Armstrong in VS populair als 'patiënt'

In Amerika kijken 21 miljoen mensen naar de dagelijke tv-uitzendingen van de Tour. Klassementsleider Lance Armstrong krijgt meer waardering voor zijn strijd tegen kanker dan voor zijn snelheid op de fiets.

Door onze redacteur JAAP BLOEMBERGEN

SAINT-FLOUR, 17 JULI. De kleine rennersbus van US Postal valt nauwelijks op tussen de grote touringcars van de Europese wielerploegen. Pas wanneer het corpulente lijf van Eddy Merckx de wagen binnenstapt, krijgt de Amerikaanse wielerploeg gewicht in de schaal. De Belgische wielerlegende, vijfvoudig winnaar van de Tour de France, kruipt voor de start van de twaalfde etappe in de huid van de psycholoog. "Ik moet Lance op zijn gemak stellen", zegt Merckx op de parkeerplaats in Saint- Galmier.

Geletruidrager Lance Armstrong, kopman van US Postal, wordt deze week in de Franse pers verdacht van gebruik van stimulerende middelen. Volgens Merckx is er sprake van een hetze tegen Armstrong. De oude en de nieuwe kampioen zijn met elkaar bevriend, sinds Armstrong als amateur op de fietsen van Merckx ging rijden. "Ik beschouw hem een beetje als mijn zoon", zegt de wielerfabrikant uit Tervuren.

Voor de renners en de begeleiders van US Postal is het deze zomer even wennen. Ze staan al bijna twee weken in het middelpunt van de belangstelling en krijgen sinds een paar dagen allerlei vragen voorgeschoteld over de ziekte van Armstrong en zijn verrassende resultaten in het hooggebergte. Jarenlang was het stil rond de rennersbus van US Postal. Renners van het kaliber Frankie Andreu en George Hincapie trokken de aandacht met hun hagelwitte tanden, niet met hun prestaties.

Met een begroting van acht miljoen gulden behoort US Postal tot de kleinere sponsors in de wielersport. Geld voor een grote touringcar is er niet, zegt manager Mark Gorski. Hij hoopt de begroting elk jaar met een miljoen gulden te kunnen uitbreiden. "Wij hebben een veelbelovende toekomst", lacht de olympische sprintkampioen van 1984. Volgens Gorski reageren de bedrijfsleiders van US Postal zeer positief op de prestaties van Armstrong en zijn ploeggenoten. Met een jaaromzet van 120 miljard gulden behoort US Postal Services tot de dertig grootste bedrijven in de Verenigde Staten. Volgens de programmaboekje van de Amerikaanse wielerploeg wordt 41 procent van de mondiale verzendingen door US Postal verzorgd. Het bedrijf verwerkt jaarlijks 198 miljard brieven en pakjes. US Postal telt 800.000 werknemers die lang niet allemaal bekend zijn met de wielerterminologie. In het programmaboekje krijgen ze hierover tekst en uitleg. "De Amerikanen zijn meer geïnteresseerd in de kankerpatiënt Armstrong dan in de wielrenner Armstrong", bevestigt tv-commentator Adrian Karsten de geringe belangstelling voor het sportieve aspect. Hij doet tijdens de Tour verslag voor ABC en ESPN. Volgens anchorman Karsten, een hoogblonde reus die in de jaren tachtig profspeler was bij de footballclub Greenbay Packers, smullen zijn landgenoten van de heroïsche verhalen over Armstrong. "Wij trekken elke avond 21 miljoen kijkers, ongelooflijk voor zo'n kleine sport. De mensen zien een droom werkelijkheid worden", verklaart Karsten de verrassend hoge kijkcijfers.

In de Verenigde Staten staan ongeveer 70.000 renners geregistreerd. De helft zit op een mountainbike, een kwart is ouder dan dertig. De Amerikaan Greg LeMond, drievoudig winnaar van de Tour de France, zorgde in de jaren tachtig voor een korte opleving van het wielrennen op de weg. Na zijn afscheid was het gauw gedaan met de populariteit. Volgens manager Gorski van US Postal ontbeert de Amerikaanse wielerbond een structurele aanpak.

"De successen van LeMond en Armstrong zijn toevallig ontstaan. Door hun talent en hun doorzettingsvermogen konden ze de top bereiken. Ze hebben alles op eigen houtje moeten regelen en hebben het avontuur opgezocht in Europa. Door die individuele aanpak zijn ze mentaal natuurlijk wel sterker geworden. Maar een harde leerschool is niet per definitie de beste leerschool." Gorski vindt het geen toeval dat de Amerikaanse rittenkoers Tour Du Pont in 1997 van de internationale kalender is geschrapt. Toen organisator Mike Plant een andere baan kreeg, was er geen opvolger die de wedstrijdleiding kon overnemen. "Het is een regelrechte schande", meent Gorski. "Er wordt in Amerika meer getraind dan gekoerst. Een dramatische ontwikkeling."

Armstrong is de strohalm waaraan de Amerikaanse wielerbazen zich vastklampen. Toen hij in 1997 een verlaagd aanbod van de Franse sponsor Cofidis afwees, was US Postal de aangewezen sponsor om hem in te lijven. Gorski spreekt van een "filantropische daad die niks met commerciële belangen te maken hebben". US Postal nam een risico met het contracteren van Armstrong. Hij zou pas in 1998 terugkeren in de karavaan. "Wij zijn allemaal human beings", filosofeert Gorski. "Wij namen onze verantwoordelijkheid door een groot sportman een nieuwe kans te bieden."

Spijt van zijn beslissing heeft Gorski nooit gehad. Hij noemt Armstrong "de beste atleet met het sterkste karakter en de meeste hersenen." De manager van US Postal is overtuigd van de onschuld van Armstrong, wanneer het onderwerp doping ter sprake komt. "Zo'n geweldige sportman heeft geen onnatuurlijke middelen nodig om de Tour te winnen. We hebben in de statuten laten vastleggen dat elke renner meteen op straat staat, wanneer hij wordt betrapt. Onze bazen in Washington DC houden niet van smerige spelletjes."

De Franse verdachtmakingen aan het adres van Armstrong hebben in de Verenigde Staten tot een pittig tegenoffensief geleid. Zo meldde de Chicago Tribune dat de Fransen afgunstig zijn. 'French claim Armstrong too strong', kopte het veelgelezen dagblad afgelopen woensdag. Volgens verslaggever Karsten van ABC en ESPN mag de Amerikaanse wielerdroom niet worden verstoord. "Als Lance een vuile plas blijkt te hebben, kan ik meteen mijn koffers pakken", zegt de voormalige footballspeler. "Doping is taboe bij ons."