In: 6 theaters

T I T E L :	Photographing Fairies
R E G I E :	Nick Willing
M E T :	Toby Stephens, Emily Woof, Frances Barber, Ben Kingsley

Op video uitgebracht door PolyGram Video

Twee films over foto's van elfjes door kinderen

Door BIANCA STIGTER
Kinderen kun je van alles wijsmaken - dat speelgoed 's nachts praat, dat Sinterklaas bestaat, dat vliegeren met je vader net zo leuk is als met Mary Poppins door de lucht vliegen.

Wraak voor dit bedrog wordt zelden genomen; slechts af en toe lukt het een kind om op zijn beurt een volwassene bij de neus te nemen. In 1917 lukte het twee Engelse meisjes om grote geesten als Sir Arthur Conan Doyle te doen geloven dat ze elfjes hadden gefotografeerd. Eerst twee, en later op verzoek nog drie foto's maakten de twee nichtjes bij een beekje in de buurt van het dorp Cottingly in Yorkshire, en volgens experts in trucage-fotografie was er niet mee gesjoemeld, de elfjes waren zo echt als 'the king's beard'. Naar aanleiding van dit beroemde, waargebeurde verhaal zijn nu twee films gemaakt; en geen van beide heeft de kant van de kinderen gekozen. Dolgraag had ik willen zien hoe Elsie en Frances hun elfjes uit karton knipten en 's avonds in bed in hun witte nachtjaponnen giechelden over de goedgelovigheid van al die deftige volwassenen. Maar zowel de makers van Fairytale - A True Story als die van Photographing Fairies zijn in deze kant van het verhaal niet geïnteresseerd. Zij zijn liever sentimenteel dan ondeugend. Fairytale - A True Story is de Amerikaanse versie van het verhaal en de elfjes zien er in deze familiefilm uit alsof ze zo uit een goedkoop kinderboek zijn weggevlogen.

De Britse regisseur Charles Sturridge (hij maakte onder meer de tv-serie Brideshead Revisited) heeft van Fairytale een ronkend verhaal gemaakt over de behoefte aan bovennatuurlijke helden als Peter Pan en E.T. Hij koppelt die behoefte aan de Eerste Wereldoorlog. De vader van een van meisjes wordt in Frankrijk vermist, Conan Doyle verloor op het slagveld een zoon. Als er elfjes bestaan, is er nog veel meer tussen hemel en aarde, is de implicatie, en dat moet de overlevenden troost bieden. Alleen Doyle's vriend - de boeienkoning Houdini - en een karikaturale verslaggever blijven sceptisch, en het is hun standpunt dat in deze film meestal het onderspit delft. Sturridge heeft de verleiding namelijk niet kunnen weerstaan om film te laten doen wat film zo goed kan; behalve de elfjes tovert hij ook nog een geest uit zijn hoge hoed en zoiets ziet er op film nu eenmaal al snel geloofwaardig uit. Fairytale wordt er alleen wel erg onnozel van. Sturridge verkwanselt zijn onderwerp aan fondanten waarheden over kinderlijke onschuld en het belang van hoop - zelfs als die vals is. Photographing Fairies, een Engelse film voor volwassenen die hier rechtstreeks op video wordt uitgebracht, is minder huilerig. Hij is hysterisch. In deze film, het debuut van Nick Willing, is de jonge fotograaf Charles Castle de hoofdpersoon. Charles heeft na een huwelijk van een dag zijn bruid verloren en verdient de kost met het fotograferen van de ouders van gesneuvelde soldaten. Later monteert hij tussen hen in een oud portretje van hun zoon. Charles weet dus wel iets van trucage-fotografie, maar ook hij valt voor het simpele bedrog van de twee meisjes uit Cottingly. In Photographing Fairies is hoop alleen echter niet genoeg om elfjes te zien en te kunnen fotograferen; Charles, de meisjes en hun moeder nemen hun toevlucht tot drugs. Maar dan is Charles ook zo overtuigd van het bestaan van allerlei moois tussen hemel en aarde dat hij er zelfs aan de galg voor wil sterven.

Anders dan in Fairytale ziet de kijker in Photographing Fairies alleen elfjes als de hoofdpersoon ze ziet; ze treden op in Charles' - bijzonder krukkig verbeelde - hallucinaties. Alleen aan het eind kan ook Willing de verleiding niet weerstaan de elfjes de werkelijkheid binnen te laten vliegen. Weer voelde ik me toen bekocht. Sturridge en Willing vragen je niet om in elfjes te geloven, zoals Frances en Elsie deden, maar in een truc.