te versturen, ofwel tegelijkertijd video, voice en data te transporteren. IP is de technologie waardoor computers met elkaar communiceren, dat wil zeggen: door middel van pakketjes met adressering en afzender die te bestemder plekke weer aan elkaar worden gesmeed. Daarom zou een overname van Ascend Communications of Newbridge Networks volgens analisten zin hebben.

Wat betreft de internationalisering zou een overname van het Finse bedrijf Nokia een goede stap zijn. Het zou tegelijkertijd een oplossing zijn voor het gat dat valt door de beëindiging van PCC. Nokia is een beurslieveling en heeft een aanwezigheid in 45 landen, met name in Europa.

,,Wij denken dat uit strategisch oogpunt Nokia de ideale overname zou zijn'', aldus Alex Cena, analist van de sector telecomapparatuur bij Salomon Smith Barney. ,,Door samen te gaan met Nokia zou Lucent in één keer de omvang en de naamsbekendheid krijgen die het nodig heeft om te kunnen concurreren op de markt voor mobiele telefonie.'' Cena stelt echter dat ,,deze goddelijke combinatie'' hindernissen op wettelijk, fiscaal en politiek gebied zou moeten overwinnen. Of Lucent dat kan, staat te bezien.

,,Lucent is vastbesloten om een wereldburger te worden'', zegt Verwaayen, die echter niet wil zeggen of Lucent overnames gaat doen. ,,Wij hebben geen overnamestrategie, alleen een zakelijke strategie. Overnames kunnen wel onderdeel zijn van je strategie.'' Het enige dat Verwaayen dan ook wil toegeven, is dat overnames niet uitgesloten zijn. We wachten af.