BERNARD HINAULT

Valse schijn van sympathie

Door GUUS VAN HOLLAND
Hij is nauwelijks ouder geworden sinds hij eerste Tour in 1978 won. Zoals hij daar in hemdsmouwen de dagwinnaars, de gele-, de groene- en de bolletjestruidragers de weg naar en van het erepodium van de Tour de France wijst. Waarschijnlijk heeft hij meer vet rond zijn heupen, waarschijnlijk hier en daar al grijs haar. Maar verder is hij niet veranderd. Nog steeds die grijns op het gezicht, die valse schijn van sympathie die beesten van wielrenners doorgaans uitstralen.

Hinault was de eerste grote sportman die ik van nabij meemaakte, wiens loopbaan ik op de voet volgde en bij wiens afscheidsfeest in Bretagne ik aanwezig was. Een opvallend kleine, al vroeg oude man die de baas speelde over iedereen die hem naar de kroon meende te kunnen steken. Dat was hij al zijn in zijn beginjaren als wielrenner. Zijn grootheid viel met geen pen te beschrijven. Met Napoleon werd hij vergeleken, klein en overtuigd van succesvolle triomftochten. Het was een vergelijking uit wanhoop. Want van zowel Napoleon als Hinault heeft nooit een evenknie bestaan.

Die zondag in de Ardennen, die dag die begon met regen en al gauw werd vervolgd met zware sneeuwstormen, was onvergetelijk. Luik-Bastenaken- Luik in 1980. Al na een tiental kilometers verlieten verkleumde renners het peloton om beschutting te zoeken in huizen langs het parcours of rondom vuurtjes in de bossen. Eerst viel er ijswater uit de hemel, vervolgens sneeuw, dikke vlokken sneeuw. Hinault vrat in de beginfase alles op wat hij aan voeding had meegekregen. Net als anderen dronk hij elixers van koffie, cognac en aspirines - mogelijk nog betere hartversterkers. Hinault was in zijn eentje aan een poolexpeditie begonnen en niemand die hem zou kunnen volgen.

Na bijna 250 kilometer kwam Hinault alleen aan in Luik, op ruim negen minuten gevolgd door nummer twee, Hennie Kuiper. De 25-jarige Fransman trok zijn rubber handschoenen uit, plooide zijn gezicht in een pijnlijke grimas en zag dat hij het vel van zijn vingers scheurde. Hinault zei alleen: 'C'était dûr' en begon te lachen. En hij was toch door een hel gegaan?

In hetzelfde jaar won hij vervolgens wel de Giro d'Italia, maar niet de Tour. De kniepezen hadden het begeven, zelfs ontstekingsremmers als cortico steroïden die hij op doktersattest mocht laten injecteren waren niet voldoende. Zoetemelk won, maar dat terzijde. Anderhalve maand later werd Hinault wereldkampioen in Sallanches. Door bijna vanaf de start de kop te nemen en iedereen uit zijn wiel te rijden. Hinault werd wereldkampioen op een manier die zelden is vertoond.

Hinault won vijfmaal de Tour de France, driemaal de Giro, tweemaal de Vuelta en bijna alle klassiekers, hij was een renner met gezag. Hij reed op kop wanneer hij wilde. Wanneer een ander dat wilde, verdreef hij die als een baas die van inspraak niets wil weten. Wie Hinault zag naderen, werd klein. Hinault stopte in 1987, zoals hij had voorspeld. Moe van alle inspanningen en van alle ophef, terugverlangend naar het boerenleven in Bretagne.

Op het afscheidsfeest in Iffiniac liep Hinault op kaplaarzen. Hij zag er uit als een man die voor de oorlog had gefietst, niet uit als de autoritaire renner van weleer. Hij was een gewone, 32-jarige, oud geworden man. Nu is hij directielid externe betrekkingen van de Tour de France. Hij doet zijn werk, helpt renners bij de huldiging en zwijgt over vroeger. Soms is hij gast in het Tour-programma van TV5. Hinault zit daar, lacht en relativeert het zijn roemrijke verleden. Bernard Hinault doet net alsof hij nooit de beste van allemaal is geweest. Was het dan een droom?