Dossier
Kabinetscrisis

Nieuws

Van dag tot dag

Achtergrond

Documenten

Discussie

Door onze politieke redactie
DEN HAAG, 22 MEI. Koningin Beatrix heeft de vice-voorzitter van de Raad van State, de PvdA'er mr. H.D. Tjeenk Willink, gisteren aangewezen als informateur. Hij moet nagaan of de breuk in het kabinet-Kok kan worden hersteld.

Volgens de opdracht moet Tjeenk Willink onderzoeken "of en op welke wijze de samenwerking binnen de huidige coalitie van PvdA, VVD en D66 kan worden voortgezet". De informateur zal al in het weekeinde oriënterend telefonisch overleg voeren met de fractievoorzitters van de drie regeringspartijen. Dinsdag begint hij zijn feitelijke werkzaamheden. Dan voert hij allereerst een gesprek met minister- president Kok. De premier vindt dat alle partijen "de poging tot reconstructie tot het uiterste moeten benutten", zo zei hij gisteravond voor de televisie.

De regeringspartijen PvdA en VVD hadden donderdag in hun adviezen aan de koningin aangedrongen op een lijmpoging. D66 verwacht hier weinig van, maar werkt er wel aan mee. Tjeenk Willink moet in zijn gesprekken vaststellen of de drie partijen nog daadwerkelijk willen samenwerken en zo ja, hoe dat kan worden bewerkstelligd. PvdA-fractieleider Melkert suggereerde eergisteren aanvulling van het regeerakkoord met nieuwe punten ter compensatie van het correctief referendum dat afgelopen woensdag in de Senaat werd verworpen. D66-fractieleider De Graaf vindt deze suggestie van zijn PvdA-collega misplaatst. "Daaruit spreekt voor mij een dédain waar ik koud van word. Het is een absolute miskenning van onze positie. Het referendum was voor D66 één van de vijf, zes redenen om zitting te nemen in dit kabinet. Het zou toch niet geloofwaardig zijn als we nu schouderophalend verder zouden gaan?", zo zegt De Graaf vandaag in een interview met deze krant.

Premier Kok uitte gisteravond in zijn wekelijkse televisiegesprek scherpe kritiek op VVD-senator Wiegel, door wiens tegenstem dinsdagnacht het correctief referendum niet de tweederde meerderheid behaalde die nodig is voor een Grondwetswijziging. Volgens Kok "heeft Wiegel met open ogen willens en wetens" Paars II willen "opblazen". De premier noemde het "op zijn minst slordig" dat Wiegel geen voorbehoud had gemaakt bij het verkiezingsprogramma van de VVD. Daarin is invoering van het correctief referendum opgenomen. Kok zei dat Wiegel "op een buitengewoon kwestieuze manier heeft geopereerd" door hem na zijn oproep aan de senatoren om voor te stemmen te bedanken "voor het gesprokene". "Als Wiegel toen fair was geweest", aldus de premier, " had hij op dat moment gezegd dat hij 'tegen' ging stemmen. Dat hij toen met zo'n fluwelen formule bij mij kwam, was echt onder de maat. Dat is mij diep tegengevallen", aldus Kok.

Wiegel reageert niet op de aantijging. "Ik hou me de komende dagen alleen maar bezig met mijn nieuwe huis", liet hij gisteravond via zijn secretaresse weten.

Premier Kok onderstreepte dat het kabinet, ondanks zijn demissionaire status, de werkzaamheden "onverminderd voortzet." Het kabinet zal alle wetsvoorstellen waarover overeenstemming wordt bereikt indienen voor behandeling door het parlement, bijvoorbeeld ook de belastingplannen. Het voortzetten van het werk geldt "in het kwadraat" voor de situatie in Kosovo. "Er mag geen grammetje verantwoordelijkheid verslappen", meent Kok. Om zich op de hoogte te stellen van de situatie in de oorlogsregio zal hij dinsdag en woensdag Albanië en Macedonië bezoeken.