FACTS

NEWS

BEHAVIOUR

RULES

FOREIGNERS

IMPRESSIONS

BOOKS

INTERNET

Het Corps Diplomatique is eraan gewend zich steeds ergens anders te vestigen. De voorbereiding op een post in Nederland is in veel gevallen kort. Van één gesprek tot enkele weken.

Margot Poll

In de bibliotheek van de ambassade van Mexico staan een paar honderd boeken - over cultuur, politiek, economie en buitenlandse betrekkingen. Slechts één boek gaat over Nederland. Het is een speciale uitgave uit 1986 van het tijdschrift Auge. Een relatiegeschenk van de uitgever met een briefje erin: "Hierin zijn jullie vast geïnteresseerd".

De consul van Mexico, Alicia Pizano, wist niet eens dat het boek er was. Zelf heeft ze een veel mooier boek over Nederland. Zij toont Los patines de plat, de vertaling van het Engelstalige Hans Brinker or The silver skates uit 1865 van de Amerikaanse schrijfster Mary Mapes Dodge. Pizano (44) kreeg het op haar negende verjaardag van haar ouders. Toen zij vier jaar geleden hoorde dat haar volgende post Nederland zou worden, dook het boekje weer op. Zij leest het nu voor aan haar zoontje en samen lachen ze om de grappige - als je ze uitspreekt - zoals Geertje en Geurtje of Krelis. Het was niet haar enige voorbereiding op Nederland. Pizano stelde zich op de hoogte van het leven in Nederland door haar toekomstige collega's in Den Haag te bestormen met vragen. Ben je gelukkig daar? Zij kreeg op alle vragen een postief antwoord. Je kunt hier rustig over straat, alles is er te krijgen, weinig vervuiling, heel kindvriendelijk, maar de mensen zijn anders dan in Mexico. Ernstiger, alleen vriendelijk als je ze kent.

Pizano: "Mijn eerste indruk was goed, maar toen we later kwamen was het moeilijker dan we hadden gedacht. We konden geen huis vinden, Eerst in een hotelkamer, daarna in een gemeubileerd appartement in Scheveningen en uiteindelijk een flatje in Mariahoeve omdat we per se een tuin wilden hebben." Pizano zou een nieuwkomer aanraden eerst een huis te zoeken. "Daarna kun je je familie laten overkomen."

De Duitse diplomaat Peter Dettmar had geen problemen met het vinden van zijn huis. Hij kende Nederland al goed omdat hij er vaak voor vakanties was geweest. Ook hij is nu bijna vier jaar in Nederland en vindt het hier heerlijk - mede omdat het zo weinig verschilt van zijn eigen land. Zijn plaats in Den Haag kwam volstrekt onverwacht. Op het 'lijstje van vacatures' dat Duitse diplomaten jaarlijks onder ogen krijgen, kwam de post voor persattaché in Den Haag niet voor - maar toen hij ervoor gevraagd werd was het binnen een halfuur beklonken. Zijn familie (vrouw en jonge kinderen) was ook meteen enthousiast. Dettmar (46): "Alle positieve dingen die ik kon bedenken vielen bij elkaar. Niemand was dus tegen."

Dettmar kreeg acht weken de tijd om zijn overplaatsing voor te bereiden. Hij zit al zo'n twintig jaar in de buitenlandse dienst (eerder in Brussel en West-Afrika). In de voorbereidingstijd richtte hij zich vooral administratief op Nederland.. Toen hij hier echter aan de slag ging, viel het hem tegen. Zijn ervaringen met Nederland bleken vooral vakantie-ervaringen en kwamen weinig overeen met de dagelijkse praktijk. Dettmar: "In het begin was ik daardoor heel onzeker. Politiek tijdens je vakantie lijkt niet op de werkelijkheid en de Nederlandse politiek verschilt veel meer van de Duitse dan ik dacht. In Duitsland is het een strijd, in Nederland staat het voor zoeken naar consensus." 's Lands wijs, 's lands eer. Dat ervaart Hua Liming, de ambassadeur van China, evenzo. "Natuurlijk denken we verschillend en handelen we verschillend. Maar daar kun je geen enkele diplomaat op voorbereiden. Ik was niet voorbereid op de Nederlandse houding ten aanzien van het Chinese mensenrechtenbeleid. Maar ik ben steeds weer bereid om uit te leggen hoe het zit, wat de verschillen zijn, maar ook hoe de verschillen tissen twee culturen kunnen overbruggen. Ik geef de voorkeur aan de dialoog boven de confrontatie."

Hua Liming (60) had de kortste voorbereiding van allemaal, dat wil zeggen, hij had wel twee maanden maar dat kwam neer op een gesprek van een uur met de ambassadeur van Nederland in de Verenigde Arabische Emiraten, waar Hua zelf net twee jaar ambassadeur was. In dat uur vertelde de Nederlandse ambassadeur 'alles' over Nederland. Haastig huiswerk, zegt Hua lachend. Later las hij nog enkele boeken en het echte Nederland leerde hij kennen toen hij hier was. Zijn vrouw was helemaal enthousiast over de overplaatsing van Abu Dhabi naar Den Haag. Eindelijk geen sluier meer. Het religieuze systeem in Arabië was voor haar niet gemakkelijk en alle sociale activiteiten gingen aan haar voorbij. Als vrouw en echtgenote kreeg zij geen uitnodiging voor zulke bijeenkomsten.

Nederland was een verademing. Ook zij mocht komen lunchen op Paleis Noordeinde toen Hua Liming zijn geloofsbrieven aanbood. Dat was een dag voor Koninginnedag. Op 30 april bezochten Liming en zijn vrouw Amsterdam. Dat beeld zullen zij nooit vergeten. "Wat was ik onder de indruk! Ik hou van die bijzondere manier waarop Koninginnedag wordt gevierd. Dat is de Nederlandsze cultuur: erg praktisch, erg Nederlands."

Ook typisch Nederlands blijft het weer. Toen de ambassadeur van de veel vrijere Golfstaat Oman, Khadija Al-Lawati, naar Nederland kwam (november 1999) beloofde zij haar kinderen sneeuw. De sneeuw kwam niet, wel veel regen. Al-Lawati: "We houden van regen, omdat je dat bij ons niet hebt. Soms hielden we onze handen op om regen op te vangen en het naar Oman te brengen, in ruil voor een beetje zon uit ons land. Ik heb de kinderen beloofd dat als hier volgend jaar weer geen sneeuw valt, dat we dan naar Zwitserland of Oostenrijk gaan. Dat had ik ze immers in het vooruitzicht gesteld toen we naar Nederland zouden gaan."

Al-Lawati (49) kwam alleen met haar vier kinderen. Haar echtgenoot bleef thuis in Oman. Hij is adviseur van de minister van Sociale Zaken en wil niet zo maar zijn baan opzeggen tenzij zich hier iets vergelijkbaars voordoet. Al-Lawati haalt haar schouders op. Haar man staat achter haar en zij staat achter de keuze van haar man. "Wij zijn opgevoed in een land met gelijke kansen voor mannen en vrouwen. Onze sultan is hoogopgeleid en ruimdenkend., zoals uw koningin. Daarom is het voor ons niet moeilijk om in Nederland te wonen. Mijn man komt elke maand over en vooral mijn jongste dochter vindt dat heel fijn want die mist haar familie erg."

Eenmaal in Nederland, vinden de diplomaten doorgaans hun weg door hulp van collega's die hier al zitten en door hulp van buren en later Nederlandse vrienden. Van het ministerie van Buitenlandse Zaken ontvangen zij bij aankomst de Protocol Guide, Your posting to the Netherlands. Daarin staan alle zaken op een rijtje die met hun status te maken hebben. Over de belastingvrije auto, over het personeel en over de onschendbaarheid. Nuttige informatie maar geen woord over het leven in Nederland zelf. "Wij kunnen alle vragen over het leven in Nederland wel beantwoorden maar dat is in een informeel kader. Wij fungeren vooral als een soort burgerlijke stand; wij registreren en geven identiteitspapieren af", aldus een woordvoerder van de Directie Kabinet en Protocol.

Alicia Pizano is haar Nederlandse buren nog steeds dankbaar voor alle hulp in de eerste week. Toen zij voor het eerst boodschappen ging doen, vond zij het leven duur. Heel duur. Thuisgekomen begon ze zelfs te twijfelen of het leven werkelijk zo duur kon zijn. Met de kassabon toog zij naar de buurvrouw. Die zag het meteen - de supermarkt had haar 300 flessen melk in rekening gebracht. Van opzet zou geen sprake zijn geweest.

Diplomats

Portraits

English version