NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Frits Abrahams
Drie dagen achter elkaar Jaap de Hoop Scheffer als hoofdgast in een tv-programma - dat vreet energie, en niet alleen van Jaap de Hoop Scheffer. Mogelijk is hij de boeiendste politicus van de westerse democratieën, 'ik sluit niets op voorhand uit', maar dan nóg begin je als tv-kijker langzamerhand het gevoel te krijgen dat je de zandbak van je kinderen tot de laatste korrel moet leegeten.

Vanavond is hij weer te gast bij een curieuze coproductie van EO en TROS, De grote vier geheten, een 4-delige serie portretten van de lijsttrekkers van de grote partijen. De presentatie is - ik kan het ook niet helpen - in handen van Ivo Niehe en Andries Knevel. Wat beogen zij? Niehe hoorde ik vooraf tegen Knevel zeggen 'dat wij in onze opzet slagen als we de clichés weten te doorbreken'. Dat is een moedige uitspraak van iemand, die door sommige, overigens kwaadwillige, tv-critici beschouwd wordt als het vleesgeworden cliché van omroepland. Niehe zal toch niet zichzelf gaan doorbreken? Eén Niehe heb ik altijd meer dan genoeg gevonden.

Niehe en Knevel begonnen hun serie met minister Borst. Zij had voor het gemak het broekpak aangehouden dat ze zaterdagavond al bij Paul de Leeuw droeg. Dat leek aanvankelijk geen bezwaar, maar toen zij tegen Niehe ook nog dezelfde anekdotes begon te vertellen - over de gebreide kniekousen en de lange korte broeken van Bolkestein-op-school - begon ik me toch even af te vragen of men in Hilversum abusievelijk de verkeerde band had opgezet.

Niehe vertelde ons dat hij 'elke avond vier grote inspirerende persoonlijkheden' aan tafel wil zetten. Op deze eerste avond bleek Veronica-presentator Robert ten Brink één van die persoonlijkheden, aan wie ons land zoveel te danken heeft. Hij mocht als eerste een kenschets geven van mevrouw Borst en hij zei: ,,Ik denk bij haar wel: moet mevrouw Borst niet naar huis want er staat nog een cake in de oven.''

Mevrouw Borst lachte hartelijk om deze belediging, want dat moet van de campagneleiders: lachen op de televisie tot je erbij neervalt. Toch zou zij mij ernstig teleurstellen als zij niet later, op de terugweg naar huis, het guitige Veronica-hoofd van Ten Brink alsnog in plakjes heeft gesneden om het wat gemakkelijker in haar oventje te kunnen bakken.

Om de clichés nog verder te doorbreken, hadden Niehe en Knevel iets bedacht wat je tegenwoordig te pas, maar vooral te onpas overal tegenkomt: het dilemma-spelletje. Dus dan vraagt de interviewer: mevrouw Brinkman of Karel Appel? Groen of groei? Wijers of Van Mierlo?

De geïnterviewde wordt geacht onder deze druk een 'spontaan' antwoord te geven. Het lukt nooit, want in de heikele gevallen wijkt de gast altijd uit naar een veilig 'beide'. Maar er zijn weer vijf minuten zendtijd spontaan gevuld.

Wat al deze uitzendingen ook zo ellendig voorspelbaar maakt, zijn de vaste interviewtrucs. Sluit u met dit standpunt de andere partij niet uit? Is dit een breekpunt? Wilt u zelf premier worden? In Den Haag Vandaag werd deze laatste vraag ongeveer vijf minuten lang aan Melkert gesteld, en uiteraad zonder enig resultaat, want Melkert is wel wijzer.

Zijn er geen belangrijkere onderwerpen? Jawel. Felix Rottenberg behandelde zo'n onderwerp - Nederland en Europa - uitputtend met gasten als Van Mierlo, Brinkhorst en Van Thijn in Het Schaduwkabinet. Er werd bijna unaniem vastgesteld dat de Nederlandse parlementariërs 'uit kinnesinne' (Brinkhorst) de contacten met hun collega's in het Europese Parlement schandelijk verwaarlozen. En Van Mierlo verzuchtte: ,,Dit is de eerste bijeenkomst in verkiezingstijd over Europa. Onvoorstelbaar.''

Wat ik minstens zo onvoorstelbaar vond: Bolkestein die zijn plaaggeest Wiegel voor het eerst imiteerde door ferm in de camera te kijken. Advies van Femke?