NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS 
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

KPN wil consumenten in groten getale overhalen tot Internetgebruik via de televisie. Ondanks de zonnige marktvooruitzichten kijkt Philips vanaf de zijlijn toe. ,,Wij werken niet onder tijdsdruk.''

Door onze redacteur MICHIEL VAN NIEUWSTADT

ROTTERDAM, 18 AUG. Niet de langverwachte Philipsbox met technologie van Microsoft-dochter WebTV, maar een vergelijkbaar kastje van de Franse producent NetGem moet Nederlandse consumenten zonder pc in groten getale overhalen tot een avontuur op Internet. Het Franse apparaatje op formaat van een pocketboek (prijs bijna 700 gulden) dat KPN vanaf begin oktober levert is in de eerste plaats bedoeld voor toegang tot 'Het Net', een besloten netwerk op basis van Internettechnologie. Met een abonnement bij KPN-dochter Planet Internet kan de televisiekijker echter ook negentig procent van 's werelds websites probleemloos op zijn televisiescherm toveren.

Dat zegt KPN tenminste. Als die claim wordt waargemaakt is er progressie geboekt, want het omzetten van traditionele websites (voor de pc) naar een formaat dat de televisie kan verwerken is een moeizame klus. ,,Internetpagina's die geschikt zijn voor een computerterminal kunnen niet één op één op een televisie vertoond worden'', zegt K. van Mourik, projectleider Internetapplicaties bij Wegener-dochter Netcast. ,,Daar zijn forse aanpassingen voor nodig. Bovendien moeten de letters worden vergroot.'' Netcast koestert zelf plannen voor Internet via de tv (mogelijk in samenwerking met Philips), maar vooralsnog is niets concreets aangekondigd. Van Mourik beziet het KPN-plan met scepsis: ,,Ze bieden een telefoon zonder aansluiting'', sneert hij. ,,Als je de consument zonder pc on line wil krijgen moet je het hem makkelijk maken, je moet hem een totaalpakket van diensten bieden.''

Zelfs als de 'Net-tv' van het Franse NetGem de weergave van Internetpagina's naar tevredenheid oplost blijven er zijns inziens problemen. ,,Bijna al het materiaal dat via Internet toegankelijk is, is bedoeld voor de pc'', zegt hij. Van Mourik bedoelt dat de lay out en de manier waarop de gebruiker door de pagina's heen kan struinen (met de muis) is ontworpen voor gebruik op een pc, die op een paar decimeter van de ogen van de gebruiker op een bureau staat opgesteld.

Voor succes op de tv is niet alleen Internet met goede beeld- en geluidskwaliteit van belang, maar vooral ook dat aanbieders hun informatie zo presenteren dat die via de televisie goed toegankelijk is. Voor R. Bense, verantwoordelijk voor Philips' Europese plannen op dit terrein, is juist het gebrek aan dergelijke voor de tv-gebruiker geschikte 'content' (een ruim begrip dat varieert van uitgeversmateriaal tot bankdiensten) reden de plannen van KPN met reserve te bezien. Intussen hult Philips zich in nevelen. Het concern koesterde plannen voor de lancering van WebTV-kastjes in Europa (Nederland, Scandinavië), maar behalve proeven in het Verenigd Koninkrijk is nog weinig gerealiseerd. Wel is duidelijk dat Philips werkt aan een eigen kastje waarmee de televisiemarkt voor Internet in Europa veroverd kan worden. Een dergelijk systeem, onafhankelijk van Microsoft, heeft het Eindhovense concern in Aziatische landen als Singapore en Maleisië al op de markt gebracht. Philips benadrukt dat het innige banden met Microsoft onderhoudt. Maar het stelt zich terughoudender op dan het Franse Thomson, dat de samenwerking met Microsoft bezegelde door de Amerikanen 7,5 procent in haar aandelenkapitaal te gunnen en Sony, dat samen met WebTV een kastje voor Internettoegang via kabel en tv ontwikkelt. Moet Philips zich committeren aan de Amerikaanse gigant of zijn eigen koers blijven varen?

Volgens M. de Hond, sinds kort zelfstandig investeerder in jonge Internetbedrijven, raakt de expansie van Microsoft-dochter WebTV in Europa gefrustreerd doordat het bedrijf het 'hoog in de bol' heeft. ,,Ze vragen hoge investeringen, betrokkenheid bij de diensten en willen dan nog aandeelhouder worden in de bedrijven die de technologie toepassen'', zegt hij. ,,Dat is de reden waarom veel onderhandelingen stuk lopen.''

Bense houdt in elk geval vol dat de ervaringen met WebTV in de VS reden zijn voor optimisme. WebTV heeft 400.000 gebruikers geworven (Philips claimt het leiderschap in deze markt). Dat bescheiden aantal is gerealiseerd met zeer lage prijzen voor het kastje (vanaf honderd dollar). Anders dan KPN, dat op dit terrein aan stricte regelgeving gebonden is, kunnen aanbieders de kostprijs van hun kastje deels terugverdienen met de opbrengsten van een bijbehorend Internetabonnement.

Een gunstig signaal voor de toekomst van de Net-tv is dat sommige aanbieders hun Website aanpassen voor de televisiegebruiker. ,,Langzaam maar zeker zie je aanbieders in de markt komen met tv appeal'', zegt Bense van Philips. Ook de komst van diensten die televisie en Internet combineren (een tv-beeld met in de hoek een website met programmainformatie bijvoorbeeld) zijn volgens hem cruciaal voor succesvolle Internettelevisie in Europa. ,,Over dat soort dingen zijn wij met Europese partijen in gesprek. We willen een pan-Europese oplossing.''

Terwijl Philips wikt en weegt schetst het onderzoeksbureau International Data Corporation (IDC) een zonnig toekomstperspectief van de markt. Het heeft becijferd dat in de Verenigde Staten 96 procent van de mensen die in het afgelopen jaar toegang zocht tot Internet daarvoor een personal computer gebruikte. In de toekomst, aldus IDC, zal een ,,duizelingwekkend spectrum'' aan kasten en kastjes voor Internetgebruik de markt overspoelen. Over vier jaar zal in de VS het percentage Internetgebruikers dat toegang verkrijgt via een pc zijn gedaald tot nauwelijks meer dan de helft van het totaal. De Europese markt, waar het percentage pc-bezitters over het algemeen fors lager ligt, zal de ontwikkelingen in de VS volgen, zo blijkt uit cijfers van IDC en Europees marktonderzoeker EITO.

Behalve kastjes die een Internetaansluiting op de tv realiseren bieden telefoons die e-mail verzenden een alternatief voor de pc, evenals zakcomputers, apparaten die speciaal zijn gefabriceerd om videospelletjes over Internet te spelen en 'gestripte' computers die in bedrijven bepaalde taken van de pc kunnen overnemen. Van belang voor Philips' positiebepaling is dat niet alleen Internetgebruik zonder pc via de telefoonlijn (waarvan WebTV nu gebruik maakt), maar vooral ook via de kabel een grootse toekomst wordt toegedicht. Ook op dit laatste terrein heeft Microsoft een sterke uitgangspositie.

En Philips? Een woordvoerder wijst erop dat alle zonnige toekomst voor Internetgebruik zonder pc nog jaren weg is: ,,Wij werken niet onder tijdsdruk.''