NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Maarten Huygen
In deze honderd-en-zoveelste Srebrenicaweek speelde de BBC het Wilhelmus, terwijl Nederlandse kruisers in beeld kwamen. De vrijheid van seksuele geaardheid in de Nederlandse krijgsmacht werd gisteren in de documentaire Sex and War tot voorbeeld gesteld voor het Britse leger.

Marine-commodore Herman Ploeg mocht uitleggen hoe goed Defensie dat hier regelt. Er werd een partnerceremonie getoond van een Nederlandse marineman met zijn vriend. Een kolonel, die nog in Bosnië had gediend, had zes jaar therapie gehad om zijn geaardheid te accepteren. In de oude tijden had hij het verborgen moeten houden maar nu was het bekend en stond niets zijn promotie meer in de weg. Groot-Brittannië is niet zo ver als Nederland. De vervolging van homoseksuelen in het leger is typerend voor vredestijd. In de oorlog had het kader wel wat anders te doen. In de Tweede Wereldoorlog was homoseksualiteit strafbaar maar vochten homo's mee, terwijl iedereen van hun geaardheid op de hoogte was. Als ze beroep deden op hun liefdesvoorkeur om onder de dienst uit te komen, werden ze door de artsen gewoon naar het front gestuurd. Ze waren te hard nodig. Sinds de afschaffing van de dienstplicht is dat veranderd. Homoseksualiteit is niet langer strafbaar maar net als het Amerikaanse leger ontslaat de Britse krijgsmacht militairen van wie de geaardheid bekend wordt. Het Britse parlement overweegt om dat beleid te wijzigen. De BBC weet zo'n verhaal met eenvoudige middelen - oorlogsarchiefbeelden van gevechtshandelingen, herinneringen van veteranen - in beeld te zetten. De makers worden wel geholpen door het unieke verteltalent van veel Britten die zelden hun toevlucht nemen tot clichés en ook wel de humor van bepaalde situaties inzien. De geschiedenis ontmaskert degenen die zeggen dat homoseksuelen altijd werden geweerd. De militaire homofobie blijkt eerder een extreme reactie van beroepsmilitairen op de vrijheid elders in de samenleving. ,,Het ontslag van homoseksuelen schijnt één van die later uitgevonden tradities te zijn van de krijgsmacht'', concludeert een historicus.

Een veteraan herinnert zich hoe hij schrok toen hij de commandant van de vliegopleiding in Canada door zijn fotoboek zag bladeren. Er stonden naaktfoto's van hem in. ,,Hij liep naar me toe en gaf me een geweldige zoen. He was obviously after my cherry'', zei hij. De commandant was 25, terwijl de verteller nog 18 moest worden. Toch kregen ze een verhouding. Later sneuvelde de commandant. ,,Ik kan niet inzien hoe het de moraal verzwakte, want het was oorlog'', besloot de verteller die een gedecoreerde oorlogspiloot in Azië werd. Er waren verschillende standpunten en ervaringen onder homoveteranen over verhoudingen en seks in en buiten diensttijd. Eén had zich gestoord aan te duidelijk liefdesvertoon van een homostel. Een ontcijferaar van codeberichten was door de opwinding van de oorlog seks helemaal vergeten. ,,Ik kan me nu niet meer voorstellen hoe ik het volhield'', lacht hij achteraf. Het opmerkelijkst was de oude nicht die met zijn seksuele activiteiten het moreel meende te versterken, met medeweten van de officieren. Hij was een mascotte van het schip en de jongens kropen achter elkaar bij hem in bed. ,,Je weet wat ik wil, vooruit. Je herinnert me aan mijn meisje'', zeiden ze. Nadat hun schip door een Duitse onderzeeër was geraakt, werd de activiteit nog intensiever, want het leven kon zo zijn afgelopen. ,,Ik denk dat ik mijn portie aan mijn land heb bijgedragen. En ik heb veel jongens blij gemaakt'', besluit hij met een glimlach. Nu, in vredestijd, worden officieren gechanteerd. Een hooggeplaatste marineman gaf zichzelf bij een ondergeschikte aan toen iemand hem geld vroeg voor diens zwijgen. Toen hij opstapte, waren al zijn medewerkers verbaasd. ,,We wisten het altijd al'', zeiden ze. Zo'n documentaire stemt me eens een keer tevreden over de krijgsmacht hier. Maar wat zou ik graag willen kijken naar een Nederlandse BBC.