Howard: er kunnen doden vallen
Australië onderkent gevaren VN-missie
JAKARTA/DARWIN, 15 SEPT. De
politie in Jakarta heeft vanochtend geschoten op demonstranten die
protesteerden tegen onafhankelijkheid van Oost-Timor en de komst van een
internationale vredesmacht. De Australische premier Howard heeft
gewaarschuwd dat de vredesmissie een gevaarlijke zal zijn.
De weerstand in Indonesië tegen een internationale vredesmacht
onder Australische leiding werd vandaag opnieuw onderstreept door
uitlatingen van de woordvoerster van president Habibie. Zij zei dat er
bij de pro-Indonesische krachten in Oost-Timor "een sterk gevoel van
vijandigheid" heerst ten opzichte van Australië, "of dat nu
terecht is of niet". "Als VN-vredesmacht bestaat uit Australiërs,
zullen ze er uit worden gepikt. Dat is mijn angst. Ik denk dat je die
bedreiging niet licht kunt opvatten als je ziet wat er [de afgelopen
weken] is gebeurd", zei ze. Informatie-minister Yunus Yosfiah zei
vanochtend evenwel dat Indonesië de vredesmacht onder Australische
leiding verwelkomt omdat "Indonesië geen vijand is van enig ander
land." Ook de Australische premier John Howard heeft geprobeerd zijn
landgenoten er op voor te bereiden dat de komende vredesmissie in Oost-
Timor mogelijk slachtoffers zal eisen. "Er zal gevaar zijn. Er kunnen
doden vallen en het Australische publiek moet dat begrijpen. Het gaat
om een serieuze, gevaarlijke operatie", zei Howard vanochtend in de
hoofdstad Canberra. "Het enige wat ik kan zeggen is dat ze [de
soldaten] het recht zullen hebben om zich te verdedigen en elke actie
te ondernemen die nodig is hun mandaat uit te voeren".
Australië heeft positief gereageerd op het verzoek van VN-
secretaris-generaal Kofi Annan om de vredesmacht voor Oost-Timor te
leiden. Australië benoemde gisteren generaal-majoor P.J. Cosgrove
tot commandant van de Australische eenheid in de vredesmacht, die zal
bestaan uit ongeveer 4.500 man. De 52-jarige Cosgrove, thans commandant
van de 1ste Divisie van het Australische leger, heeft onder andere
gevochten in Vietnam. Hij krijgt vermoedelijk ook het commando over de
totale multinationale vredesmacht, die uit 7.000 tot 8. 000 man zal
bestaan. Vanochtend werd in de Indonesische hoofdstad Jakarta voor het
gebouw van de Verenigde Naties en voor de Britse ambassade
geprotesteerd. De politie schoot rubberkogels af op een menigte van
ongeveer 100 mensen voor het VN-gebouw; een man werd aan zijn schouder
gewond. In de Britse ambassade verblijft nog steeds de vorige week
vrijgelaten Oost-Timorese onafhankelijkheidsleider 'Xanana'
Gusmão. Ongeveer 60 demonstranten eisten dat hij uit de ambassade
wordt gezet. Maar tegelijkertijd trok een veel grotere groep van
overwegend studenten, meer dan 300 mensen, op naar het parlementsgebouw
in Jakarta. Mikpunt van hun protest was de chefstaf van de
strijdkrachten, generaal Wiranto, die verantwoordelijk zou zijn voor
het geweld in Oost-Timor.
In de Noord-Australische havenplaats Darwin zijn de voorbereiding voor
de vredesmissie naar Oost-Timor in volle gang. In die plaats zijn ook
kampen opgezet voor de bijna 1.500 vluchtelingen die daar gisteren
aankwamen. De Australische autoriteiten stellen een onderzoek in naar
aanleiding van berichten dat zich onder de vluchtelingen ook enkele
leden van pro-Indonesische milities bevinden. Vluchtelingen zouden hen
hebben aangewezen als daders van geweld.