Doors of Perception (4)

Dertig miljard gulden voor de infrastructuur van Schiphol en enkele miljoenen voor de digitale snelweg. Doet de politiek wel genoeg aan informatietechnologie?

Nederland stond gisteravond centraal op de Doors of Perception-conferentie die deze week in Amsterdam wordt gehouden. De discussie spitste zich toe op de rol van vormgeving en informatietechnologie in een duurzamer samenleving - het thema van de conferentie.

De Nederlandse politiek besteedt volgens M. Stikker van de Maatscha ppij voor Oude en Nieuwe Media te weinig aandacht aan de inhoud van de nieuwe 'mediasnelweg'. ,,Je kunt wel denken dat de markt er voor zal zorgen, of dat het op een anarchistisch-liberale wijze tot stand moet komen, maar zonder een maatschappelijk-culturele visie ga je toch een onzeker pad op'', aldus Stikker.

Nederland onderzoekt de gevolgen van telewerken en teleleren volgens haar niet serieus. Op veel scholen wordt nog geknoeid met een 'modempje aan de personal computer van de directeur'.

Het Tweede-Kamerlid F. Crone (PvdA) zag de taak van de overheid niet bij het inhoudelijke gebruik van de nieuwe media liggen. Veel belangrijker is het er voor te zorgen dat iedereen toegang houdt tot de toekomstige informatienetwerken. ,,We moeten uitkijken dat de koopkracht niet bepaalt wat er gebeurt.'' Met zijn fractie had Crone zich vorige week nog afgevraagd of het onderwijs niet meer computers moet gebruiken. Misschien wel op de wijze van de Britse Labour-leider Tony Blair die, voor het geval hij aan de macht komt, alvast een overeenkomst met de computerindustrie heeft gesloten over de automatisering van het onderwijs.

L. Reijnders van de stichting Natuur en Milieu wees op de praktische bijdrage van een Nederlands bedrijf als Philips aan een grotere duurzaamheid. Hij vertelde over een prototype van een zeer 'groene' televisie, waarvan ideeën nu al in gewone tv's worden gebruikt. Dat doet het bedrijf zonder 'Factor 20' als leidraad te nemen - Factor 20 is het uitgangspunt van de Doors-conferentie: over een jaar of vijftig moet het mogelijk zijn het milieu 20 keer zo weinig te belasten.

Volgens Crone levert de Nederlandse distributiesector dankzij informatietechnologie ook een goede bijdrage. Computers maken een zeer verfijnde belading en betere routeplanning mogelijk. Het komt steeds minder voor dat vrachtwagens leeg of half gevuld terug rijden. Er zijn volgens Crone zelfs al bedrijven die elkaars vrachten overnemen als dat beter uitkomt.

Volgens architect R. Jansma leidt die toegenomen efficiëntie alleen maar tot meer wegvervoer. Zonder een streng milieubeleid zou dat gevaar inderdaad bestaan, beaamde het PvdA-Kamerlid. Meer efficiëntie door automatisering leidt nog niet automatisch tot een lagere produktie.

De vier sprekers waren het erover eens dat mobiliteit het grootste probleem was. Door de inzet van computerkennis rijden auto's niet alleen zuiniger, diezelfde technologie kan er ook voor zorgen dat er veel meer auto's op de wegen passen. Wat een gezin bespaart op de energierekening, gaat nu op aan een vliegvakantie naar Venetië. Of een ander door het massatoerisme bedreigd natuur- of cultuurmonument. Bij een beperking van de mobiliteit zouden nieuwe media een rol kunnen spelen, al bestaat de indruk dat een ouder nieuw medium, de telefoon, alleen maar meer verplaatsingen heeft mogelijk gemaakt.

Maar er zijn mensen die avondenlang achter de computer zitten en geen behoefte meer hebben aan fysieke verplaatsingen. Het digitale toerisme als oplossing? 'Thuis voor de buis' als spitstechnologie in de strijd voor het milieu geworpen. Het Kamerlid Crone was dan ook zeer benieuwd naar de ideeën die de Doors-conferentie vandaag en morgen voortbrengt.

DIRK LIMBURG