Dossier
Kabinetscrisis

Nieuws

Van dag tot dag

Achtergrond

Documenten

Discussie

VVD wil rol van senaat bespreken

Door onze redacteuren
DEN HAAG, 27 MEI. De VVD wil met de PvdA en D66 nadere afspraken maken over de wijze van verkiezing en de positie van de Eerste Kamer. VVD-fractieleider Dijkstal stelt het functioneren van de Eerste Kamer vandaag aan de orde bij informateur Tjeenk Willink, zo melden bronnen in de VVD-fractie.

Onderhandelingen over de senaat passen binnen het kader van het regeerakkoord, waarin wordt aangekondigd dat "het kabinet met voorstellen komt inzake de verkiezingen en de positie van de Eerste Kamer". Tot nu toe heeft het kabinet hiervoor geen concrete initiatieven genomen.

De kabinetscrisis is mede veroorzaakt door de Eerste Kamer, waar vorige week een grondwetswijziging voor invoering van het correctief referendum werd verworpen door toedoen van VVD-senator Wiegel. Al langer bestaat er kritiek op de Eerste Kamer, die zich zou ontwikkelen als een te politiek beladen orgaan.

De VVD stelt voor terug te keren naar de situatie van voor 1983, toen de Eerste Kamer voor een periode van zes jaar werd gekozen, waarbij steeds de helft van de senatoren na drie jaar werd vervangen. Sinds 1983 geldt een zittingstermijn van vier jaar, waarbij telkens alle leden opnieuw worden gekozen. Dit zou te veel wijziging geven in de politieke krachtsverhoudingen.

Bij de PvdA en D66 bestaat bereidheid nadere afspraken te maken over de positie van de Eerste Kamer. Zij willen dan vooral ook praten over het verlenen van een 'terugzendrecht' aan de senaat. Nu kan de Eerste Kamer wetsvoorstellen slechts goedkeuren of afkeuren. In het verleden is al vaak ervoor gepleit wetsvoorstellen te laten terugsturen naar de Tweede Kamer wanneer de senaat daartegen bezwaar zou hebben.

Informateur Tjeenk Willink zou vanmiddag voor de derde maal afzonderlijke gesprekken voeren met de paarse fractieleiders Melkert, Dijkstal en De Graaf. Vanmorgen moesten zij een lijstje indienen van onderwerpen waarover zij met elkaar zouden willen onderhandelen. In gisteren gevoerde gesprekken met de informateur werd afgesproken om 'het speelveld' te beperken tot thema's die vallen binnen het kader van 'staatkundige vernieuwing'. "Daar is het probleem gerezen, dus het is logisch dat daar ook de oplossing wordt gezocht", zei D66-leider De Graaf gisteren na afloop van zijn gesprek met Tjeenk Willink. In komende onderhandelingen zal, behalve over de positie van de Eerste Kamer, ook worden gesproken over een andere juridische basis voor het correctief referendum en over het kiesstelsel.

Bij de behandeling van het Bijlmerrapport, gisteren in de Tweede Kamer, is de positie van minister Borst (D66, Volksgezondheid) opnieuw ter discussie gesteld. De PvdA-fractie steunt vooralsnog de oppositiefracties CDA, GroenLinks, SP en de kleine christelijke fracties in een scherpe veroordeling van de minister. PvdA-woorvoerder Van Gijzel kondigde aan dat zijn fractie op hoofdlijn de conclusie van de parlementaire enquêtecommissie deelt dat de Kamer door het kabinet te vaak 'onduidelijk, onvolledig, ontijdig of onjuist is geïnformeerd'.