NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Jeff Daniels

Door BIANCA STIGTER
In een serie profielen van gezichtsbepalende filmsterren deze week Jeff Daniels, die nu met honden speelt in '101 Dalmatiërs' en met ganzen in 'Fly Away Home'.

De Amerikaanse acteur Jeff Daniels trekt zich niets aan van het oude Hollywood-adagium dat je nooit met kinderen of dieren moet spelen. In Fly Away Home (Carroll Ballard, 1996) speelt hij naast de veertienjarige Anna Paquin en zestien ganzen, in 101 Dalmatiërs (Stephen Herek, 1996) laat hij de show niet alleen door 101 honden, maar ook door een paard, een varken en een wasbeer stelen en in Arachnophobia (Frank Marshall, 1990) door een bende spinnen. Soms lijkt Daniels een acteur die alleen de hoofdrol in een film mag spelen als er dieren of kinderen in zitten; doen er andere volwassenen mee, dan moet hij met de tweede plaats of met een bijrol genoegen nemen. 'People call me when they need someone to be next to the star', zegt Daniels. Toch was hij in de schetenkomedie Dumb And Dumber (Peter Farrelly, 1994) grappiger dan de ster van de film Jim Carrey. Daniels had in ieder geval de beste grap in de film: als Carrey iets nog dommers dan anders doet, raakt Daniels buiten zichzelf. Nu verwacht je dat Daniels eindelijk het licht ziet, en Carrey aan de kant zet, maar nee. Hij eindigt zijn litanie met de woorden: 'you just totally redeem yourself.' Er is een acteur die erg ernstig lijkt voor nodig om deze tekst grappig te maken.

Daniels (Georgia, VS, 19 februari 1955), die in New York acteerde bij het Circle Repertory Theater, debuteerde in 1981 als filmacteur in Ragtime van Milos Forman en brak door als Flap, de overspelige echtgenoot van kankerpatiënt Debra Winger in Terms of Endearment (James L. Brooks, 1983). Het is een film die Daniels' carrière bepaald heeft. ,,I walked through America for three years listening to 'God, I hated you in that movie','' zei de acteur een paar jaar geleden in een interview. De mannelijke bijrol was vrijwel de enige categorie waarin de film geen Oscarnominatie kreeg. Woody Allen redde Daniels in 1985 van Flap door hem een van de hoofdrollen te geven in The Purple Rose of Cairo. Daniels speelt daarin weergaloos zeurderig het personage dat van het doek in het leven van Mia Farrow stapt en de acteur die dat personage weer op het doek wil krijgen. Op veel meer hoofdrollen heeft Daniels niet gewacht. In plaats daarvan keerde hij terug naar Chelsea, het dorp in Michigan waar hij opgroeide, en richtte er het Purple Rose Theatre op, waarvoor hij regisseert en schrijft.

Daniels is als speler gemakkelijk te typecasten. In het begin van een film draagt hij vaak een pak, en is hij een ideale schoonzoon. Omdat de acteur met zijn dunne lippen, vlassige haar en mollige vooruitzichten niet echt mooi is, wekt hij des te meer sympathie. In Fly Away Home laat regisseur Ballard Daniels' blote borst scherp uitkomen tegen een vage achtergrond, en ook dat wekt meer sympathie dan bewondering. Het aardige van Daniels is dat hij dat lijkt te weten; in sommige films maakt hij handig gebruik van zijn wat dommige blik. In andere laat hij de sympathie omslaan in hekel: omdat Daniels zo makkelijk te typecasten is, kan hij ook goed against type spelen. In de halverwege in een thriller veranderende komedie Something Wild van Jonathan Demme (1986) deed hij het allebei tegelijk: hij is daarin een schoonzoon die uit de band springt - en dan een ideale moet spelen.