NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze redacteur ERIK OUDSHOORN
ZEIST, 17 DEC. Om half één vannacht klonk er een dankbaar applaus uit de Johan Cruijff-zaal van het 'trainingscenter' van de KNVB. In een allerlaatste tegemoetkoming aan de vergadering toonde het afgetreden sectiebestuur zich bereid namens 33 clubs de rechten van de integrale- en live-uitzendingen voor 2,5 jaar te verkopen. Voorzitter Staatsen maakte dat gebaar op zijn tandvlees, want hij werd de laatste uren gekweld door helse rugpijnen.

Ajax, PSV en Feyenoord zullen conform het tussenarrest van rechter Willems de rechtstreekse beelden van hun thuisduels zelf uitbaten. De opbrengsten moeten zij storten in een collectieve tv-pot, waarbij voorlopig dezelfde verdeelsleutel geldt als ten tijde van het Sport7-contract. Deze regeling is van kracht voor een periode van wellicht tweeënhalf jaar, tenzij een bedrijfstakonderzoek volgend jaar een andere formule adviseert. Het demissionaire bestuur betaald voetbal zal verder voor alle 36 clubs de samenvattingen uitbaten en de beelden van het Nederlands elftal alsmede de bekerwedstrijden.

De sfeer werd rond middernacht nogal grimmig in de buitengewone algemene vergadering betaald voetbal, die nodig was na het echec van Sport7. Staatsen, wiens hernia maar geen tijd wordt gegund te genezen, werd achter de tafel af en toe gemasseerd door technisch bestuurslid Van Duivenbode. De voorzitter constateerde tot zijn ongenoegen dat het aantal clubs dat wilde beschikken over de live-rechten was uitgebreid. De grote drie kregen steun van NAC, FC Utrecht en Excelsior. De eerste twee clubs vreesden ook hun pay-per-view rechten kwijt te raken omdat de bondsvergadering (profs en amateurs) eerder op de avond had ingestemd met de veelbesproken statutenwijziging die de KNVB een mandaat geeft de tv-rechten uit te baten. Maar deze aanpassing, nodig om de bankgarantie van 180 miljoen gulden veilig te stellen, kon pas worden aanvaard nadat was ingestemd met een motie van de amateurs die het uitzenden van wedstrijden verbiedt vóór 18.00 uur. Tot die tijd zijn immers de kantines van de amateurclubs nog open.

Nadat NAC en Utrecht erop waren gewezen dat hun pay-per-view-rechten niet in gevaar komen, normaliseerden de verhoudingen zich weer. Maar pas nadat Staatsen de harde woorden uitsprak: ,,U bent als algemene vergadering volstrekt onbetrouwbaar.'' Dat was reeds nadat hij om even na twaalven de 'rondvraag' had aangekondigd. De vergaderzaal veranderde vervolgens in een Poolse landdag. Staatsen: ,,We verkeren nu al enige tijd in een lange worsteling met elkaar. Het elastiek is te ver uitgerekt. Ons geduld is op.'' Eerder had Staatsen een botsing gehad met Van Praag. De Ajax-voorzitter stelde mede namens Feyenoord voor de verdeelsleutel zoals is vastgelegd in het beleidsplan te eerbiedigen, een collectief contract af te sluiten voor de samenvattingen, maar alle clubs moesten in zijn optiek de mogelijkheid hebben de live-beelden te verkopen. Bouwmeester van Fortuna tegen Van Praag: ,,Voor het eerst ervaar ik bij u enige vorm van leiderschap.'' Toen Staatsen niet bereid bleek dit compromisvoorstel in stemming te brengen, reageerde Van Praag geïrriteerd. ,,U walst er weer over heen.'' Staatsen had alle suggesties uit de zaal verpakt in vijf voorstellen. Dat de live-uitzendingen worden verhandeld door de clubs leek hem geen goed idee, omdat de totale opbrengst van het onderhandelingsresultaat met de zendgemachtigden dan lager zou kunnen uitvallen. Hij werd hierin gesteund door bestuurslid Bouwer. ,,Dit gaat veel geld kosten. Zoals wij hier als ondernemers zitten, kunnen we dat toch onmogelijk nastreven.'' Van Praag en zijn collega van Feyenoord Van den Herik, die net was teruggekeerd uit Chicago en 34 uur niet had geslapen, bestreden de opvattingen van het sectiebestuur. Zij denken een beter resultaat te kunnen boeken. In het contract met Sport7 brachten 69 live-wedstrijden 28 miljoen gulden op. De duels waren onderverdeeld in tien traditionals (de onderlinge ontmoetingen tussen Ajax, PSV en Feyenoord), 34 overige wedstrijden in de hoogste afdeling en 25 confrontaties uit de eerste divisie.'' Op korte termijn zullen de grote drie niet rijk worden van de rechten. Zij moeten immers hun onderhandelingsresultaat afdragen voor een collectieve regeling. Maar het gaat hen vooralsnog om het principe. Bovendien kunnen ze na 2,5 jaar, of misschien eerder, wél hun rechten te gelde maken.

Hoewel bondsvoorzitter Sprengers met zijn joie de vivre aan het begin van de avond de meerderheid van de bondsvergadering moeiteloos naar zijn hand zette, kwam de statutenwijziging niet zonder slag of stoot tot stand. De brief van minister Wijers hing als het zwaard van Damocles boven de besluitvorming. Van Praag: ,,Uit dit schrijven blijkt ondubbelzinnig dat de wijziging in strijd is met de Wet Economische Mededinging. Een opzettelijke overtreding van het verbod kan leiden tot aanzienlijke boetes. Wij willen niet meedoen aan een economisch delict en vragen om uitstel.'' En Van den Herik: ,,Het is mijn plicht u deze wijzigiging te ontraden. Het is tegen de wet.''

Niettemin kon de aanwezige notaris kort daarna aan de slag: er waren 54 bondsleden voor. NAC (wegens een pas afgesloten pay-per-view-contract), Ajax en Feyenoord stemden tegen. Vitesse, Roda JC en PSV onthielden zich van de stemming. De 'verliezers' kregen een hart onder de riem gedrukt van Sprengers: ,,De wereld vergaat niet voor de tegenstemmers. Blijkt de statutenwijziging tegen de wet te zijn, dan is deze ongeldig.'' Na afloop kondigde Feyenoord-voorzitter Van den Herik onmiddellijk een kort geding aan om de aanpassing ongedaan te maken. Ook onderzoekt Feyenoord de mogelijkheid van een bodemprocedure.

Rechter J. Willems van het Amsterdamse gerechtshof zal vrijdag alle partijen weer horen inzake de fundamentele rechten van de clubs bij het uitbaten van tv-rechten. Die wees hij in een tussenarrest toe aan de clubs. Een definitief arrest kan dus nog wel even op zich wachten. En intussen zal de bewindvoerder van Sport7 zijn werkzaamheden moeten voortzetten. Het is nog steeds de vraag wat er gebeurt met de bankgarantie van 180 miljoen gulden als aanvulling op het bedrag dat de rechten in een nieuwe overeenkomst minder opleveren dan 140 miljoen gulden per jaar.

In de tekst van de garantie is volgens de advocaat van de KNVB, mr. H. Utermark, weinig anders vastgelegd dan dat Sport7 het benodigde bedrag een maand na het beëindigen van de uitzendingen (op 8 december) moet uitkeren. Daarna kan de mislukte sportzender de miljoenen alleen via gerechtelijke stappen terugkrijgen. Dat zou kunnen door middel van een kort geding of een bodemprocedure die wel zes tot acht jaar in beslag kan nemen. Sport7 beticht de KNVB van 'dwaling' dan wel 'wanprestatie' omdat de bond rechten heeft verkocht die ze eigenlijk niet in haar bezit had. Desondanks heeft de bewindvoerder de tv-rechten weer teruggegeven aan de bond.

Vier regio-voorzitters van het betaald voetbal zullen een informatiecommissie samenstellen die de opdracht krijgt voor het einde van de winterstop (begin februari) leden te zoeken voor een nieuw sectiebestuur. Het zijn Pickée (Roda JC), Sporre (FC Zwolle), Nieuwdorp (Go Ahead) en een nog te benoemen voorzitter als opvolger van de afgetreden Groels van Willem II. Een nieuwe competitie-opzet kwam gisteravond niet aan de orde. Een aantal clubs, waaronder PSV, Feyenoord, Ajax, Vitesse, Heerenveen en Roda JC, wil voorstellen doen voor een andere structuur. Maar hun woordvoerder Van der Velde (Heerenveen) had keelpijn. Pickée van Roda JC: ,,Het is vanavond anders gelopen dan we dachten. Desondanks gaan we door met het uitwerken van onze plannen.''