NIEUWS
TEGENSPRAAK
SUPPLEMENT
DOSSIERS
ARCHIEF
ADVERTENTIES
SERVICE
|
NIEUWS
TEGENSPRAAK
SUPPLEMENT
DOSSIERS
ARCHIEF
ADVERTENTIES
SERVICE
|
|
CDA ,,De Miljoenennota van het paarse kabinet laat prachtige cijfers zien. (...) [Het zijn] prachtige cijfers, maar ze vormen een virtuele werkelijkheid. (...) Wie in de samenleving zijn oor te luister legt, hoort over het algemeen helemaal niet zoveel juichverhalen. De gesprekken gaan over de toekorten in de zorg (...) of in het onderwijs''. [Het zijn] schrijnende verhalen in een samenleving die op papier tot de rijksten van de wereld hoort.'' Spreekpunten van J. de Hoop Scheffer 1. De cijfers zijn mooi, te mooi haast, met de groei van de economie gaat het goed, de werkgelegenheid heeft zoveel impulsen gehad dat de krapte op de arbeidsmarkt toeneemt, de staatsschuld daalt. Dat is mooi en dat moet ook erkend worden. Er is een overschot op de begroting. Lang was dat niet het geval. Het huishoudboekje is op orde. Dat is een groot compliment maar wel ongeveer het enige. 2. Want……. Er knaagt iets, het lijkt wel alsof er twee werkelijkheden bestaan, de virtuele werkelijkheid van de miljoenennota en de echte , die de vraag oproept hoe het nu kan dat ondanks alle extra geld en alle mooie cijfers er een aantal gebieden in de samenleving is, waar het wachten is geblazen, wachten op een betere en snellere gezondheidszorg, wachten op de meester of de juf die er op vrijdagmiddag niet is, wachten op een veiliger buurt. Het lijkt wel of er een grote stilstand is ingetreden, alsof de cijfers steeds mooier worden maar de verschraling steeds groter. Als het op papier zo goed gaat waarom gaat het dan in de praktijk niet beter? 3. De reden van dit onbehagelijke gevoel van”als het nu niet beter gaat op die zo essentiële terreinen wanneer gaat het dan ooit beter?”, moet gevonden worden in de constatering dat het lang niet alleen om geld gaat, dat deze coalitie weliswaar veel geld heeft, maar dat het ontbreekt aan een beleid dat de verdeling en toekenning van de verantwoordelijkheid in ons land ter discussie durft te stellen, een beleid van herstelde verantwoordelijkheid zoals ik daar vorig jaar namens het CDA een aanzet voor heb gegeven. Ik noemde dat toen en ik noem het nu: herstelde verantwoordelijkheid. Het gaat om fundamentele veranderingen die het CDA vanuit de verantwoordelijkheidsverdeling vorm willen geven. 4. Herstelde verantwoordelijkheid betekent mensen serieus nemen, erkennen dat mensen in de verbanden waarin ze leven heel goed zelf in staat zijn keuzes te maken en verantwoordelijkheid te dragen. Herstelde verantwoordelijkheid betekent weg van het denken in termen van of staat of markt, herstelde verantwoordelijkheid betekent teruggeven. Herstelde verantwoordelijkheid vormt de basis van, en betekent, een betrokken samenleving. Het betekent ook dat de kunst van het loslaten zal moeten worden beheerst. Stop met sovjet-systeem in de zorg 5. Dit betekent dat we uitgaan van mondige burgers die niet betutteld hoeven te worden met 16 formulieren en 17 loketten. Het gaat om wat zij vragen. Niet om wat de overheid aanbiedt. Neem de zorg met het Sovjet-aanbodsysteem. Mensen hebben recht op zorg, weg met het budgetteringssysteem, van een taakstellend naar een volgend kader. Voorbeelden van huidige situatie: Amstelveen en Munchen. Er ontstaat tweedeling. Balans opmaken van zes jaar Borst, hoelang geleden zou het niet al voor elkaar zijn? Dramatische conclusie, nu echt een andere benadering nodig. Dat wast alle extra geld niet weg. CDA wenst, vooruitlopend op onze totaal nieuwe insteek ook nu al maatregelen. Begin met opheffen numerus fixus, te gek dat we artsen uit buitenland moeten blijven halen. Schrijnende wachtlijsten in de gehandicaptensector(5800 mensen die wachten op PGB), nu aanpakken. Eigen bijdrage in de thuiszorg afschaffen, maakt deze voor grote groepen volledig onbetaalbaar. Botweg afschaffen inkomensafhankelijke regelingen is asociaal 6. Langs dezelfde lijn van herstelde verantwoordelijkheid en keuzevrijheid onze opvattingen over de armoedevallen. Lastenmaximering met heffingskortingen, vrijheid van besteding van het inkomen. Meer oog voor de netto koopkracht en de bestedingsvrijheid van huishoudens. Aandacht ook voor de middeninkomens, niet alleen voor de overgang van uitkering naar betaald werk. VVD idee afwijzen. Afschaffen van inkomensafhankelijke regelingen is asociaal. Maar ook niet doen alsof het alleen maar gaat om de vraag wel of geen werk. Gaat om besteedbaar inkomen. Voorstellen Vermeend te beperkt. Ook hier:niet mensen betuttelen maar serieus nemen. Waar de schaal van de school te groot is verdwijnen de ouders uit beeld 7. Idem voor onderwijs. Ook hier zal overheid verder moeten loslaten. ”De school aan de ouders” is meer dan een loze kreet. De discussie over onderwijs is meer dan statistiek en logistiek. Ouders kiezen voor een school, waar hun stem meer is dan het vijf minutengesprek op de ouderavond. De behoefte aan waardenoverdracht (leefregels)is groot, ouders willen respect en “U” zeggen. Aandacht voor de schaal, wanneer houden we op met onze dwalingen van ‘groot is beter’? Waar de schaal van de school te groot is verdwijnen de ouders uit beeld. Net als voor zorg, geldt dat onderwijs niet te koop mag zijn. Kiezen voor de ondersteuning van de leraren. Werkomstandigheden en werkdruk aanpakken. Ondersteunend personeel, maar dan wel via eigen keuzemogelijkheid scholen!Ook hier weer de herstelde verantwoordelijkheid. Niet geheel overbodig gezien recente discussie te zeggen dat CDA niet zal instemmen met welke opvatting dan ook die zou neerkomen op beteugeling van de vrijheid van het bijzonder onderwijs, ook wanneer het gaat om onbewezen verhalen dat allochtone leerlingen zouden zijn of worden geweigerd. Geef de provincie meer zeggenschap in de ruimtelijke ordening 8. Idem voor de manier waarop wij debat RO voeren. Wanneer komt nota eindelijk? “Waar ben jij dan,Jan?”. Ben je dan de wereld aan het ordenen of blijf je in het Nederlandse groen? We wachten nu al zo lang en straks ben je nog weg ook! Mensen vinden hun identiteit dicht bij huis. Bij vijfde nota dus ook grote verantwoordelijkheid voor de regio’s. Brabant is geen Friesland. Wij vinden dat in die discussie de drieslag moet worden gemaakt tussen gebieden waar we echt met onze handen van af blijven, gebieden waar het economisch- en werkgelegenheidsbelang de overhand mag hebben en tenslotte die streken waar we moeten zorgen voor een goede balans tussen economische ontwikkeling en de waarde van landschap en natuur. Sprekend over die laatste twee elementen zijn daar voor het CDA van groot belang de agrarische ondernemer als duurzaam beheerder en bewerker van een, alleen op die manier vitaal te houden, landelijk gebied. Nederland wordt teveel een land ‘waar alles moet kunnen’ 9. Weg van de overheid bij zorg en onderwijs. Echter, bij veiligheid en morele grenzen laat de coalitie het daarentegen teveel liggen. Zie rapporten DEA en anderen. Imago Nederland van land waar alles moet kunnen. NL is “safe haven”. CDA wenst NL niet in een rijtje te zien met traditionele drugslanden, alles wat is verboden wordt hier geproduceerd of verhandeld. Abominabele reputatie in het buitenland. Gaat ons opbreken. Wat gaat Kok hieraan doen?, is hier niet sprake van een enorme verlegenheidskwestie voor de premier wanneer hij in Europees verband over de bestrijding van drugs praat?Gaat hij Europees actieplan uitvoeren? In vijf jaar aantal drugsgerelateerde misdrijven sterk doen afnemen en de beschikbaarheid van illegale drugs sterk doen afnemen. CDA wenst zich niet neer te leggen bij de beschamende positie waarin wij zijn komen te verkeren met betrekking tot de productie, de handel en het transport van drugs. Voorstellen uitbreiding USD en instelling Unit cannabisteelt en handel. Bovendien heroprichting chemicaliënteam en versterking kennis bij de korpsen. Het water staat ons aan de lippen en het kabinet dient grote onderschatting van dit enorme probleem aangewreven te worden. De florerende drugshandel is geen onvermijdelijke bijkomstigheid van het beleid maar is dermate onacceptabel dat het beleid zelf ter discussie moet komen. De jongerenorganisaties van de politieke partijen hebben ons op een indringende manier de spiegel voorgehouden. Over politieke partijen gesproken, de berichten die naar buiten zijn gekomen over de bij de minister van BZK levende gedachten over de financiële ondersteuning van politieke partijen roepen bij het CDA veel vragen op. De commissie Elzinga sprak duidelijke taal. Het CDA vindt dat de financiële positie van de politieke partijen van overheidswege versterkt moet worden. Bij de begrotingsbehandeling van BZK komen wij hier zeker op terug. Kabinet laat het afweten bij ethische vragen, de praktijk bepaalt de norm 10. Het CDA vraagt het kabinet met grote nadruk leiding te nemen in het debat over genetica. Politiek en dus de samenleving worden met grote snelheid door nieuwsgierige wetenschap voorbijgehold. Ook hier mag de praktijk niet de norm bepalen. Moraal, recht en ethiek mogen niet op de achterhand zitten. Wij nemen de ethiek alleen serieus indien wij allereerst onze eigen grenzen stellen. CDA gaat deze discussie in als hoeder en beschermer van datgene wat zwak is en uitgaande van de beschermwaardigheid van iedere vorm van leven. Als partij die uitgaat van het voorzorgsbeginsel , altijd zal vragen en stimuleren dat alternatieve wegen kunnen worden bewandeld, ook als partij die vanuit zijn overtuiging het woord “barmhartigheid” weet te schrijven. Als wij nu vernemen dat de mogelijkheden bestaan en zich steeds verder zullen ontwikkelen om ook ons nageslacht blijvend te “beďnvloeden” dan zeggen wij dat we daar op een ethische grens botsen, net zo als dat het geval is bij het uitsluitend voor experimenten opkweken van embryo’s. Kabinet moet niet alleen hier, maar ook in Europa zeer urgent in actie komen(zie Blair met zijn Alleingang inzake stamcellendebat)Komende Top hiervoor benutten. Verwijzen naar gedoe rond richtlijn biotechnologie. Europa overkomt ons niet, we zijn er zelf bij. Waarom deze klemmende oproep:er zullen mensen zijn die zullen vragen om de resultaten van deze ontwikkelingen. Verzekeringsmaatschappijen zullen gegevens over hun klanten willen, voorts is dit een verwende samenleving, ook als mensen bepaalde ontwikkelingen niet zouden moeten willen , zullen ze er toch om vragen. Het is aan ons om een kader te scheppen, het is aan het kabinet de discussie aan te zetten en te leiden en begeleiden. Op zeer korte termijn. Over de toekomst van Europa niets dan stilte 11. Over Europa gesproken. Binnenkort debat staat van de Unie, nu reeds een aanzet. Europa is geen natuurverschijnsel, Europa bouwen we zelf. Natuurlijk houdt de EU zich met gezondheidszorg bezig, maar ik voeg hier ook de notie aan toe dat we graag zelf over ons zorgstelsel willen kunnen blijven praten. Dus eerst ons eigen debat en met resultaat Europa in en niet andersom. Ook Kamer mag zich dit aantrekken. Toekomstbeeld Europa: te stil in kabinet. Staat van de Unie veel te vol met zinnen als het is denkbaar dat het zou kunnen , het is het overwegen waard…. Zorgen over de stand van de Euro. ECB onafhankelijk, maar wat bespraken Minfins. Gaan ze offensief voeren. Ook in Europa gaat verhaal van de verantwoordelijkheidsverdeling weer op. Drie lagen, regio, land en “Bond”. Bevoegdheidsverdeling. Band met nationale parlementen. Toetsing Raad van State, Scrutiny Comittee. De Staat van de Unie is teveel het ontlopen van keuzen. Na de truckers en de vissers is de gewone automobilist aan de beurt 12. Europa niet gebruiken als schaamlap voor de discussie rond de accijnzen. Vrachtwagens en vissers zijn tegemoetgekomen, nu de automobilist nog die eveneens te lijden heeft. Dus:geen indexering brandstofprijzen per 1 jan 2001. Kan volgens CDA via Motorrijtuigenbelasting conform plan ANWB. Rijden duurder, niet bezit. Kwartje van Kok, wanneer bekent de VVD kleur. Moet weg. Is simpelweg kwestie van teruggeven aan de burger. Mag van ons op dezelfde wijze. Geweld voorkomen begint met tijd voor opvoeding en betere tv 13. Kijken naar andere prioriteit van kabinet. Nederland veiliger maken. We scoren volgens het SCP rapport niet positief op dit punt. In Statencampagne beloofde de MP een veiliger Nederland aan het einde van de kabinetsperiode. Aan de slag dus. Twee sporen: preventie en repressie. Preventie begint in het gezin. Is er tijd voor kwaliteit(gejakker gedurende 7 dagen in de week, ouders die elkaar af en toe ontmoeten. Nu wetsvoorstel over de zondagsarbeid maar kern zit in de winkeltijdenwet) Aanvaarden we zonder blikken of blozen de dosis geweld en sex op het open net van de TV?Een oproep aan publieke omroepen om voort te gaan met hun positieve campagnes hier over te waken. Zij zouden binnen het hiervoor opgerichte NICAM dit in discussie kunnen brengen in aanwezigheid van de commerciële omroepen. Denk ook aan “trailers” van geweldsfilms die op een vroeg tijdstip worden uitgezonden. Denk ook aan het Internet waar blijkens een STER spot de provider zonder veel problemen een filter tegen bepaalde sites kan aanbrengen. Kunnen we met zijn allen laten zien dat we een morele standaard in dit land hoog kunnen houden? Meer politie door uitbetalen overuren 14. Veiligheid is ook voldoende politie. Voorstellen uit plan van aanpak en het idee van een regeling zoals in onderwijs zoals door GL voorgesteld met betrekking tot ADV. Belangrijkste blijft de ‘politie tussen de oren’. Een betrokken samenleving. Respect , naastenliefde en verantwoordelijkheid. Sociaal voor wie niet kan, streng voor wie niet wil. Leefregels, mijn en dijn, omgangsvormen, fatsoen; uit de tijd? Kom nou. Motto paars 1 moet paars 2 zichzelf aantrekken: ‘werk, werk, werk aan de winkel’ 15. Slotconclusies. De balans van zes jaar Paars en twee jaar Kok II is er een van verwondering en teleurstelling. Zelden kreeg een coalitie zoveel “talenten” mee als de vorige en deze. Woorden als”grote bezuinigingen”, “grote problemen” en “niet eenvoudig” hoefden door de premier niet voor de spiegel geoefend te worden. De vraag is welke visie op de toekomst richting heeft gegeven aan het beleid. Wat nodig was en is, is een goede balans tussen zorgen voor de toekomst(minder schulden) en voorbereiden op de toekomst(beter onderwijs, zorg en veiligheid)Opmerkelijke uitspraken van collega Melkert, na de voorjaarsota en de verklaring van Koudum. CDA riep dit ook vorig jaar al, toen viel het bij PvdA op rotsige bodem. Nu dan ook bij AFB traject uitzetten. Het is allemaal zo weinig geďnspireerd, zo op de automatische piloot. Natuurlijk er is een belastingplan, maar is dat het dan?De vreemdelingenwet moet nu groot project worden van de VVD. Het zal je maar gebeuren als staatssecretaris. Bent U in staat om de zorg in dit land op een voor iedereen acceptabel niveau te brengen; tot op heden niet en ook personeelsgebrek is geen natuurverschijnsel, mevrouw Borst en anderen, u zit er nu zes jaar. Bent U in staat om de lang geleden door Lubbers terecht gedane uitspraak dat Nederland ziek is te ontkrachten?Tot op heden niet. U heeft de WAO voor een tijdje van de agenda gehaald omdat U er niet uitkomt. Bent U in staat om de kwaliteitsverbetering waar ons onderwijs om schreeuwt tot stand te brengen en om discussies over een vierdaagse schoolweek definitief tot het verleden te doen behoren?Kunnen we op afzienbare termijn over de inrichting van ons land debatteren?Heeft U opvattingen over de gevolgen van de genetische revolutie?Durft U aan te geven hoe Europa er over 15 jaar volgens U zou moeten uitzien? Tot op heden niet. Wat mist is een visie op de toekomst. Wat ontbreekt is inspiratie. Vandaar verwondering en teleurstelling. Ook al vanwege de vaste overtuiging bij het CDA dat vele van de in de zorg gesignaleerde problemen en tekortkomingen zeker niet in de eerste plaats een kwestie van geld zijn. Als wij de mensen weer serieus gaan nemen, bereid zijn het starre staat/marktdenken dat deze coalitie logischerwijs beheerst te doorbreken en dat combineren met een solidaire inkomensverdeling gebaseerd op het niet betuttelen van mensen en hen de keuzevrijheid en de verantwoordelijkheid teruggeven is dat zeker een bijdrage aan het bestrijden van de onbehagelijke stemming die we de laatste tijd zo vaak aantreffen. Waarom gaat het op zoveel terreinen niet beter terwijl het in dit land toch zo goed gaat Het met beleid beantwoorden van die vraag dient de hoofdopdracht van deze coalitie te zijn. Een rijk en welvarend land kan zich alleen al in het belang van de mensen die niet uit zichzelf mee kunnen komen een onvoldoende antwoord niet veroorloven. Financiële voorstellen Inleiding De Miljoenennota van het Paarse kabinet laat prachtige cijfers zien. Het gaat goed met de economische groei, en daarmee met de werkgelegenheid en de terugdringing van de staatsschuld. Ook wordt er veel geld uitgetrokken voor zorg en onderwijs. Prachtige cijfers, maar ze vormen een virtuele werkelijkheid. Wie in de samenleving zijn oor te luisteren legt, hoort over het algemeen helemaal niet zoveel juichverhalen. De gesprekken gaan over de tekorten in de zorg: over een familielid die tijden moet wachten op een operatie; of over het onderwijs waar geen geld is om fatsoenlijk schoon te maken of om op vrijdag een leraar voor de klas te zetten. Schrijnende verhalen in een samenleving die op papier tot de rijksten van de wereld hoort. Dat betekent niet alleen dat er nog meer geld bij moet, maar ook dat er meer visie en beleid nodig is. Daarin schiet het Paarse kabinet tekort. Zorg In de gezondheidszorg moet het stelsel compleet veranderen. Het sovjet-achtige aanbodsysteem moet worden omgevormd tot een systeem van vraagsturing. De behoeften en noden van de mensen moeten in de zorg centraal staan. Mensen die zorg nodig hebben, moeten dat ook krijgen zonder daarvoor naar de rechter te hoeven gaan! Zij hebben immers premie betaald. De AWBZ geldt voor de onverzekerbare risico’s en moet net als de AOW tot uitkering komen wanneer dat nodig is. Is thuiszorg noodzakelijk, dan geen wachtlijst, maar daadwerkelijk hulp. Persoonsgebonden budgetten vormen daarbij de kern. En ook in het ziekenhuis mag iemand in september niet meer te horen krijgen: “de laatste heup is voor dit jaar vergeven komt u volgend jaar maar terug”. Het budgettair kader zorg moet – zowel voor het eerste als het tweede compartiment - worden opgeheven. Het CDA heeft hier vorig jaar september al voorstellen voor gedaan. Minister Borst maakt daar nu eindelijk een begin mee, maar nog teveel vanuit de planmatige gedachte. Vooruitlopend op het nieuwe stelsel doet het CDA nu al een tweetal voorstellen om actuele knelpunten op te lossen: 200 miljoen extra persoonsgebonden budgetten voor 5800 gehandicapten die op de wachtlijst staan 200 miljoen opheffen eigen bijdrage in de thuiszorg, die nu – ook bij middeninkomens – tot onaanvaardbare hoogte kan stijgen Zorg/onderwijs Nijpend in de zorg is ook het gebrek aan artsen en verplegend- en verzorgend personeel. Het CDA vindt het onbestaanbaar dat er voor het vak geneeskunde nog steeds een numerus-fixus bestaat en heeft daar onlangs een toelichting van het kabinet over gevraagd. De verhoging met 135 plaatsen ten opzichte van 2500 afgewezen studenten vindt het CDA onvoldoende. Het moet sneller. Het CDA stelt daarom het volgende voor: 30 miljoen voor het met ingang van augustus 2001 (het nieuwe studiejaar) met 30% ophogen van het aantal opleidingsplaatsen Onderwijs In het onderwijs gaat de actuele discussie over 4 of 5 dagen naar school. Het CDA vindt dat dat vijf moet blijven. Niet alleen voor de kennisoverdracht, maar ook omdat een school meer moet zijn dan dat: waarden en normen overdragen. Dat valt of staat met voldoende leerkrachten. Het kabinet lijkt daar tot op heden nog niet in te slagen. Voordat eventuele extra instroom resultaat oplevert zijn we een paar jaar verder. Suggesties van het CDA om meer te doen met wachtgelders en Vutters zijn tot op heden door minister Hermans niet in de praktijk gebracht. Ondertussen zien de leraren zich wel geconfronteerd door een steeds hogere werkdruk. Bij gebrek aan geld en ondersteundend personeel komen daar zelfs schoonmaakwerkzaamheden bij. Verder zitten ook de scholen vast in een budgettair kader. Het CDA vindt dat de scholen meer vrijheid moeten krijgen om het geld naar eigen inzicht te besteden. Via het School Profiel Budget doet zij daarom het volgende voorstel: 500 miljoen voor het aantrekken van MBO-ers/agogisch werk t.b.v. ondersteunende taken om de leerkrachten te ontlasten Veiligheid Ook uit het SCP-rapport in nog weer eens gebleken dat Nederland slecht scoort waar het de beschikbaarheid van politie betreft. Met de bonden is het CDA van mening dat de positie van aspirant-agenten – ook in het kader van de werving – moet worden verbeterd. Voor het acute probleem van beschikbare agenten stelt het CDA een vergelijkbare oplossing voor als Groen Links voor het onderwijs doet. (pm-post) Daarnaast maakt het CDA zich grote zorgen over de positie van Nederland als producerend en exporterend land van drugs. Het internationaal aanzien van Nederland gaat daarmee te grabbel. Omdat de politie onvoldoende is toegerust om hier tegen op te treden stelt het CDA het volgende voor: 20 miljoen voor de uitbreiding van de Unit Synthetische Drugs (USD; en het heroprichten van het ‘chemie-pakken-team’) en de oprichting van een unit bestrijding grootschalige teelt en handel cannabis Accijnzen Nu zowel de transporters als de vissers door het kabinet worden gecompenseerd voor de hoge brandstofprijzen vindt het CDA niet meer dan terecht dat er wordt gekeken naar de gewone burger. Ook hij wordt met steeds hogere uitgaven geconfronteerd. Bovendien hebben de hoge brandstofprijzen een hoge invloed op de inflatie. Het CDA vindt dan ook dat minimaal de inflatie-correctie per 2001 niet door moet gaan. Dit betreft 4 cent. Dat betekent: 300 miljoen die conform het voorstel van de ANWB kan worden teruggegeven via de wegenbelasting Dekking Het totaal van deze uitgaven (500+400+30+20+300) 1250 miljoen kan wat het CDA betreft worden gedekt uit de inkomstenmeevallers. Met uitzondering van de accijnsverlaging (lastenverlichting) is dit strijdig met de zogenaamde Zalm-norm. Het CDA heeft echter al eerder aangeven uit te gaan van de zogenaamde Balkenende-norm, waarbij in ieder geval 75% naar de staatsschuld gaat, maar waar er – waar nodig – ook geld beschikbaar moet zijn voor extra kwaliteitsuitgaven. Hiermee loopt het CDA vooruit op het SER-advies, dat voor de volgende kabinetsperiode een hogere groeiraming voorstelt. Daarnaast wil het CDA zich vastleggen op de afbouw van de staatsschuld in 25 jaar.
|
NRC Webpagina's 20 september 2000
|
| Bovenkant pagina |
|
|
