Dossier Telecom

Nieuws

Achtergrond

Telecomaanbieders

Discussie

Cahier veiling mobiele-telefoniefrequenties

Organogram van de Nederlandse telecomsector

Links

Reacties

KPN steekt zich diep in de schulden om zijn Europese expansiestrategie te financieren. De vraag is of het straks voldoende geld kan vinden om die schulden af te betalen en of het zijn kredietwaardigheid kan behouden.

Door STÉPHANE ALONSO

ROTTERDAM, 13 OKT. Het kan. KPN kán de komende jaren mee blijven doen met de groten in de Europese telecomsector. Maar dan mag er ook werkelijk maar héél weinig misgaan.

Het koersverloop van het aandeel KPN doet het ergste vrezen. In maart dit jaar bereikte het aandeel een hoogtepunt van 73,98 euro, begin augustus was het aandeel 39 euro waard en begin september was het gezakt naar 32 euro. Gisteren sloot het fonds op 21,20 euro. Vanochtend daalde het opnieuw, met bijna 4 procent tot 20,36 euro. Daarmee bevindt de koers zich op het niveau van juli 1998. Die koers is belangrijk omdat KPN eind november nieuwe aandelen wil uitgeven. Hoe lager de koers, des te meer aandelen het concern moet uitgeven om het streefbedrag van 4 6 miljard euro te bereiken. Geld uit de markt halen wordt steeds moeilijker, de schuldenlast groter.

Analist Manus Fleskens van zakenbank Metzler rekent de problemen voor. KPN heeft nu een schuld van ruim 15 miljard euro (33,1 miljard gulden). Dat is inclusief de schulden die zijn aangegaan voor de aankoop, eind 1999, van het Duitse telecombedrijf E-plus. Ook de verplichtingen die KPN deze zomer aanging bij de Nederlandse UMTS-veiling, toen het een vergunning voor geavanceerde mobiele telefonie kocht, zijn in dit bedrag meegenomen.

De kosten die zijn gemaakt voor de in augustus verkregen Duitse UMTS- vergunning zitten er echter niet in. "Met dat erbij kom je al op 21 miljard euro", zegt Fleskens. Later dit jaar wil KPN meedoen aan de Belgische UMTS-veiling. Bovendien zal het de komende jaren moeten investeren in mobiele netwerken voor UMTS-telefonie - in totaal zo'n 4 miljard euro, schat Fleskens. Nieuwe antennes, nieuwe basisstations: nieuwe kostenposten. En welke inkomsten daar straks tegenover staan is onduidelijk; het financiële potentieel van UMTS is allesbehalve bewezen.

Fleskens schat al met al dat KPN eind volgend jaar liefs 30 miljard euro (66 miljard gulden) aan schulden heeft. De aandelenemissie van volgende maand noemt Fleskens "een eerste stap" om de pijn te verzachten. Maar wil KPN zijn kredietwaardigheid niet verder zien dalen, dan zal er meer moeten gebeuren, aldus de analist. Vorige maand verlaagde de Amerikaanse kredietbeoordelaar Standard & Poor's zijn oordeel over KPN tot A-. Daardoor is geld lenen voor KPN duurder geworden.

Het telecomconcern dreigt in een "vicieuze cirkel" te komen, zegt analist Peter Wortel van Amstgeld. Als de financiering moeizaam wordt, daalt het geloof van beleggers - die steeds minder vertrouwen tonen, omdat de financiering hapert. "Eigenlijk zitten ze al in die cirkel", zegt Wortel. Volgens Fleskens van Metzler moet KPN eind volgend jaar ongeveer de helft van zijn schuld hebben afbetaald om zijn huidige rating te behouden. Het criterium van Standard & Poor's is dat de rentelasten van KPN niet boven de 1 miljard euro mogen uitkomen, zegt Fleskens. Dat betekent in de praktijk dat KPN eind volgend jaar ongeveer 15 miljard euro schuld mag hebben. De andere helft van de schuld moet tegen die tijd dus zijn afbetaald.

Dat geld moet ergens vandaan komen. Bijvoorbeeld uit de verkoop van belangen. De verkoop van KPN's 12-procentsbelang in het Ierse telecombedrijf Eircom zou de schuldenlast met 1 miljard euro verminderen, schat Fleskens. Ook kleinere deelbelangen die niet horen bij de hoofdactiviteiten van KPN kunnen in de etalage worden gezet, meent de analist.

KPN wil weinig zeggen over de wijze waarop het aan geld denkt te komen. Naast de verkoop van Eircom is er "veel in beweging", aldus een woordvoerder. Dat KPN snel nieuwe inkomstenbronnen moet aanboren wordt beseft, verzekert de zegsvrouw. Ze noemt de samenwerking met NTT Docomo in mobiele internet-portals, die enkele weken terug is aangekondigd en volgend jaar in de praktijk zal worden gebracht, als voorbeeld.

Ook de beursgang van KPN Mobile, de mobiele divisie van het bedrijf, kan de schuldpositie van moeder KPN aanzienlijk verbeteren. In het voorjaar van 2001 zou de beursintroductie 8 10 miljard euro kunnen opbrengen, aldus een taxatie van KPN deze zomer.

Volgens Fleskens mag er heel weinig misgaan met de volgende maand geplande aandelenemissie en de beurgang volgend jaar, wil KPN zijn huidige rating behouden. Wortel vreest dat het Europese avontuur als mislukt mag worden beschouwd, zeker na de bekendmaking dat KPN niet zal meedingen naar UMTS-vergunningen (voor geavanceerde mobiele telefonie) in Frankrijk en Italië. " De expansie staat stil",aldus Fleskens.

Hij en Wortel achten het daarom verstandiger dat KPN zijn ambities bijstelt. , ,Het huidige niveau is gewoon te hoog", zegt Fleskens. "Het is een verdomd hoge lat voor een kleine speler."