NIEUWS
TEGENSPRAAK
SUPPLEMENT
DOSSIERS
ARCHIEF
ADVERTENTIES
SERVICE
|
NIEUWS
TEGENSPRAAK
SUPPLEMENT
DOSSIERS
ARCHIEF
ADVERTENTIES
SERVICE
|
|
Hoe minister Zalm alles op tijd in zijn koffertje krijgt De minister van Financiën dient vandaag de begroting voor het komende jaar in bij de Tweede Kamer. Maar wat ging daaraan vooraf? Agenda van het 'feest van de begroting'. Cees Banning Het opstellen van de Rijksbegroting 2001, die op Prinsjesdag 2000 door het kabinet aan de Tweede Kamer wordt aangeboden, begint al in 1999. Het ministerie van Financiën verstuurt eind oktober, begin november de begrotingsaanschrijving aan de ministeries, waarin de spelregels en het bijbehorende tijdschema staan. Op de vakdepartementen beginnen vanaf dat moment de werkzaamheden voor het opstellen van de begroting (interne begrotingsvoorbereidingen), waarbij de afdelingen hun financiële wensen kenbaar maken. Daarmee zijn ze in maart klaar. Dan leveren de vakministers bij hun collega van Fiananciën de 'verlanglijstjes' (beleidsbrieven) in voor de nieuwe Miljoenennota. Maar in de tussenliggende maanden heeft de directeur-generaal rijksbegroting ook niet stilgezeten. Hij maakt een overzicht van meevallers en tegenvallers bij uitgaven en inkomsten, en zet die af tegen de 'verlanglijstjes' van de ministers. Op basis van voorspellingen van het Centraal Planbureau wordt de nieuwe begroting in de steigers gezet. Het eerste stuk dat naar buiten gaat, is de Kaderbrief in het voorjaar. Daarin staat of er bezuinigd moet worden bij rijk, sociale zekerheid en/of zorg. Of dat er juist ruimte is voor extra uitgaven, lastenverlichting of voor het verder verlagen van het financieringstekort. In de Trêveszaal voert het kabinet een intensief debat over deze brief, wat uitmondt in een besluit over de uitgaven, de vaststelling uitgavenkant begroting. In het verleden gingen de ministers ook in de maanden mei en juni nog in de clinch met de minister van Financieën om meer geld - of om minder bezuinigingen. Toen Zalm in 1994 aantrad, heeft hij hieraan een einde gemaakt door direct afspraken te maken over de uitgaven in de volgende vier jaar. Begin mei stuurt de minister van Financiën de Totalenbrief naar zijn collega's. In dit stuk zijn de afspraken van de Kaderbrief uitgewerkt en is vastgelegd wat elke minister maximaal mag uitgeven. Daarna, in de tweede helft van mei, dienen de ministers hun concept begrotingen in bij het ministerie van Financiën. In de zomermaanden ronden de ministeries de begrotingen af. Bij iedere begroting wordt een samenvatting geschreven: de Memorie van Toelichting. Ambtenaren van Financiën componeren vervolgens de Miljoenennota, waarin de hoofdlijnen van het financieel-economisch beleid en de nationale en internationale economische ontwikkelingen worden beschreven. Na de zomervakantie van de bewindslieden wordt in augustus, op basis van geactualiseerde cijfers van het Centraal Planbureu, de hoogte van belastingen en sociale premies vastgesteld. Dat is de inkomenskant van de begroting. Miljoenennota en afzonderlijke bgegrotingen worden in de ministerraad behandeld en, zoals dat heet, vastgesteld. Daarbij is haast geboden, want vóór 1 september moet de begroting voor advies worden voorgelegd aan de Raad van State. Vervolgens schrijven de ministers weer een reactie op dit advies. ,,De stukken zijn dan klaar voor publicatie", vertelt G. van Maanen, voormalig directeur-generaal van de Rijksbegroting van het ministerie van Financiën. ,,Op Prinsjesdag legt een medewerker van de afdeling Rijksbegroting een oranje strik om de Miljoenennota en rijksbegroting en legt die in het beroemde koffertje. Dat blijft na al die jaren nog steeds een bijzonder moment." De minister van Financiën brengt vervolgens de stukken naar de Tweede Kamer voor parlementaire behandeling. De dag na Prinsjesdag debatteren de fractievoorzitters tijdens de algemene en politieke beschouwingen met de minister-president over de begroting. Om zich goed op dit debat te kunnen voorbereiden, krijgen de fractievoorzitters de Miljoenennota ruim een week voor de publicatie. Tijdens de algemene financiële beschouwingen over twee weken spreken de financiële specialisten met de minsiter van Financiën over het beleid. Daarna worden de begrotingen van de verschillende departementen vastgesteld. Na goedkeuring volgt behandeling in de Eerste Kamer. Agenda Rijksbegroting in beeld
|
NRC Webpagina's 19 september 2000
|
| Bovenkant pagina |
|
|
