Dossier EK 2000  

Nieuws

Veiligheid

Nederlands elftal

Toernooi

Geschiedenis

Tegenspraak

Links

Door onze redacteur ERIK OUDSHOORN
LA TURBIE, 16 JUNI. Ze worden beschouwd als een koningskoppel, maar hun gezamenlijke optredens bleven wel erg exclusief. Patrick Kluivert en Dennis Bergkamp vormen door het noodlot zelden een aanvalsduo in de spits van het Nederlands elftal. Dan is de een, Bergkamp, afwezig wegens zijn vliegangst of door een blessure. Dan weer worstelt de ander, Kluivert, met privé-problemen of houdt een schorsing hem aan de kant. ,,Het lijkt wel of het niet zo mag zijn'', mopperde Bergkamp gisteren een beetje na de training in La Turbie aan de Côte d'Azur. ,,In al die jaren hebben we misschien vijf keer samengespeeld.''

Bergkamp ontbrak dit jaar tijdens de oefenstage van Oranje in de Verenigde Staten door zijn vliegangst en hij kon in de voorbereiding niet spelen in verband met een hamstringblessure. Na zes weken revalidatie is de ster van het Engelse voetbal weer fit (,,Ik voel alleen nog gewone spierpijn'') en zal hij van bondscoach Guus Hiddink een basisplaats krijgen in het volgende WK-duel, komende zaterdag tegen Zuid-Korea. Maar in Marseille zal Kluivert schitteren door afwezigheid wegens een schorsing van twee wedstrijden. Kluivert en Bergkamp stonden tegen België nog geen tien minuten samen in het veld toen Kluivert een rode kaart kreeg na een duw met zijn elleboog tegen Staelens. Het uitblijven van de bevrijdende treffer noopte Hiddink zaterdagavond om Bergkamp eerder in te zetten dan de bedoeling was. De spits zou volgens plan alleen het veld betreden in de laatste vijf minuten als Oranje met 2-0 of 3-0 voorstond.

Bergkamp verbaast zich niet over de sanctie die tegen Kluivert werd uitgesproken. ,,Deze straf ligt in de lijn der verwachting. Als je voor twee gele kaarten één duel schorsing krijgt, kunnen ze zo'n straf moeilijk ook voor een rode kaart geven. Vier jaar geleden kreeg Leonardo van Brazilië vier wedstrijden voor een elleboogstoot. Al was die overtreding veel zwaarder, ik vind twee duels nog mild.'' Ook Bergkamp kreeg afgelopen seizoen in de Premier League geheel tegen zijn natuur in een rode kaart na het uitdelen van een elleboogstoot. Hij wil de reactie van Kluivert na een grievende opmerking van Staelens (,,verkrachter'') niet goed praten, maar hij kan zich voorstellen dat het gebeurde. ,,Ik weet niet hoe ík zou hebben gereageerd. Ik ben nog nooit beledigd in het veld. Het was bovendien een reactie na een optelsom van diverse overtredingen op Patrick.''

Hiddink kan uit zijn geheugen evenmin een voorbeeld opdiepen dat vergelijkbaar is met de handelwijze van Staelens. Dat wil geenszins zeggen dat voetballers vroeger lieverdjes waren. ,,Integendeel'', aldus de bondscoach. ,,Jennen, sarren en veel sarcasme hoorde je in mijn tijd meer dan tegenwoordig. Het was vooral usance bij de generatie van Cruijff, Neeskens en Van Hanegem. Maar het had altijd betrekking op een situatie in het veld. Je kreeg nooit een beledigende opmerking te horen die over je privé-leven ging, zoals Kluivert nu is overkomen.'' Hiddink heeft naar aanleiding van het incident een fax gestuurd aan de FIFA, waarin hij de wereldvoetbalfederatie heeft gewezen op het toenemende verbale geweld in het veld. ,,Als de FIFA fairplay nastreeft, moet dat ook op dit gebied gebeuren.''

Het schrijven aan de wereldvoetbalbond heeft echter geen enkele invloed gehad op de uitspraak tegen Kluivert. Hiddink moet voor de twee resterende groepswedstrijden op zoek naar een vervanger. Ofschoon Pierre van Hooijdonk gisteren met Bergkamp oefende op afwerken voor het doel, lijkt het er niet op dat de topscorer van de Engelse First Division zaterdag in het Stade Velodrome een basisplaats krijgt. Hiddink ziet in Van Hooijdonk toch vooral een pinchhitter. Anders gezegd: een breekijzer die in de tweede helft een opening moet forceren als het tegenzit. Bovendien is Hiddink niet van plan veel wijzigingen in de strijdwijze aan te brengen, omdat hij tevreden was over het geboden spel in het duel met de Belgen. Hij wil tegen Zuid-Korea alleen op de rechtervleugel meer aanvallende impulsen zien. Vooropgesteld dat het Nederlands elftal de eerste ronde overleeft, is het de vraag in hoeverre nog in staat is op het wereldkampioenschap een rol van betekenis te spelen. Na dit nieuwe incident moet hij mentaal zijn aangeslagen. Nadat hij betrokken was bij het auto-ongeluk dat schouwburgdirecteur Putman het leven kostte, heeft Kluivert al eens psychologische hulp gehad. Volgens KNVB-arts dr. Kessel kan die begeleiding hem momenteel weer van pas komen.

,,Er zijn Kluivert toen handvatten aangereikt die hij nu ook weer kan vastpakken'', zei Kessel gisteren. ,,Verder is het belangrijk in het verwerkingsproces hoe de spelers en de begeleidingsgroep op hem reageren. Patrick moet zijn verhaal kwijt kunnen. Als hij de goede antwoorden krijgt, zal hij weer snel over deze klap heenkomen. Het is een jongen die van nature een opgeruimd humeur heeft. Hij kan heel veel hebben. Ik zie hem momenteel nog niet als een zombie rondlopen. Maar de rek raakt er natuurlijk wel een keer uit. De eerste ronde van het WK is uitgesmeerd over een lange periode. En dat werkt niet in zijn voordeel.''

Dat Oranje rood zag tijdens een eindtoernooi is geen uniek verschijnsel. Het gebeurde Dick Nanninga (1978) en Frank Rijkaard (1990) ook al eens op een wereldkampioenschap. Tijdens het EK van 1976 werden Johan Neeskens én Wim van Hanegem in het duel met Tsjechoslowakije uit het veld gestuurd.

Kluivert roept bij Kessel, dertig jaar in dienst van de KNVB, herinneringen op aan Van Hanegem. ,,Bij sommige mensen vliegt de vlam zo in de pan. Als Van Hanegem zich buiten het veld ergens aan ergerde, bijvoorbeeld aan problemen met premies, kwam dat tot ontlading in de wedstrijd. Kluivert kreeg in de wedstrijd heel wat tikken en schoppen. Uiteindelijk kon hij zich niet meer beheersen.''

Lorenzo Staelens, de Belgische international die zaterdag door Patrick Kluivert werd omvergeduwd, heeft alle ophef over het incident dat Kluivert een rode kaart opleverde ,,overdreven'' genoemd. In het trainingskamp van de Rode Duivels in Monthieux vertelde Staelens gisteren dat Kluivert met schelden is begonnen. ,,Hij begon tegen mij te roepen en daar zei ik iets op terug.'' Staelens wilde niet bevestigen dat hij Kluivert voor 'verkrachter' heeft uitgescholden. ,,Als hij niet zegt wat hij tegen mij riep, zeg ik ook niet waarmee ik reageerde.'' Op de vraag of Kluivert gezien zijn verleden niet een makkelijk doelwit was, antwoordde Staelens: ,,Ja, maar daar heb ik niet voor gezorgd. Kluivert heeft zijn eigen verleden geschapen.''

Terug naar De Spelers