NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

CAROLIEN ROELANTS
Israel bestaat 50 jaar - het kan u nauwelijks zijn ontgaan. Elk aspect wordt onder de loep gelegd in series artikelen in de verschillende dag- en weekbladen (gisteren publiceerde deze krant bijvoorbeeld aflevering 4 van een reeks vraaggesprekken met deelnemers aan deze recente geschiedenis).

Er is zoveel emotie in die 50 jaar geperst dat er heel wat te herdenken valt voor het verzadigingspunt wordt bereikt. Zeker als de EO klaar is met haar herdenkingsprogramma: twee drieluiken en als klap op de vuurpijl nog een zesdelige serie. Stuk voor stuk zonder twijfel zeer de moeite waard, maar in zijn totaliteit misschien net een schepje te veel voor de kijker. Hoewel de beelden mooi zijn.

De eerste serie: Vluchten, Vechten, Verzoenen, een drieluik over christen-Palestijnen, is vorige week al begonnen. Vandaag volgt deel 2, en 1 mei het slot. Een week later start het drieluik De Terugkeer, die achtereenvolgens het zionisme, het leggen van de fundamenten voor de staat Israel en ten slotte die contrastrijke staat zelf behandelt. Als uitsmijter heeft de EO de 22 delen van de Israelische documentaire serie Tkuma in zes afleveringen samengeperst, waarvan de eerste op 10 juli wordt uitgezonden.

De laatste serie is politiek de interessantste. Tkuma (wedergeboorte) heeft in Israel zelf met name ter rechterzijde woedende reacties opgeroepen omdat zij, gemaakt in de sfeer van het post-zionisme, zionistische mythen ontsluiert. En, zoals minister van Communicatie, Limor Livnat, naderhand zei: ,,We kunnen niet zonder mythes.''

De grootste schok bracht de aflevering Biladi, Biladi (Arabisch voor vaderland en de titel van het Palestijnse volkslied) teweeg. Voor het eerst kwam in een door de staat uitgezonden documentaire het verdrijven van grote groepen Palestijnen ter sprake. Voor het eerst ook werd de vijand als mens gepresenteerd. De socialistische oppositieleider Ehud Barak zei naderhand dat hij misschien ook terrorist zou zijn geworden als hij Palestijn was geweest, wat ook weer een storm van protest opleverde. Halverwege de serie werd besloten een forum van rechtse critici en linkse intellectuelen na de uitzending over de beelden te laten discussiëren.

De serie Vluchten, Vechten, Verzoenen is geheel gewijd aan aan de kleine minderheid van de christelijke Palestijnen. Hun verhaal is, voorzover het met de Israelische bezetting te maken heeft, het algemene verhaal van de Palestijn die zijn bezit is kwijtgeraakt, wiens familie verscheurd is en die vaak met Israelische pesterijen te maken heeft. Maar als christenen voelen zij zich bovendien steeds minder op hun gemak temidden van de islamitische meerderheid. Dat geldt evenzeer voor christenen in de Arabische buurlanden en het is de reden waarom het aantal christenen in de regio snel afneemt. Maar zoals de titel Vluchten, Vechten en Verzoenen al aangeeft, is er ook een blijde boodschap: namelijk dat er ook goedwillende mensen aan beide zijden zijn die werken aan onderlinge verzoening. Helaas blijven dergelijke contacten al jaren beperkt tot een kleine groep goedwillenden. Het is naïef om hierin iets anders dan een randverschijnsel te zien.

In De Terugkeer komen mensen met een zeer diverse achtergrond aan het woord, wier familieleden of die zelf hebben deelgenomen aan de geboorte van de staat Israel. Onder hen zijn de zoon van de oprichter van de staat Israel, David Ben Gurion, de oud-premiers Peres en Shamir en de voormalige Russische dissident Natan Sharansky. Hun getuigenissen voorspellen Israel een tamelijk sombere toekomst, met naast het Palestijnse probleem, groeiende religieuze tweespalt.

Het zal vast ter sprake komen in de documentaires ter gelegenheid van Israel 100.

Vluchten, vechten, verzoenen, Ned.2, 23.35-00.25u.