Politiek Enschede likt zijn wonden na hard
oordeel
Na de conclusies van de
commissie-Oosting maakt de Enschedese politiek de balans op. De eerste
wethouder is al afgetreden.
Door onze correspondent MARTIN STEENBEEKE
ENSCHEDE, 1 MAART. Het vertrouwen van de burgers in de overheid moet
weer terugkeren. Dat is volgens de afgetreden Enschedese wethouder D.
Buursink (PvdA) zijn voornaamste reden zich terug te trekken. In een
schriftelijke verklaring stelt Buursink dat het niet zo kan zijn dat
iedereen na de ramp weer overgaat tot de orde van de dag. Om dat
vertrouwen terug te winnen is, volgens Buursink, "nodig dat zichtbaar
wordt dat het rapport-Oosting ertoe doet."
De 48-jarige Buursink was in de periode 1994-1998 verantwoordelijk voor
milieuvergunningen. Hij is populair bij zijn achterban om zijn heldere
taalgebruik en vaak principiële opstelling. In 1998 werd hij
herkozen met 3. 700 voorkeurstemmen. Eerder al dreigde hij met aftreden
als het later afgeschoten plan Twentestad (fusie Hengelo-Enschede-
Borne) door zou gaan. Zijn aftreden van vandaag komt daarom voor de
meeste raadsfracties niet als een verrassing. Terwijl voor burgemeester
J. Mans de vertrouwensvraag pas in de raadsvergadering van 19 maart aan
de orde komt, hielden veel fracties al rekening met het terugtreden van
de wethouders Buursink en/of Koopmans. "Er was zoveel fout met de
milieuvergunningen. Dit kon niet zonder consequenties blijven", stelt
fractievoorzitter J. van der Zee (GroenLinks). Zijn collega R. Bleker
van de PvdA noemt het besluit van Buursink "moedig en zuiver". CDA-
fractievoorzitter B. Heeringa zegt "respect" voor de beslissing van
Buursink te hebben. Het CDA vindt evenals de PvdA en D66 dat niet het
hele college terug moet treden. "De stad heeft al problemen genoeg,
daar schiet niemand wat mee op", stelt Heeringa. De VVD-fractie vindt
dat uit oogpunt van collegiaal bestuur individuele wethouders niet
moeten terugtreden, maar ziet de druk op VVD-wethouder Koopmans
toenemen. Koopmans heeft in 1998 de portefeuille ruimtelijke ordening
en milieu overgenomen van Buursink. Fractievoorzitter A. Enklaar van de
VVD hoopt en verwacht dat Koopmans in ieder geval tot 19 maart
aanblijft. "Dan kunnen we de discussie tenminste met elkaar voeren."
Als er nog meer koppen moeten rollen, moet volgens de VVD het hele
college terugtreden. Koopmans schaart zich achter de verklaring van
burgemeester Mans dat ze met verdriet en respect kennis hebben genomen
van het terugtreden van Buursink.
Burgemeester Mans verklaarde gisteren op een persconferentie nog altijd
volledig achter zijn wethouders en het ambtelijk apparaat te staan,
ondanks kritiek van de commissie-Oosting. Zo was er nauwelijks tot geen
directe bemoeienis van het college van B en W bij het verstrekken en
controleren van de (ondeugdelijke) vergunningen aan S.E. Fireworks. Dat
werd overgelaten aan de gemeentelijke Bouw- en Milieudienst. Juist deze
dienst is bij een vergelijking met andere steden niet sterk uit de bus
gekomen. "Elders worden steviger eisen gesteld dan in Enschede bij S.E.
Fireworks het geval is", zegt voorzitter M. Oosting. Hij propageert een
culturele revolutie waarbij de overheid duidelijke regels en sancties
oplegt als de veiligheid in het geding is. "Zo'n revolutie moet in
Enschede beginnen", stelt oud-wethouder en D66-fractievoorzitter N. van
Lijf. Zij was van 1995-1998 wethouder met in haar portefeuille onder
meer milieu, ruimtelijke ordening en bouw- en woningtoezicht. Ze
verklaart de werkwijze van de gemeentelijke Bouw- en Milieudienst door
de armlastige financiële situatie en de hoge werkloosheid in de
stad. "Niet zeuren, maar bouwen", was volgens Van Lijf jarenlang het
parool. Over bouwtekeningen en vergunningen werd niet moeilijk gedaan
bij het aantrekken van nieuwe bedrijven. De dienstbare houding is bij
S.E. Fireworks doorgeschoten, erkent Van Lijf. "Het is schokkend dat
wij zo coulant zijn geweest tegenover bedrijven in overtreding."
De Enschedese politiek is niet ongelukkig met de vaststelling dat de
ramp is veroorzaakt doordat S.E. Fireworks teveel zwaar vuurwerk op
haar terrein had opgeslagen. "Zo'n ontploffing kun je de gemeente niet
aanrekenen", zegt fractievoorzitter A. Enklaar van de VVD. "Als S.E.
Fireworks zich aan de vergunning had gehouden, was er geen fatale
explosie geweest", stelt Mans vast. Samen met brandweercommandant A.
Groos vindt hij dat Oosting het brandweerkorps gerehabiliteerd heeft met
zijn opmerking dat de brandweer als korps wel fouten heeft gemaakt maar
dat "individuele brandweerlieden geen blaam treft." De rijksinspectie
voor brandweerzorg en rampenbestrijding stelde eerder dat de brandweer
de ramp mogelijk had kunnen voorkomen door een brand in een hoek van
het terrein van S.E. Fireworks eerder te blussen. Mans weerlegt de
kritiek dat politie en brandweer langs elkaar heen hebben gewerkt en
niet, volgens de regels, versterking hebben opgeroepen. "Er is wel
opgeschaald, weliswaar niet volgens het boekje maar daar gaat het niet
om. Het gaat erom dat het is gebeurd", zegt Mans. Hij deelt wel de
kritiek van Oos- ting dat de gemeente te snel woningen gesloopt heeft
en dat ze de bewoners meer mogelijkheden had moeten geven om na de
explosie terug te keren naar het rampgebied.