Dossier Telecom

Nieuws

Achtergrond

Telecomaanbieders

Discussie

Cahier veiling mobiele-telefoniefrequenties

Organogram van de Nederlandse telecomsector

Links

Reacties

Door onze redacteuren JOCHEN VAN BARSCHOT en
TITIA KETELAAR
ROTTERDAM, 5 AUG. De censor bestaat. Op de teletekstpagina 'mobilsjov', een babbelhoekje van de televisiezender TMF en telecomaanbieder Ben, heet hij 'ADMINISTRATOR'. Gisteravond, even over tienen, ontstond een kleine guerrilla tegen deze door Ben ingestelde waakhond van de goede smaak.

Short Message Service (SMS), tekstberichten via een mobiele telefoon, is vooral onder tieners een rage. 'Mobilsjov' laat dit chatten met berichtjes live zien.

'Gloom' essemest: "en ze kunnen de canker krijgen". ADMINISTRATOR, luttele seconden later: "Guest 6465 is geblokkeerd wegens overtreding van de mobilsjov chat-regels." En weg is het bericht van Gloom. 'Pointman': "Beetje een oorlogssfeertje hier, waar is de GE(IL)zelligheid?" ADMINISTRATOR: "POINTMAN is geblokkeerd wegens overtreding..."

Dan volgen de berichtjes elkaar razendsnel op. Men probeert een schunnig woord. Men scheldt een beetje ('zultkoppen!'). En floep, Administrator haalt ze van het scherm. Ter plekke ontstaat codetaal. Fuck wordt nu geschreven als F*. 'Beavis': "Wat is hier GVD aan de hand? Heeft B E N genoeg zijn zakken gevuld?" Floep, weg.

Analisten schatten de omvang van het SMS-verkeer in Nederland op 4 procent van het totale mobiele-telefonieverkeer. Wat in Nederland de precieze SMS-omzet is, is niet bekend. Telecomaanbieders doen er geen mededelingen over. In een bedrijfstak waar frequenties voor mobiele telefonie voor miljarden worden geveild, loert de concurrentie. Alleen telecombedrijf Ben geeft wat cijfers: per maand versturen de Ben- abonnees 5 miljoen SMS-berichten. Ben-abonnees betalen daar 40 cent per bericht voor, bellers die gebruik maken van een beltegoedkaart kost het 50 cent. Voor Ben alleen al betekent dat een omzet van 24 tot 30 miljoen gulden per jaar. De totale SMS-omzet van de Nederlandse telecomaanbieders komt zo naar schatting op enkele honderden miljoenen per jaar.

Honderden miljoenen, omdat Ben, net als Telfort en Dutchtone, nog een relatief kleine speler is. De grootste zijn KPN en Libertel. Inmiddels heeft 55 procent van de Nederlanders een mobiele telefoon. Marktonderzoeksbureau Interview-NSS becijferde dat in juni bijna 90 procent van de jongeren met een mobieltje 'wel eens' een tekstbericht via de telefoon verstuurde. Van de mobiele bellers ouder dan 25 jaar maakt 44 procent gebruik van SMS.

Het werkt eenvoudig. Wie een SMS-bericht wil versturen, kan op de twaalf toetsen van zijn mobiele telefoon een bericht intypen van maximaal 160 lettertekens. Daarna drukt hij op het knopje 'verzenden' en binnen tien seconden staat het bericht bij de ontvanger op het scherm van zijn mobieltje. Kosten: ongeveer 50 cent per bericht. Tenzij de verzender gebruik maakt van een van de tientallen websites die de berichten gratis versturen.

Dat laatste is een stuk gebruiksvriendelijker dan berichten intoetsen op een telefoontoestel, dat niet groter is dan een handpalm. Dat valt niet mee voor iemand met dikke vingers of lange nagels.

Behalve naar het telefoontoestel van iemand anders, is het ook mogelijk om SMS-berichten naar een openbare plek te sturen, zoals de teletekstpagina's van TMF. SBS6 heeft ook zo'n pagina, en er zijn discotheken die met SMS-lichtkranten werken. Je toetst het opgegeven telefoonnummer in, een tekstje, en vervolgens kan iedereen meelezen: Contact met onbekenden.

Dat lokt dus puberaal gedrag uit, ontdekten de telecomaanbieders Ben, KPN en Libertel, die alle technische ondersteuning aan teletekstpagina's geven. Na klachten van een anti-racismebureau introduceerde Ben Administrator. Ook KPN en Libertel blokkeren mensen die racistische of pornografische teksten versturen.

Tal van bedrijven proberen SMS-diensten nu ook voor een breder publiek de moeite waard te maken, bijvoorbeeld door het aanbieden van informatiediensten via SMS-berichten. Beleggers kunnen via hun mobiele telefoon beurskoersen opvragen. Ook nieuwsberichten, weer en verkeersinformatie zijn tegen betaling per SMS beschikbaar. Het merendeel van de SMS-berichten wordt overigens nog altijd gewoon van het ene mobiele toestel naar het andere gestuurd.

Sinds vorig najaar ook SMS werd geïntroduceerd op mobiele telefoons die werken op beltegoedkaarten, steeg het aantal verstuurde SMS- berichten explosief. Voor deze toestellen is geen abonnement nodig. De gebruiker betaalt een bedrag en kan bellen tot dat bedrag op is. Deze telefoons zijn vooral onder jongeren in trek, omdat ze zo hun eigen belgedrag in toom kunnen houden. Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting berekende dat Nederlanders gemiddeld veertig gulden per maand besteden aan hun mobiele telefoon.

Het SMS-verkeer is een goudmijn voor de telecombedrijven. Terwijl een telefoontje in de daluren meestal maar een kwartje per minuut kost en in de piekuren maximaal een gulden, geldt voor een SMS-bericht altijd het standaardbedrag van ongeveer twee kwartjes. SMS-verkeer beperkt zich zelden tot één bericht, maar lokt gewoonlijk een reactie uit van de ontvanger, eveneens per SMS, die op zijn beurt ook weer een antwoord verwacht, en ga zo maar door. Bij Ben is berekend dat dat al snel oploopt tot meer dan tien berichten per dag. Iets meer dan een op de tien jongeren en zo'n drie procent van de bellers boven de 25 stuurt meer dan dertig SMS-berichten per maand.

Voor de telecomaanbieders zijn SMS-berichten extra lucratief, omdat ze gebruik maken van capaciteit van het netwerk die anders onbenut zou blijven. En als het hele netwerk op zeker moment 'vol' is, wordt het SMS-bericht gewoon een paar seconden later gestuurd.

Onderzoeker H. Kerres van Interview-NSS beschouwt het succes van SMS als een indicator voor hoe datadiensten over de mobiele telefoon in de toekomst zullen aanslaan. "De drempel om bijvoorbeeld te e-mailen via de mobiele telefoon is drastisch verlaagd door het succes van SMS."

Kerres heeft de indruk dat SMS ook in de toekomst populair blijft. Meer heb je immers niet nodig, om te weten of die afspraak voor dat etentje vanavond nog doorgaat. Of om zoals Albert Stevens (21), gistermiddag in een winkelcentrum in Rotterdam, een berichtje van je moeder te krijgen: "Of ik vanavond de boodschappen wil doen. En ze stuurt meteen een lijstje mee."