Dossier Ramp Enschede

Nieuws

Logboek

Onderzoek

Feiten

Slachtoffers

S.E. Fireworks

Vuurwerk en veiligheid

Reageer

Echt scherp werd het Enschedese raadsdebat over het rapport-Oosting niet meer, nadat wethouder Koopmans haar aftreden had aangekondigd.

Door onze correspondent MARTIN STEENBEEKE

ENSCHEDE, 20 MAART. Nog voordat het debat begint is de angel eruit. Het is wethouder E. Koopmans zelf die, ongeacht de uitkomst van de raadsvergadering, haar aftreden aankondigt.

"Enschede moet een stad zijn waar je goed en veilig kunt wonen en de regels consequent worden gehandhaafd", zegt ze. "Dat doel heb ik niet bereikt." Burgemeester J. Mans schorst de vergadering en begeleidt een geëmotioneerde Koopmans naar haar kamer. In haar fel roze mantelpakje is zij een makkelijk doelwit voor cameramensen en fotografen. In de zaal blijven de meeste raadsleden verbouwereerd achter. "Dit had ik wel eerder willen weten", klaagt CDA- fractievoorzitter B. Heeringa.

In het vervolg van het debat houdt Koopmans zeven uur lang haar mond. Met een grimmige trek om haar mond maakt ze aantekeningen. Witte pen in de rechterhand, blauwe Oosting-rapporten onder handbereik. Wachtend op de verantwoording die ze zichzelf beloofd heeft. Als ze eindelijk het woord krijgt, kruipt ze een kwartier lang in een snel tempo bestuurlijk door het stof. "We hadden dieper moeten graven", "een menselijke fout" en "we wisten niet hoe gevaarlijk vuurwerk was".

Koopmans verwijt zichzelf dat ze niet meer werk heeft gemaakt van de inhaalslag die Enschede moest maken bij het handhaven van verleende vergunningen. De gemeente, zo erkent ze, had geen bouwvergunning mogen verlenen voor de zogenoemde MAVO-boxen op het terrein van S.E. Fireworks en de uitbreiding van het bedrijf had getoetst moeten worden aan het bestemmingsplan.

De raadsfracties tonen begrip. 'Stijlvol', 'Lady-like' en 'dapper' wordt haar optreden genoemd. Nu Buursink en Koopmans weg zijn, blijft Mans als derde verantwoordelijk bestuurder over maar de grote fracties in de raad maken het hem niet moeilijk. Mans onderschrijft, op uitdrukkelijk verzoek van de PvdA, de conclusie van Oosting dat de gemeente medeverantwoordelijk is. Persoonlijk neemt Mans de schuld op zich van de fouten die hij als hoofd van de rampenstaf na 13 mei gemaakt heeft, maar hij herhaalt dat hij in de periode voor 13 mei als verantwoordelijke bestuurder voor de brandweer niet gefaald heeft. Het is S.E. Fireworks-directeur Bakker geweest, zo zegt Mans, die zelf de classificatie 1.1 uit de vergunning heeft laten halen. Hoe kon de brandweer dan weten dat dit zware vuurwerk er toch lag?

Wel is het in Nederland volgens Mans tijd voor een diepgaande discussie over het hoofdstuk veiligheid en de rol van de burgemeester. Die is hier niet per definitie verantwoordelijk voor, als hij dat fysiek al zou kunnen, zegt Mans. De ChristenUnie neemt, verrassend gelet op haar gouvernementele traditie, geen genoegen met deze verklaring. Mans heeft als verantwoordelijke bestuurder voor de brandweer 'essentiële fouten gemaakt', stelt fractievoorzitter J. van der Graaf, en moet daarom aftreden.

De motie haalt het niet, evenals een motie van de SP waarin het hele college tot opstappen wordt gedwongen. "Het is onverantwoord om de stad op dit moment in een bestuurscrisis te storten", motiveert PvdA- fractievoorzitter R. Bleker. De grootste fracties in de raad, CDA, VVD en PvdA, vinden het aftreden van Koopmans voldoende. Tot aan het raadsdebat dreigden de VVD nog het hele college naar huis te sturen als wethouder Koopmans moest opstappen. Burgemeester Mans stelt de raad tevreden met de belofte dat er vanaf nu een lik-op-stukbeleid gevoerd gaat worden. Angst voor de Raad van State, die volgens Mans de gemeente te vaak terugfloot, zal geen leidraad meer zijn. Mans zal een stuurgroep gaan leiden die toeziet op de naleving van het veiligheidsbeleid. Hij is, zegt hij desgevraagd, de aangewezen man om dit te doen. "Als ik gezond blijf, kan en wil ik dat aan." Begin april verwacht de raad de eerste plannen. Mans gaat Den Haag vragen mee te werken aan een regeling waarbij letselschade, net als immateriële schade, vergoed kan worden, zonder dat de rechter hierover uitspraak moet doen.

Als het debat na negen uur ten einde is, geeft Mans wethouder Koopmans twee zoenen. Voor de vierde keer die avond begeleidt hij haar richting pers. "Mijn levenswerk is ten einde", verklaart Koopmans tegen middernacht tegenover één van de vele camera's.