NIEUWS
TEGENSPRAAK
SUPPLEMENT
DOSSIERS
ARCHIEF
ADVERTENTIES
SERVICE
|
NIEUWS
TEGENSPRAAK
SUPPLEMENT
DOSSIERS
ARCHIEF
ADVERTENTIES
SERVICE
|
|
SGP ,,We kúnnen niet neutraal zijn in ethische kwesties, ook de overheid niet. Welk verweer is er ten principale nog tegen mogelijke toekomstige wensen van het volk (polygamie bijvoorbeeld)? (...) Een land waarin christelijke waarden en normen als niet meer passend en relevant worden beschouwd voor het publieke domein (...) is dat dan het land dat men begeert? Bijdrage van B.J. van der Vlies MdV. Onlangs zag ik Nederland aangeduid worden als het land dat ‘vloeit van melk en honing’. Gedoeld werd op het feit dat het financieel-economisch zo goed gaat. Deze beeldspraak komt uit het Oude Testament. Het volk Israël werd onderdrukt in Egypte en op wonderlijke wijze na de tien plagen daaruit geleid. Een lange tocht door de woestijn bracht hen in het ‘beloofde land’. Maar nu Nederland, een land dat ‘vloeit van melk en honing’, is dát ook het beloofde land dat ons trekt en waarvan het perspectief ons in moeilijke tijden op de been houdt? MdV. Een citaat van mr. G. Groen van Prinsterer uit 1867: "Wij leven in een tijd dat staat en maatschappij losgesneden zijn van hun godsdienstige wortels. ….. Godsdienst, zo zegt men, brengt scheiding en verdeeldheid. Ontsla de volken van dat juk, dan zijn de voorwaarden aanwezig van werkelijke vrijheid en voor echt geluk, aldus de geleerden uit de school van het humanisme en het liberalisme." MdV. Een citaat van profetische allure. Groen van Prinsterer vervolgt dat ontwrichting, onaanspreekbaarheid en geestloosheid er het gevolg van zullen zijn. Een verwording tot samenklontering van geestloze individuen, tot losse atomen, tot stof dat modder is geworden. Dat is dus bepaald geen wenkend perspectief! Dat heeft niet de bekoring van het beloofde land. We zijn nu anderhalve eeuw verder en inderdaad, ons land en volk hebben afscheid genomen van hun christelijk verleden. Dat is vorige week nog weer geaccentueerd in de aanvaarding van de wetsvoorstellen ter zake van de openstelling van het huwelijk en adoptiemogelijkheden voor paren van hetzelfde geslacht. Onomwonden is deze breuk beklemtoond in het betreffende debat. Is dát dan het land dat men begeert? Een land waarin christelijke waarden en normen als niet meer passend en relevant worden beschouwd voor het publieke domein. De scheiding van kerk en staat, zoals die nu door de overheid wordt gehanteerd, mag toch niet leiden tot een scheiding van staat en godsdienst. We kúnnen niet neutraal zijn in ethische kwesties, ook de overheid niet. Er is helaas een gebrek aan historisch besef. Dat heeft vérstrekkende gevolgen. Welk verweer is er ten principale nog tegen mogelijke toekomstige wensen van het volk (polygamie bijvoorbeeld)? Een dergelijke zwakte is levensgevaarlijk voor het geestelijke gehalte van onze samenleving. Zingeving is wel degelijk een onvervreemdbaar element in het domein van de staat, op straffe van ontreddering en chaos. MdV. Wij zitten in de oogstjaren van ‘paars’. Vooral D66 incasseert op enkele zwaargeladen ethische en staatsrechtelijke thema’s, zoals het homohuwelijk, verruiming van de euthanasie, de ‘gekozen’ burgemeester en het referendum. PvdA en VVD laten zich dit kennelijk welgevallen. De moderne tijdgeest zet de trend. Men denkt welhaast alles te beheersen. Toch is het een illusie te menen dat het ons vrij staat de door God gegeven en de eeuwen door universeel erkende instellingen naar eigen inzichten te mogen herdefiniëren. De wijsheid dezer wereld is dwaasheid bij God (1 Cor. 3:19). Hoe vaak heeft Hij al niet gemaand om ons allen tot inkeer en bescheidenheid te brengen. "Een wijze beroeme zich niet in zijn wijsheid, en de sterke beroeme zich niet in zijn sterkheid, een rijke beroeme zich niet in zijn rijkdom, maar die zich beroemt, beroeme zich hierin, dat hij verstaat en Mij kent, dat Ik de Heere ben, doende weldadigheid, recht en gerechtigheid op de aarde; want in die dingen heb Ik lust!" (Jer.9:23 en 24). Neutraliteit hiertegenover is onmogelijk, het is van tweeën één. Het zal eenmaal van onze hand worden geëist. Wij roepen daarom op met het Woord van God en Zijn Wet voluit ernst te maken, land en volk ten zegen. De dimensie van het beloofde land…. MdV. In het recente verleden hebben wij regelmatig gesproken over de kloof tussen burger en politiek en over de betrokkenheid bij het openbaar bestuur. De belangstelling zou weer toenemen als we meer over botsende politieke beginselen zouden praten in plaats van over dingen waarover in grote lijnen overeenstemming bestaat. Welnu, daarvan is twee weken geleden niets gebleken toen voor een opmerkelijk lege tribune fundamenteel werd gedebatteerd over een wezenlijk onderwerp als het huwelijk. Komt men dan echt nog alleen het huis uit als het over dingen gaat die de portemonnee raken? Dat zou toch onthutsend zijn. Of wendt de burger zich van ons af omdat we te weinig overtuigend optreden tegen uitwassen en verschijnselen die als bedreigend worden ervaren? Zo blijft het rechtsgevoel van burgers te vaak onbevredigd. Een aaneenschakeling van geweldsdelicten, waaronder afschuwelijke lustmoorden, heeft in de achterliggende maanden grote onrust teweeggebracht. Diep doorleefde ergernis, machteloze woede, intens verdriet. Men voelt zich niet langer veilig op straat, ouderen in de (donkere) avonduren, kinderen in parken en op straat. Het aantal geweldsdelicten, vooral door jongeren, neemt helaas toe. De bestrijding hiervan verdient volgens de SGP hoge prioriteit op de politieke agenda. Het eerste wat in dit verband altijd weer moet worden gezegd is, dat met alles wat in ons is moet worden opgeroepen tot een herstel van waarden en normen. Het van vitale betekenis vinden oog te blijven houden voor immateriële waarden en daarbij alleen te denken aan kunst en cultuur, zoals de Troonrede stelt, is toch op zijn minst eenzijdig. Immers, het gaat ook om een hoogstaand normbesef. Geboden en verboden, normen dus, moeten gezag herkrijgen in het besef van burgers. Dat besef is niet met één druk op een knop te verwerkelijken, dat is een leerproces in opvoeding van ouders, in opleidingen en vorming van jongeren en burgers onderling. Zijn we als ouderen nog voldoende toegerust om voorbeelden te stellen, tegenwicht te bieden, positieve cultuur te ontsluiten, kinderen te leren zich te verplaatsen in anderen als tegengif tegen de ik-cultuur? Doorleefd toekomstperspectief is een schaars goed geworden. Niet een beladen verleden, maar de lege toekomst is (volgens prof. dr. W. ter Horst) het grote pedagogische probleem van vandaag en morgen. Hij stelt: "Vroeger gold: wie de jeugd heeft de toekomst, nu: wie de toekomst heeft, heeft de jeugd." Een nadenkertje …. We moeten elkaar indringend op onze verantwoordelijkheid aanspreken. Anders blijft het een dweilen met de kraan open. Voorbeelden: veiligheid in school, seksuele intimidatie op de werkplek. Maar er valt ook niet aan te ontkomen aan strenger getreden. Nu moeten we niet over elkaar heen buitelen met suggesties. Zorgvuldigheid blijft geboden. Toch denken we dat het maatschappelijke signaal over de wel heel grote behoedzaamheid waarmee in opsporing en vervolging blijkbaar wordt omgesprongen met de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, niet kan worden genegeerd. Dit is niet alleen aan de orde bij de normering van opsporingsmethoden (zoals bijv. afluisteren van telefoongesprekken), maar ook bij opslag van DNA-gegevens en om niet meer te noemen cameratoezicht in openbare ruimten. De troonrede zegt terecht dat hierover een zorgvuldige afweging moet plaatsvinden. Is de regering bereid om ter voorbereiding hiervan een notitie hierover aan de Kamer voor te leggen. Het gaat om een hervonden balans in de gerechtvaardigde belangen van hen ergens van worden beticht én het rechtsgevoel van burgers dat nogal eens wordt beproefd. Graag een concrete reactie. Bijzondere aandacht vraagt de recidive. Cijfers zijn zorgwekkend. Juist ook voor jonge delinquenten. In dit verband is "nazorg" van groot belang. Deze is nu te versnipperd en werkt dus niet. Wat vindt de regering van een systeem van mentorschap (één ex-gedetineerde, één mentor)? We blijven ook hameren op een krachtige aanpak van (kinder-)porno, drugshandel (ook via internet en vanuit gevangenissen!) en verslavingen (drugs, drank, gokken). De onstuitbaar lijkende xtc-epidemie zou tot nu toe slechts symbolisch te lijf worden gegaan, aldus een bericht van 19 augustus jongstleden. Ook het wapenbezit moet daadkrachtig worden teruggedrongen. We willen toch geen samenleving waarin in arrenmoede de burgers het heft in eigen hand nemen, omdat de wettige overheid kennelijk terrein verliest in de strijd tegen vandalisme en criminaliteit? Particuliere beveiligingsdiensten beleven gouden tijden! De geweldscultuur in de visuele media verslaat zijn duizenden, de zelfregulering ten spijt en wij intussen maar wachten met de introductie van de geweld-chip. Wij begrijpen heel goed dat zomaar geen blikken oplossingen zijn open te trekken, maar wij zijn er diep van overtuigd dat er een schep bovenop moet. Wij dagen de regering daartoe uit. MdV. Materieel gaat het goed met ons land. Er is, om in de beeldspraak te blijven, veel melk en honing. Wij zijn het met het kabinet eens dat voorrang moet worden gegeven aan de reductie van de staatsschuld. We waren in dat opzicht positief verrast door de ommekeer van collega Melkert om langs strakke lijn de staatsschuld snel af te lossen. We hebben hem weleens anders gehoord. Deskundigen bepleiten ook deze prioriteit mede tegen het licht van de dreiging van oververhitting van onze economie. Het blijft opletten, er kan maar zo iets gebeuren waardoor onze economie een klap krijgt (hoge olieprijs en dollarkoers, hoge inflatie en daardoor opwaartse druk loongebouw). De regering heeft overeenstemming met de transportsector over een compensatie voor de hoog opgelopen brandstofprijzen. Eigenlijk was een uniform en stabiel Europees beleid beoogd. Nu dat, nota bene door Frankrijk – EU-voorzitter – en andere landen is doorbroken, kon ons land niet achterblijven. De concurrentieverhoudingen kennen nu eenmaal smalle marges. Maar dat geldt ook de binnenvaart, de tuinbouw en de visserij. Ik mag toch aannemen dat ook daar gecompenseerd gaat worden. Het is de kunst de huidige welvaart te bestemmen voor verhoging van de kwaliteit van onze samenleving en niet te laten wegglippen in de sfeer van de consumptie. Wat immers is welvaart als je je huis niet meer uitdurft! Welzijn is veel meer dan welvaart. Het Sociaal en Cultureel Planbureau heeft geconcludeerd dat het op dit punt verhoudingsgewijs de laatste tijd niet goed is gegaan. Onze voorsprong op de terreinen van gezondheidszorg, onderwijs en veiligheid die wij ten opzichte van vergelijkbare landen hadden, hebben we niet weten vast te houden. Dat is een teken aan de wand. Wij moeten deze problematiek niet negeren. Erkend moet worden dat het niet alleen een kwestie is van extra geld, maar vooral ook een zaak van voldoende beschikbare bekwame mensen. Welke impulsen zijn hier nog denkbaar? Marktconformiteit ten aanzien van salarissen en rechtspositionele voorwaarden, met waarschijnlijk de noodzaak van extra lokkertjes om voldoende mensen binnen te krijgen en vast te houden. Het voorstel van Groen Links om op basis van vrijwilligheid atv-uren te laten inwisselen voor lessen (verzilvering) is niet nieuw, maar wel relevant. De atv-regeling heeft in het onderwijs, dat hebben wij reeds vaak gezegd, veel negatieve effecten gehad. Wat ons betreft moeten we daar, zeker voor de relatief jongere leerkracht, zo gauw mogelijk van af. Uiteraard moeten daaraan in de salariële sfeer de nodige consequenties worden verbonden. Ook de wachtlijsten in de zorg behoeven een krachtig tegenoffensief. De regering doet daarvoor voorstellen. Het is de vraag of deze toereikend zijn. Recente wachtlijstcijfers tonen ondubbelzinnig aan dat de aanpak tot nu toe te weinig vruchten heeft afgeworpen. Dat is schrijnend. Het zou, om een voorbeeld te noemen, toch onverteerbaar zijn wanneer als gevolg van wachtlijsten en personeelstekorten mensen in hun laatste levensfase de nodige zorg ontberen, waardoor een gevoel van verlatenheid en onzekerheid toeslaat, ja dat zelfs zou kunnen leiden tot een euthanasieverzoek. Op het goede moment moet over de wachtlijstproblematiek zeker verder worden gesproken. Een ruimere instroom in opleidingen en dergelijke moet worden mogelijk gemaakt. Weg numeri fixi op dit punt dus. Weg bevriezing mbo- en hbo-opleidingen verpleegkunde enzovoorts. Wat ook sterk moet worden bevorderd, is het vrijwilligerswerk. Door allerlei (gestimuleerde!) arbeidsmarktontwikkelingen, waaronder het tweeverdienerschap en de flexibilisering van de arbeidstijden, groeit het tekort aan vrijwilligers. Dat is slecht voor dit cement van de samenleving, die schreeuwt om sociale cohesie en sociale controle. Wij zouden op dit punt opnieuw een impuls willen geven. Is de regering daartoe bereid? MdV. Het spanningsveld economie–ecologie laat zich steeds uitdrukkelijker gelden. Ik denk aan wat in de agrarische sector allemaal speelt. Ik denk ook aan de inpasbaarheid van het natuur– en milieubeleid in de ordening van de ruimte, waarin nog zoveel andere functies (bedrijven, woningbouw) moeten worden ondergebracht. Je vraagt je in bepaalde streken van het land wel eens af: blijft er nog boerenland en wijdte over? Met spanning wachten wij de vijfde Nota ruimtelijke ordening af, en wie hem indient. Zal dat nog minister Pronk zijn? En waarom heeft het zo lang geduurd? Dezer dagen heeft de Commissie waterbeheer 21ste eeuw haar weinig rooskleurig rapport gepresenteerd. In Nederland, het putje van Europa, is een andere aanpak nodig, concludeert de commissie. Wij willen daarom de minister-president vragen of hij wil bewerkstelligen dat de aandacht voor het waterbeheer stevig wordt verankerd, zowel financieel als beleidsmatig, in het kabinetsbeleid. Het waterbeheer vraagt om een efficiënt interdepartementaal optreden, waarbij water een centrale rol krijgt. Hoe wil de premier hieraan concreet handen en voeten geven? MdV. Uit de koker van D66 komen met de regelmaat van de klok allerlei voorstellen. Met de hete adem van tegenvallende opiniepeilingen in de nek valt deze ijver te begrijpen. Een ronduit slecht idee vinden wij het voorstel van mevrouw Lambrechts om het toelatingsbeleid van bijzondere scholen, één van de pijlers onder de Grondwettelijke vrijheid van onderwijs, ter discussie te stellen in verband met een evenwichtiger spreiding van leerlingen met onderwijsachterstanden over de scholen. Onnodig in onze ogen is het voorstel om een discussie te openen over het functioneren van de monarchie. Wij hebben ten aanzien van deze discussie geen koudwatervrees, een sterke monarchie kan een stootje verdragen. Intussen hebben we kennis kunnen nemen van de notitie van de regering over het koningschap. Wat daarin wordt beschreven en geconcludeerd komt ons terzake en evenwichtig voor. De SGP heeft daar feitelijk niets aan toe te voegen. De notitie en toon van de notitie is even nuchter als realistisch. Ook de SGP heeft absoluut geen behoefte om de rol van het staatshoofd in te perken. En passant, gelooft collega Melkert nu echt dat een Kamerdebat direct na de verkiezingen over de coalitievorming en kabinetsformatie, de transparantie van de uiteindelijk beslissende processen en momenten zal doen toenemen? Een nuttig voorstel van D66 is gelegen in het pleidooi om als parlement een zwaardere verantwoordelijkheid te nemen terzake van wat zich op het terrein van het DNA-onderzoek zoal afspeelt. Inderdaad, de ontwikkelingen in de sfeer van gentherapieën, stamcelonderzoek, kloneren en dergelijke zijn vérstrekkend en de relatie met het publieke domein is evident. Het gaat om de diepste geheimen van de schepping. Daar mag niet maar zo mee "geknutseld" worden. Kansen op een baanbrekend medicijn mogen ons de ogen niet doen sluiten voor de immense risico’s en principiële vragen die hier in het geding zijn. Integendeel. Wij vallen de heer De Graaf bij, deze genetische revolutie vraagt om een politiek antwoord, waarbij we het voor mogelijk houden dat we er uiteindelijk verschillend over denken. MdV. Ik moet gaan afronden. Onlangs werd naar aanleiding van een bundel opstellen onder de titel "De terugkeer van de mens" (uitgeverij Boekencentrum) een symposium gehouden aan de Erasmus Universiteit te Rotterdam met als thema de onmacht van kerk en politiek om het ontgeestelijkingsproces te keren, waarin onze, moreel gezien, stervende samenleving zich bevindt. De mens zit gevangen in een autonoom ik-denken. De Nederlandse cultuur houdt zich op in een metafysisch vacuüm, onderdeel van de alom in het Westen toeslaande crisis, waarin wezenlijke en existentiële noden van de mens ten diepste onvervuld blijven. Het haastige zoeken naar wat eetbaar en maakbaar is voorbij, wordt de kritiek op het mechanische denken (functionaliteit, macht) en democratisering en dialogisering van de waarheid intenser. Een christelijk getuigenis werd op dat symposium als volgt verwoord (dr. H. Vreekamp): "een gebrek aan eerbied voor de Heilige in ons midden is de voornaamste oorzaak van de huidige crisis." Zo is het. Jezus Christus is gisteren en heden dezelfde, en tot in eeuwigheid. Hij is de Koning der Kerk en heerst als Koning over hét Beloofde Land, waarvan Kanaän nog slechts een zwakke afschaduwing was. Laten we Hem horen, volgen en dienen! Dat mag, Hij roept er Zelf toe op. Dat geeft rust en vrede, zo zelfs dat ze alle verstand te boven gaan. Dat bewaart voor pessimisme. MdV. Als volgt eindigt, ik citeer hem nog maar een keer, Groen van Prinsterer zijn Handboek der geschiedenis van het vaderland: "Wat, bij christelijken zin, een ootmoedig en heilbegerig Nederland zou kunnen worden, dat berekene hij die de uitgestrektheid van Gods beloften aan Natiën die Hem dienen, berekenbaar acht. Gelukkig Nederland, en hier wensch ik ook het Huis van Oranje, nog als van ouds, in den geliefden naam van Nederland te omvatten, indien het behoefte gevoelt om weder te keren tot den God wiens duizendwerf verbeurde gunst misschien nog voor ons weggelegd is; indien het, door schuldbesef en aanbidding, zich het uitzigt opent om, gespaard en gelouterd, een toonbeeld van Gods genade te zijn, tot in de verste nakomelingschap!" Dat is pas ‘melk en honing’, laat dat rijkelijk mogen vloeien. Een dergelijke bekering zou een troostrijk en inspirerend uitzicht bieden op de contouren van ‘het beloofde land’. Wij wensen de regering veel wijsheid en kracht en bovenal Gods onmisbare zegen.
|
NRC Webpagina's 20 september 2000
|
| Bovenkant pagina |
|
|
