Dossier EK 2000  

Nieuws

Veiligheid

Nederlands elftal

Toernooi

Geschiedenis

Tegenspraak

Links

De Franse rechter kon stadionverboden opleggen tijdens het WK-voetbal 1998. Een goede maatregel voor Euro 2000, vinden de Nederlandse politici.

Door onze redacteur BRAM POLS
MARSEILLE, 10 NOV. Een waardevolle toevoeging aan het pakket wettelijke maatregelen dat volgend jaar de organisatie van het Europees kampioenschap voetbal flankeert, zo noemen woordvoerders van de grote partijen in de Tweede Kamer het strafrechterlijk stadionverbod dat Frankrijk kent. De rechter straft de relschopper voor zijn wandaden.

Het is een nettere juridische fundering dan de nu bestaande civielrechterlijke mogelijkheid van de KNVB om iemand voor bijvoorbeeld 12 maanden te verbieden een stadion te betreden waar betaald voetbal wordt gespeeld. Bij notoire hooligans kan het stadionverbod worden gezien als een logisch verlengstuk, vergelijkbaar met bijvoorbeeld straat- of wijkverboden, bij lastige klanten.

Vraag is of de wetgeving voor het eerste fluitsignaal gereed is. Het parlement moet zich nog buigen over twee andere wetsvoorstellen die het de politie mogelijk moeten maken het kampioenschap in de greep te houden. Het eerste is de wet op de bestuurlijke ophouding, een voor juristen interessante kluif, omdat het voorstel op zijn zachtst gezegd wringt met de Nederlandse rechtstraditie.

Met de bestuurlijke ophouding krijgt de burgemeester van een gemeente een wapen in handen om mensen voor maximaal twaalf uur vast te zetten als op voorhand vaststaat dat zij moeilijkheden gaan maken bij een enkele weken durend evenement als de EK 2000, of muziekfestivals die een paar dagen duren. Hoewel dat wetsvoorstel juridisch dus niet zo simpel ligt, lijkt er een duidelijke meerderheid voor in de Tweede Kamer en doet ook de Raad van State zijn best om constructief mee te denken. Deze wet lijkt het ‘eerste fluitsignaal' in de maand juni wel te zullen halen.

Anders ligt het met het voorstel om artikel 540 van het Wetboek van Strafrecht voor de volgende zomer op te rekken. Daarbij zou de rechter-commissaris een veel ruimere bevoegdheid krijgen om een verdachte lang vast te houden. Het moet dan gaan om iemand die ervan wordt verdacht een strafbaar feit te hebben begaan en van wie de rechter-commissaris bepaalt dat de kans op herhaling groot is als hij hem loslaat. Het gaat om zaken als vernieling, mishandeling en opruiing ,,tijdens grootschalige ordeverstoringen''.

De Raad van State heeft inmiddels een vernietigend commentaar op de wetswijziging gegeven. Ook binnen de Tweede Kamer lijkt het er niet op dat er een meerderheid voor kan worden gevonden.

Waarschijnlijk zal het wettelijke instrumentarium dus beperkt blijven tot de bestuurlijke ophouding en heeft een oprekking van artikel 45 van het Wetboek van Strafrecht geen kans van slagen. Maar ook de Franse strafrechterlijke benadering van stadionverboden lijkt op het EK 2000 slecht toepasbaar. Vraag is ook of dat nodig is, menen de Franse deskundigen.

In de eerste plaats heeft Noord-Europa veel meer ervaring met uitgesproken hooligans dan een stad als Marseille, die wel relschoppers kent, maar die manifesteren zich niet als uitgesproken hooligans, zegt prefect Hugues Parant van Marseille.

Eén keer per week zit het stadion van Olympique Marseille vol met 60.000 man. Het wordt pas gevaarlijk als er een kleine minderheid van de tegenpartij - zeg 5.000 - duidelijk actief wordt. In dat geval wordt de mobiele eenheid paraat gehouden. Maar doorgaans geeft dat nauwelijks problemen. ,,De stad Marseille bestaat uit zeer veel uiteenlopende culturele minderheden, maar die zien Olympique Marseille nu juist als datgene wat hen bindt om Marseillaan te zijn. Dat gold ook voor het WK van 1998. Alles bleef binnen de perken totdat de Britten in de stad de Tunesische vlag gingen verbranden omdat die twee teams tegen elkaar kwamen te staan. Op dat moment vond het Tunesische deel van de bevolking van Marseille zich aangevallen en sloeg de vlam in de pan,'' aldus Parant. ,,Maar een landenkampioenschap is dus heel iets anders dan de praktijk van het clubvoetbal.''

Volgens de Franse autoriteiten heeft het hele vraagstuk rond de veiligheid te maken met voorzorg. Supporters werden tijdens het WK in drie sluizen van het stadion onderzocht en gefouilleerd op wapens, vuurwerk en andere mogelijk gevaarlijke dingen. Bovendien werden de Franse agenten bijgestaan door buitenlandse collega's, die in staat waren spandoeken te lezen met mogelijk opruiende teksten.