NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door Erik Oudshoorn
Reeds een jaar geleden kreeg Ronald Koeman het verzoek van Louis van Gaal of hij hem wilde assisteren bij FC Barcelona. Dat leek een slimme zet van de voormalige Ajax-trainer. Koeman kent de club als zijn broekzak omdat hij daar zes jaar heeft gespeeld, spreekt de taal en weet veel van het Spaanse voetbal. Maar koud afgezwaaid als profvoetballer bij Feyenoord vond hij het nog te vroeg om al als trainer aan de slag te gaan. Bovendien wilde hij in Nederland eerst het hoogste trainersdiploma halen. ,,Die baan van oefenmeester is niet zo makkelijk als iedereen denkt. Een speler kan niet zomaar van het voetbalveld stappen en trainer worden. In die zin zijn de ogen van Ruud Gullit ook opengegaan. Lerby heeft op dit terrein het een en ander meegemaakt bij Bayern München.

,,Het is niet eenvoudig om een spelersgroep in de juiste richting te krijgen. Zeker tegenwoordig niet met al die verschillende nationaliteiten. Ook op wetenschappelijk gebied zijn er veel nieuwe ontwikkelingen. We weten nu dat we voor het WK van 1990 met het Nederlands elftal veel te hard hebben getraind. Dat begon al in Zeist. Daarnaast waren de locaties in de voorbereiding verkeerd gekozen. Dat afgelegen kasteel in Joegoslavië was een drama. Als je wakker werd, wilde je zo snel mogelijk naar huis in plaats van goed trainen.''

Koeman zette Barcelona vorig jaar uit zijn hoofd en tekende een tweejarig contract bij de KNVB als assistent van Guus Hiddink, die hij kende uit zijn PSV-periode. Een aanbod van Feyenoord wees hij ook van de hand. ,,Die club staat nog steeds niet op de rails. Sportief gezien gaapt er een te groot gat tussen Ajax, PSV en Feyenoord.''

Kort voor het WK werd hij opnieuw benaderd door Van Gaal. En toen was de verleiding ineens heel groot. Koeman ging graag in op de aanbieding van zijn oude club. Barca betaalde een afkoopsom aan de KNVB en de zaak was geregeld. ,,Bij Oranje sta je niet dagelijks op het veld'', verklaart Koeman zijn stap. ,,Bovendien valt de spanning bij het Nederlands elftal een beetje weg nu er de komende jaren geen kwalificatie-interlands zijn omdat de KNVB het EK organiseert.''

De aanwezigheid van Louis van Gaal in Nou Camp maakte het voor Ronald Koeman extra interessant. ,,Ik wil hem van dichtbij een keer meemaken. Ik vind Van Gaal een van de betere trainers. Ik ga hetzelfde werk doen als Gerard van der Lem. De ene keer zal ik naast Van Gaal op de bank zitten, de andere keer bekijk ik een tegenstander.'' In het afgelopen jaar is de accu kennelijk weer helemaal opgeladen om de Spaanse hectiek en de trainingskampen, die hij nog niet zo lang geleden ontvluchtte, weer aan te kunnen.

Koeman lacht wat geheimzinnig op het terras van het luxueuze hotel Vista Palace dat hoog op de rotsen is gebouwd. Hij werpt een blik in de peilloze diepte en kijkt neer op Monte Carlo. ,,Van Gaal is een familyman. Hij probeert de trainingskampen gelukkig zo kort mogelijk te houden. Bovendien is de drukte voor een trainer minder groot dan voor een speler. Al ben ik door Van Gaal al voorbereid op lange werkdagen. Ik heb voor twee jaar getekend. Als het leven me daar toch tegen gaat staan, kan ik in 2000 weer stoppen in Barcelona. Over twee jaar wil ik eerste man zijn bij een club. Als dit bij Barcelona zou kunnen is dat natuurlijk fantastisch. Ervan uitgaande dat Van Gaal dan bondscoach wordt. Maar in voetbal kun je niets sturen.''

Voorlopig functioneert Ronald Koeman als assistent van bondscoach Guus Hiddink nog in dienst van Oranje. Het is al weer vier jaar geleden dat hij zelf afscheid nam als international. De wedstrijd tegen Brazilië op het WK in de Verenigde Staten was zijn laatste optreden in het Nederlands elftal als speler. Het team dat toen niet verder kwam dan de kwartfinales vertoont opmerkelijke verschillen met het huidige vlaggenschip van het Nederlandse voetbal. ,,Er voetbalden vier jaar geleden meer persoonlijkheden in Oranje'', constateert Koeman. ,,Dat had natuurlijk ook met de leeftijd van de spelers te maken. Ik was zelf 31 jaar, Wouters en Rijkaard beiden 32. Jongens die in de herfst van hun loopbaan zaten. Er staat nu een veel jonger, beloftevol Nederlands elftal in het veld. Met spelers die op jeugdige leeftijd naar het buitenland zijn vertrokken. Terwijl wij vroeger die stap pas later zetten. Als ik terugdenk aan de periode dat ik zelf begin twintig was (zoals Seedorf en Kluivert nu, red.) dan kan ik me herinneren dat ik me nog een groentje voelde. Dat was bij Ajax. Toen maakte ik veel fouten en moest ik overal over nadenken.''

Koeman ziet veel van zichzelf terug in Frank de Boer. De Noord-Hollander is in het Nederlands elftal ook een aanvallend ingestelde centrale verdediger met overzicht, een goede trap en bovendien draagt hij de aanvoerdersband. ,,Frank is iemand die zijn mondje wel roert en zijn mening geeft. Een aanvoerder moet in de wedstrijd zeker zijn van zichzelf. Qua beleving altijd iets extra's geven en veel praten om medespelers op de juiste plaats te zetten. Frank is erg gegroeid in zijn rol. Toch heb ik tegen hem gezegd dat hij nog nadrukkelijker aanwezig moet zijn. Hij dient vaker spelers te sturen.''

De strafschopklucht in Bursa tijdens het kwalificatieduel tegen Turkije was een teken van zwakte van Frank de Boer, die daar net als Wim Jonk zijn verantwoordelijkheid uit de weg ging. De onbesuisde Clarence Seedorf schoot de bal over, Oranje verloor onnodig. Koeman denkt dat iedereen daarvan heeft geleerd. ,,Wat er toen gebeurde kan helemaal niet en zal ook niet meer voorkomen. Iedereen weet nu wat hem te doen staat als er een strafschop moet worden genomen.'' En dan de vrije trappen. Die scheerden tegen België immer over de lat. ,,Frank de Boer en Clarence Seedorf oefenen er dagelijks op. Natuurlijk geef ik dan aanwijzingen. Hoe je moet staan, waar moet je een richtpunt nemen in de muur? Tegen de Belgen kregen we wel wat vrije trappen, maar telkens kwam de bal op dertig meter van het doel te liggen. Van die afstand schoot ik ze er vroeger ook niet in. We zullen heus nog wel uit een vrije trap scoren. Als de bal bij de rand van het strafschopgebied komt te liggen, vliegt-ie er wel een keer in.''

Koeman maakt samen met Johan Neeskens en Frank Rijkaard deel uit van de technische staf die bondscoach Guus Hiddink ondersteunt. Zijn eerste trainersbaantje. De gedaanteverwisseling van speler naar trainer was aanvankelijk toch een flinke overgang. ,,Ik voel me nu veel meer trainer dan in het begin bij het Nederlands elftal. Ik kruip langzaam maar zeker in mijn nieuwe rol. Het is toch moeilijk als je ineens trainer bent van spelers met wie je nog hebt gevoetbald. Vroeger zat je met ze te kaarten. Dat kan nu niet meer. Je moet toch boven de groep staan.''

Het is moeilijk te doorgronden welke invloed de gerenommeerde ex-voetballers in de technische staf hebben op de aanpak van Hiddink. Koeman verzekert dat zij in dit opzicht niet voor spek en bonen zijn meegegaan naar Frankrijk. ,,Vannacht hebben we tot half twee video's van Zuid-Korea bekeken. Je moet proberen te profiteren van de zwakke punten bij de tegenstander. Daar praat je dan over. We geven onze mening maar Hiddink moet als verantwoordelijke coach de eindbeslissing nemen. Meestal liggen we op één lijn. Maar als je vindt dat er iets niet goed gaat, stel je het aan de orde.''

Vaak spitst de discussie rond het Nederlands elftal zich toe op het wel of niet spelen met echte vleugelaanvallers. Op het WK van vier jaar geleden was bovendien de driemans verdediging een heet hangijzer. Aangezien Dick Advocaat weigerde een 4-4-2-systeem na te streven, pakte Ruud Gullit kort voor het evenement zijn spullen en vertrok uit het trainingskamp. Tot grote ongenoegen van Ronald Koeman die zich in de steek gelaten voelde. Beide kwamen elkaar dit jaar weer tegen op de cursus coach betaald voetbal in Zeist. ,,Ik weet ook vandaag nog niet wat Gullit precies bewogen heeft om niet mee te gaan. Het had geen zin daar met hem weer over te beginnen. Ik vind nog steeds dat je rustig met drie verdedigers achterin kunt spelen. Dus een vrije verdediger met twee mandekkers ervoor. Als je over goede vleugelspitsen beschikt, moet je ze gebruiken. Maar iedereen heeft zo zijn voorkeur. Frank Rijkaard en Ruud Gullit zijn een groot voorstander van een 4-4-2-systeem omdat ze daarmee bij AC Milan veel succes hebben gehad.''

Het huidige concept van Oranje is in de optiek van Koeman toegesneden op Frank de Boer en Jaap Stam. ,,Die twee kunnen perfect één op één spelen. Dat ging tegen België uitzonderlijk goed. Alleen ben ik het met je eens dat je zo geen numerieke meerderheid op het middenveld creëert. Daarom moeten er veel meer impulsen van de backs komen. Zij hebben in balbezit genoeg vrijheid.''

Dat zou vanavond moeten blijken tegen Zuid-Korea. Koeman bekeek de Aziaten bij een vriendschappelijke wedstrijd in Bratislava tegen Slowakije (0-0). ,,Geen eitjes, hoor. Ze blijven met vijf man achter. Die gasten gaan voluit. Maar ze doen ook onbesuisde dingen. De overtreding waarvoor Ha een rode kaart kreeg tegen Mexico, was absurd.''

Als Oranje niet ver komt op het WK heeft Ronald Koeman één schrale troost. Hij heeft dan iets meer tijd om zich voor te bereiden op de verhuizing naar Barcelona. De zucht naar het zuiden was voor de voormalige libero niet te weerstaan. ,,Ik ben ook een beetje besmet door het Zuid-Europese virus. Het is toch altijd leuker om 's morgens op te staan met een zonnetje dan met een asgrauwe lucht. En ik ben gehecht geraakt aan zaken als eten met een glas wijn erbij.''

Het Nederlandse voetbal laat hij in een zorgwekkende toestand achter. ,,Ik heb het afgelopen seizoen twee keer per week wedstrijden bekeken. Het niveau viel niet altijd mee. Ajax kon vaak op een heel simpele manier veel goals maken. Vooral omdat de tegenstanders nogal naïef voor aanvallend voetbal kozen. Dat kan wel een keer goed gaan, maar meestal tegen Ajax niet.''

Hij is verbijsterd dat zijn oude club PSV in totaal 18,7 miljoen gulden heeft betaald voor de jonge spits Ruud van Nistelrooy. Vijftien miljoen aan Heerenveen, 3,7 miljoen aan de speler. ,,Ongelooflijk voor een voetballer die een jaar geleden nog bij FC Den Bosch voetbalde en toen een miljoen gulden moest kosten. Maar dat zei ik ook toen Gullit voor 17 miljoen wegging (naar Milan, red.) en ik voor dertien miljoen (naar FC Barcelona, red.). Aan de andere kant vind ik het goed dat PSV een Nederlands talent vasthoudt. Door het Bosman-arrest gaan er nu zelfs al spelers van Willem II naar Italië. We krijgen er buitenlanders voor terug die niets toevoegen aan het niveau. En zij houden doorstroming van het Nederlands talent weer tegen. Jammer.''

( a d v e r t e n t i e )