Dossier Val Milosevic

Nieuws

Achtergrond verzet

Hoofdrolspelers

Servië overspoeld door protestacties

Door onze correspondenten
MOSKOU/BOEDAPEST. 2 OKT. Servië wordt vandaag overspoeld door een golf van protestacties. Rusland heeft bemiddeling aangeboden in de Joegoslavische verkiezingscrisis, maar Belgrado heeft dit afgewezen.

Vooral in de Servische provinciesteden wordt vandaag op grote schaal gehoor gegeven aan de oproep van de verzamelde oppositie (DOS) om met stakingen en burgerlijke ongehoorzaamheid de verkiezingszege van Kostunica af te dwingen. Scholen en winkels bleven dicht. Wegen worden geblokkeerd en de hele dag door worden protestbijeenkomsten gehouden.

De Russische president Poetin is bereid op te treden als gastheer voor gesprekken met de Joegoslavische president Milosevic en oppositiekandidaat Kostunica, die de eerste ronde van de verkiezingen heeft gewonnen. Poetin heeft dit weekeinde in een gesprek met de Duitse bondskanselier Schröder toegegeven dat Kostunica de eerste ronde gewonnen heeft. Maar verklaringen van Russische zijde geven niet aan dat Rusland, zoals het Westen, meent dat hij de absolute meerderheid heeft behaald. Vandaag liet Moskou weten dat een tweede ronde in de verkiezingen gewettigd is op grond van de uitslag van de eerste ronde. In Belgrado was vanochtend nog niet veel van de acties te merken. In tegenstelling tot de provinciesteden waar de media vaak weer in onafhankelijke handen zijn, zijn televisie en radio in de hoofdstad nog stevig in de greep van het regime. Veel mensen zeiden niet te weten dat er acties gepland waren. Toch slaagden demonstranten er in een aantal blokkades op te werpen. Twee bruggen in de hoofdstad waren korte tijd afgesloten. De blokkades werden zonder incidenten opgeruimd door de politie.Een deel van de acties speelt zich af rond twee kolenmijnen die de belangrijkste energiecentrales van het land bevoorraden. In de grootste kolenmijn van Servië Kolubara bij de stad Lazarevac wordt al sinds vrijdag gestaakt. Zondagavond leek het er even op dat politie- eenheden zouden ingrijpen. Maar ze trokken zich uiteindelijk terug. Op de energiecentrale liggen inmiddels drie van de zes generatoren stil. Ook bij de Kostolac-mijn, de tweede van Servië, wordt gestaakt. Arbeiders in beide mijnen dreigen te worden ontslagen als ze niet aan het werk gaan. De oppositie belooft de ontslagen mijnwerkers weer in dienst te zullen nemen zodra Milosevic plaatsmaakt voor Kostunica.

Milosevic zou volgens berichten in de Montenegrijnse krant Vijesti zuiveringen hebben uitgevoerd in de politietop. Generaal Trajkovic, commandant van de speciale politie-eenheden, en Rade Markovic, hoofd van de staatsveiligheidsdienst, zouden ontslagen zijn omdat ze onvoldoende zijn opgetreden tegen de protesten.