Cahier Peper

Nieuws

Politieke gevolgen

Ontslag Peper

Onderzoek Rotterdamse gemeenteraad

Rapport COR

Declaraties

Door onze redacteur JAN GERRITSEN
ROTTERDAM, 20 NOV De Rotterdamse raad onderzoekt het declaratiegedrag van oud-burgemeester Peper en zijn wethouders. Waar is de dure Rolex gebleven?

. Manuel Kneepkens, dichter en stadspoliticus, laat geen gelegenheid voorbij gaan om nog eens ouderwets ludiek uit te pakken. Bij de behandeling van de gemeentebegroting in de Rotterdamse raad diende Kneepkens een motie in waarin B en W werd gevraagd een reizende expositie in te richten van de geschenken die de Rotterdamse gemeentebestuurders in de loop der jaren hebben gekregen. Inclusief het 'fameuze gouden Rolex-horloge' dat burgemeester Peper ooit van een minister van de Verenigde Arabische Emiraten in ontvangst mocht nemen na een aangenaam boottochtje door de Rotterdamse haven.

Dit horloge is bijna symbolisch voor de geruchten en verhalen rond 'misbruik' van gemeenschapsgelden door ex-burgemeester A. Peper, de huidige minister van Binnenlandse Zaken, die onlangs weer opdoken. Was het klokje 110.000 gulden waard omdat het zoals het gerucht wil - rijkelijk met diamanten was versierd of 'slechts' 1.500 gulden, zoals een woordvoerder van Peper in 1997 zei. ,,Of het horloge inderdaad bestaat, moet nog onderzocht worden'', bitste de CDA-er Frans-Jozef van der Heijden toen Kneepkens' motie werd voorgelezen.

Van der Heijden is een van de vijf leden van de Commissie voor de Rekening (COR) van de gemeenteraad die een onderzoek instelt naar het declaratiegedrag van Peper en andere Rotterdamse gemeentebestuurders in de periode 1986-1999. Nu premier Kok zich vierkant achter zijn minister van Binnenlandse Zaken heeft geschaard en Peper de merendeels anonieme beschuldigingen over misbruik van gemeenschapsgeld als 'lariekoek' van de hand heeft gewezen, wordt in Rotterdam en nog meer in Den Haag met spanning gewacht op het resultaat van het COR-onderzoek dat voor Kerstmis zal worden voltooid.

Voorzitter van de commissie is Mea van Ravesteyn-Kramer. Hoewel ze pas een jaar lid is van de gemeenteraad profiteert de in 1947 in Bolsward geboren Democrate van de Rotterdamse traditie dat een afgevaardigde van de oppositie de COR mag leiden. Ze heeft herhaaldelijk duidelijk gemaakt dat de COR onafhankelijk en grondig haar werk wil doen. Evenals andere COR-leden verzette ze zich tegen pogingen om erkende experts als oud-minister Van Dijk (die de Zuid-Hollandse Ceteco-affaire onderzocht) of oud-voorzitter Kordes van de Algemene Rekenkamer voor het onderzoek aan te trekken.

Vice-voorzitter van de commissie is de PvdA-er Ruud van Middelkoop (54), die al een kleine twintig jaar raadslid is en ooit ook vier jaar Tweede Kamerlid. Hij hoopt dat het COR-onderzoek 'voor eens en al' opheldering verschaft over de al vele jaren oude geruchten en beschuldigingen over de ruimhartige 'declaratiecultuur' in het Rotterdamse stadhuis in de zestien jaar van Pepers burgemeesterschap. Of hij van zijn partij de ruimte krijgt Van Middelkoop geldt zeker niet als een vriend van zijn partijgenoot Peper zal moeten blijken.

Het COR-lid Frans-Jozef van der Heijden (CDA) die in 1998 de Tweede Kamervaarwel zegde en terugkeerde in de Rotterdamse raad, kent eveneens het klappen van de zweep in de politiek. Van der Heijden (61) is volgens zijn supporters een onafhankelijke geest. Toen de eerste aantijgingen over Pepers gedrag in de openbaarheid kwamen, nam Van der Heijden het voor hem op. In een artikel in het Rotterdams Dagblad prees hij Peper als een integer mens en een goed bestuurder met grote verdiensten voor de stad.

De VVD is in de COR vertegenwoordigd door Sandra Korthals-Stemerding (52), de echtgenote van minister Korthals van Justitie. Ze volgde een partijgenote op die zich eerder dit jaar uit de commissie terug trok. Van de liberale afgevaardigde wordt beweerd dat ze weinig op heeft met nodeloze 'drukte' en meer met de Rotterdamse voorkeur voor daadkracht. Het feit dat ze de echtgenote is van een collega-minister van Peper staat volgens haar los van haar functioneren als lid van de COR.

Het meest opmerkelijke lid van de COR is de SP'er Theo Cornelissen (39) die tot de betere raadsleden wordt gerekend. De geboren Tilburger vertegenwoordigt de meest kritische partij in de Rotterdamse raad waar de vier grootste partijen (PvdA, VVD, CDA en GroenLinks) het college vormen. De SP heeft er alle belang bij de onafhankelijkheid van de commissie overeind te houden.

De COR heeft een niet genoemd accountantsbureau ingeschakeld om declaraties, bonnen, afschrijvingen van credit cards etc. gedetailleerd na te gaan. Daarnaast hoort de commissie getuigen zoals oud-wethouders en hoofden van diensten en ex-ambtenaren die klachten hebben geuit. Maar het is al duidelijk dat het onderzoek moeilijk zal zijn. Pas sinds 1998 geldt op het Rotterdamse stadhuis als regel dat bij declaratie van dergelijke uitgaven de zgn. functionaliteit moet worden vermeld. Voor die tijd konden burgemeester Peper en wethouders de door de gemeente verstrekte credit card gebruiken zonder vermelding van het doel waarvoor de uitgaven werden gedaan.

In het Rotterdamse stadhuis wordt verondersteld dat de COR wellicht financiële 'gaten' en mogelijk zelfs Kneepkens' Rolex-horloge - zal vinden, maar bij gebrek aan nadere gegevens niet zal kunnen toetsen of de daaraan gerelateerde uitgaven 'doelmatig' in het belang van de gemeente waren. Als er vraagtekens blijven bestaan over de 'declaratiecultuur' wordt de presentatie van het onderzoeksresultaat van belang voor de vraag of in Den Haag (politiek) bloed gaat vloeien.