Door HANS BEEREKAMP
AMSTERDAM, 8 APRIL. De enige prijs van het kleinste Nederlandse filmfestival met een traditie van vele jaren is een publieksprijs.

De Silver Scream Award van het Weekend of Terror Part 14 bleek na telling van de stemmen afgelopen zondag te gaan naar Dark City, een in Australië opgenomen science fictionfilm van de Amerikaanse regisseur Alex Proyas. Volgens een van de organisatoren, Emilio Santoni, was het een nek-aan-nekrace met Deep Rising van Stephen Sommers. Beide films, gedraaid in wide screen en met een overdonderende geluidsband, kwamen optimaal tot hun recht in de feestelijke entourage van het Amsterdamse Tuschinskitheater, waar traditiegetrouw twee nachten lang horrorfans luidruchtig meeleefden met de barokke special effects op het doek.

Ook voor doorgewinterde bioscoopbezoekers is de ambiance van het Weekend of Terror altijd even wennen. 'The Last Night of the Proms' of zelfs een voetbaltopper zijn klein bier vergeleken bij de publieksparticipatie in Tuschinski. Daar moet men niets hebben van dialogen of romantiek; elke vrouw die in beeld verschijnt wordt traditiegetrouw begroet met een massaal uitgeroepen: 'Hoerrrrr!!'. Het is een van de weinige gelegenheden waarbij de bioscoop zijn nederige afkomst als volksvermaak trouw is gebleven en een perfecte arena om de effectiviteit van filmische middelen (montage, ritme, camerawerk, amusementswaarde van de trucage) los van de inhoud van het verhaal te testen. De subtiliteit van de verrassingsfilm Fallen, waarin de altijd zachtmoedige Denzel Washington als rechercheur de strijd aanbindt met Aramees sprekende demonen in het lichaam van seriemoordenaars, was aan dit publiek duidelijk minder besteed.

Ook voor mij waren Dark City en Deep Rising twee hoogtepunten van het programma, dat zestien films bevatte. Proyas, die in 1994 al opviel door de gothic vormgeving van zijn debuut The Crow, kruist in Dark City de genres science fiction en film noir. De stijl verwijst expliciet naar het Duitse filmexpressionisme van de jaren twintig, naar Metropolis en naar de scheve, kunstmatige decors van bij voorbeeld Das Kabinett des Dr. Caligari. De moderne technologie stelde Proyas in staat zijn gevels en daken voor de ogen van de kijker in en uit te laten schuiven, volgens de plot als ingreep van buitenaardse heersers, maar natuurlijk ook om de verschuivingen in de gemoedstoestand van zijn kafkaëske helden te weerspiegelen.

Deep Rising is een verrukkelijke B-film met een A-budget, een voortdurend voorspelbare, maar daarom juist leuke melange van Titanic, Under Siege, The Abyss, Anaconda en zelfs A Night at the Opera. Voortgepompt door een adrenalineverhogende score van Jerry Goldsmith vervoert de kapitein van een gammele schuit (Treat Williams) op de Zuid-Chinese Zee een handvol piraten en atoomkoppen naar het luxe cruiseschip Argonautica. Na de entering blijken bijna alle passagiers (de schalkse juwelendievegge Famke Janssen vormt een uitzondering) opgeslorpt door een gigantische inktvis, die ook de avonturiers op de inmiddels zinkende zeereus bedreigt.

Zowel Deep Rising als Dark City (getipt voor een eervolle nachtelijke vertoning in mei in het hoofdprogramma van Cannes) dreigen door hun Nederlandse distributeurs niet in de bioscoop uitgebracht te worden, en direct naar de videotheek te gaan. Als dat euvele voornemen mede verhinderd kan worden door het succes van de films tijdens het Weekend of Terror, dan heeft dat festival ook zin gehad voor de thuisblijvers.