Goudmijn zorgt voor onrust in Suriname
Door LEO MORPURGO
PARAMARIBO, 4 NOV.Onder de
Matawai-marrons in het binnenland van Suriname is onrust ontstaan door
het optreden van twee goudmijnen die van de vorige Surinaamse regering
onder ex-president Wijdenbosch concessies hebben gekregen in hun
gebied. Tien dorpen die op 20 oktober een gran krutu
(topbijeenkomst) hielden, hebben de regering schriftelijk gevraagd de
mijnactiviteiten voorlopig stop te zetten en de rechten van de
concessionarissen te herzien. Eén dorpshoofd heeft gedreigd
desnoods gewapenderhand te zullen optreden. De Matawai leven in het
Coppenamegebied en tellen ongeveer 1.000 zielen.
De mijnbouwbedrijven Sarafina N.V, met een concessie van ruim 29 duizend
hectare, en Surinam Diamond Company, 7200 hectare, hebben kwaad bloed
gezet door Matawai te verbieden de concessies, die de marrons
beschouwen als hun land, te betreden. Diamond heeft zelfs gewapende
mannen in dienst die te pas en te onpas de Matawaidorpen in- en
uitgaan.
De situatie is gecompliceerd door het feit dat Matawai grootopperhoofd
Oscar Lafanti ook een concessie van 15.500 hectare heeft die grenst aan
Sarafinas. Hij heeft goud geconfiskeerd van arbeiders van de mijn omdat
zij volgens hem op zijn concessie aan het werk waren. Hij heeft echter
ook de woede van zijn eigen stamgenoten opgewekt omdat hij voor
zichzelf werkt en niet voor zijn volk.Dorpshoofd Exon Tweeling
verklaart in de krant De West: "Wij gaan strijden voor onze
rechten tot de dood." Ressortraadslid Alexander Flink verklaart:
"Sarafina moet weg. Ze hebben een mijnbouwrecht gekregen tot voor onze
deur, dus hebben wij niets meer te zeggen. Wij nemen het niet." De
binnenlandbewoners zijn er niet over te spreken dat "mensen uit de stad"
concessies krijgen om in hun traditionele gebieden de natuurlijke
hulpbronnen, goud en hout, weg te halen. Ze hebben bovendien het gebied
voor hun levensonderhoud nodig voor jacht en visserij. Sarafina wil met
de Matawai samenwerken. Maar ze hebben daar nu geen oren naar. De
regering-Venetiaan zal een Salomonsoordeel moeten uitspreken om de rust
te doen terugkeren.