'Kabinet misleidt de bevolking'
Door onze redacteur EGBERT KALSE
DEN HAAG, 30 SEPT. Volgens de fractie van GroenLinks in de Tweede Kamer heeft het paarse kabinet de bevolking voor het lapje gehouden door grote investeringen in de publieke sector aan te kondigen. Veel geld zou worden gebruikt om oude bezuinigingen en verkeerde prognoses goed te maken.
Het grootste deel van de 7,7 miljard gulden aan extra uitgaven die het kabinet voor 2001 uittrekt, is niet nieuw of is niet blijvend van aard. Bijna de helft van het geld wordt ingezet om eerder geplande bezuinigingen op te heffen, of is gekoppeld aan de groei van het bruto binnenlands product. Ongeveer een derde is ofwel een eenmalige investering, of lag al vast in het regeerakkoord.
Dtt blijkt uit berekeningen van de GroenLinks-fractie in de Tweede Kamer. Financieel fractiespecialist Kees Vendrik maakt zich kwaad over het ,,ontzettend vertekende beeld'' dat het kabinet vorige week bij de algemene politieke beschouwingen heeft geschetst over extra investeringen in de publieke sector. Premier Kok sprak hierbij over ,,de gouden drieslag van uitgavenvergroting, lastenverlichting en aflossing van de staatsschuld''. Kok stelde dat ,,de geplande uitgavenvergroting uit het regeerakkoord van 7,1 miljard gulden in 2001 meer dan wordt verdubbeld''.
GroenLinks vindt dat het kabinet onvoldoende duidelijk heeft gemaakt dat de nieuwe uitgaven slecht worden gedekt en helemaal niet zo nieuw zijn als premier Kok beweert. GroenLinks-Kamerlid Vendrik: ,,Feitelijk gaan de collectieve uitgaven - voor de rijksoverheid, de sociale zekerheid en de zorgsector - volgend jaar maar met twee miljard gulden omhoog, van 347 naar 349 miljard gulden.''
Vendrik stelt dat een deel van de zogenaamd nieuwe uitgaven nodig is om ,,fouten uit het regeerakkoord'' recht te trekken. Verkeerde prognoses - zoals een te lage loonraming in de collectieve sector en te lage schattingen van de aantallen leerlingen, studenten en asielzoekers - slokken een groot deel van de nieuwe uitgaven op. Ook het ongedaan maken van geplande bezuinigingen bij onderwijs, sociale zekerheid en gezondheidszorg mag niet als 'nieuw beleid' worden gepresenteerd, vindt de fractie van GroenLinks in de Tweede Kamer.
Eerder al waarschuwde de Raad van State voor de extra uitgaven uit de Rijksbegroting 2001. De Raad van State stelde dat de verhoging deels wordt gefinancierd uit meevallende uitgaven op andere begrotingsposten die niet structureel van aard zijn. Dit zou binnen enkele jaren weer kunnen leiden tot bezuinigingen op de rijksbegroting, aldus de Raad van State.
Minister Zalm bestrijdt overigens de opvatting dat de permanente verhoging van de begroting wordt betaald uit conjuncturele meevallers. Hij wijst op de gunstige ontwikkeling van de werkgelegenheid ,,naar een blijvend lager niveau''. Tevens vallen door een daling van de staatsschuld rentelasten blijvend vrij voor nieuwe uitgaven.
Volgende week zal minister Zalm zijn begrotingsbeleid verdedigen bij de algemene financiële beschouwingen in de Tweede Kamer.