Dossier EK 2000  

Nieuws

Veiligheid

Nederlands elftal

Toernooi

Geschiedenis

Tegenspraak

Links

Door Erik Oudshoorn
Heeft Ronald de Boer er goed aangedaan naar FC Barcelona te gaan? Een jaar na zijn staking bij Ajax heeft hij nog geen moment spijt gehad. Wel ziet zijn voetballeven er nu totaal anders uit in een professionelere wereld. Het Catalaanse dagblad El Periódico publiceerde voorafgaand aan Barcelona- Arsenal een foto waarop een vrolijk weerzien te zien was van een aantal ex-Ajacieden en een voormalige speler van PSV op het veld van Camp Nou. Frank de Boer van Barcelona omhelsde Kanu van Arsenal. Kluivert, Ronald de Boer en Cocu begroetten Bergkamp, een andere ster van Arsenal. Een dag later ging het er in de wedstrijd heel wat grimmiger aan toe. Plotseling stonden oude ploeggenoten van een legendarisch elftal elkaar min of meer naar het leven.

Internationals die op het wereldkampioenschap in het Nederlands elftal voor elkaar door het vuur gingen, pakten elkaar meedogenloos aan. Op het netvlies staat nog de forse overtreding van Frank de Boer op de doorgebroken Marc Overmars. De verdediger van FC Barcelona kreeg al na een kwartier de gele kaart voor het vergrijp. Bergkamp zou voor deze overtreding bij arbiter Merk om een rode kaart hebben gevraagd hetgeen Cocu als "misselijkmakend" bestempelde.

Topvoetbal is al lang geen spelletje meer, zoals Feyenoord-trainer Leo Beenhakker onlangs opmerkte. Het gaat om keiharde knikkers en dan vervagen de vriendschapsbanden. Ronald de Boer volgde de botsing der ex-Ajacieden aanvankelijk vanaf de bank. Hij kon zich voorstellen dat zijn tweelingbroer, die erom bekend staat zijn verdedigende taken op techniek uit te voeren, zo hardhandig optrad. "Want bij Barcelona is de mentaliteit professioneler dan bij Ajax. Als een tegenstander gevaarlijk dreigt te worden loop je niet met hem mee, maar maak je desnoods een overtreding op het middenveld. Daar krijg je niet zo gauw een rode kaart. Bij Ajax zei Van Gaal nooit: 'Maak maar een overtreding'. Hier gebruik je eerder de handrem. De belangen zijn groter, het gaat om hogere bedragen. Dat werkt een andere instelling in de hand." Alleen wanneer de schijnwerpers op het strijdperk zijn gericht, veranderen de verhoudingen. Daarbuiten zijn tegenstanders weer kameraden. "Je moet werk en vriendschap van elkaar scheiden", vindt De Boer. "Na afloop kwam Marc bij ons gewoon een praatje maken in de kleedkamer. In het heetst van de strijd laat je Overmars niet zijn gang gaan en tackle je niet alleen Vieira." Ronald de Boer mocht twintig minuten proeven aan het duel tussen Barcelona en Arsenal. Om tactische reden stond hij dit keer buiten het basiselftal. Als veredelde rechtsback was hij tegen Overmars wellicht snelheid tekort gekomen. Met het rotatiesysteem van Van Gaal, die moeiteloos twee gelijkwaardige topteams kan opstellen, vallen spelers sowieso sneller buiten de boot. De Boer schikt zich in zijn lot. "Als de rechtsback meer ruimte krijgt van zijn directe tegenstander, speel ik. Dan moet ik zorgen dat de trainer ook de volgende wedstrijd niet om mij heen kan. Maar ik ben nog geen titularis (basisspeler, red.), zoals ze dat hier noemen."

De Boer wist bij zijn overgang naar de Catalaanse hoofdstad dat zijn kansen om frequent te spelen klein waren. Onder meer door de moordende concurrentie, die met de komst van Litmanen alleen maar is toegenomen. Bovendien ging de voorkeur bij Van Gaal vooral uit naar die andere De Boer, Frank. Had Ronald, de stilist bij uitstek, geen werkgever moeten zoeken die hem vaker zou inzetten? "Soms zit ik daar aan te denken. Maar waar had ik anders heen moeten gaan? Arsenal wilde mij na de arbitragezaak met Ajax niet meer hebben. Wat wij deden was slecht voor het voetbal, vonden ze in Londen. Juventus zette mij in de wachtkamer. Daar had ik geen zin in, ik wilde zekerheid. Ik speel nu bij een absolute topclub in een fantastische stad. Dit wil ik voor geen goud missen. Hier leer ik een andere taal spreken en maak ik kennis met een andere cultuur. Afgezien nog van de klimatologische omstandigheden. Goed, dat had ook ergens anders gekund. Maar alleen in Rome of Milaan misschien. Lekker leven vind ik ook belangrijk, al haal ik dan misschien niet alles uit mijn carrière."

Met zijn positie in het elftal heeft hij zich eveneens verzoend. "Ik opereer niet als een echte rechtsback, want tegenstanders spelen toch nooit met een linksbuiten. In het systeem van Ajax had ik ook een defensieve taak tegen de halfspeler van de tegenstander. Ik moet nu alleen wat minder risico nemen omdat ik in mijn rug niet word gedekt door een verdediger. Als Litmanen een vaste plaats krijgt in het elftal zou ik weer als rechtshalf kunnen spelen. Voorlopig is Van Gaal echter tevreden over het huidige systeem zonder schaduwspits en met halfspelers als Cocu en Luis Enrique die naar binnen trekken. Je bouwt zo meer zekerheid in."

Ronald de Boer constateert dat ook Van Gaal zijn draai heeft gevonden, hoewel de succestrainer iets meer dan een half jaar geleden nog door publiek en media werd weggehoond. "De trainer is toch wel een beetje veranderd. Hij heeft zich hier meer aan de cultuur aangepast. Bij Ajax kon hij in de kleedkamer keihard te keer gaan. Bij Barcelona speelt hij niet direct op de man en spreekt hij meer in algemeenheden. Zo moet je in Spanje met mensen omgaan. Van Gaals visie en beleving zijn nog steeds hetzelfde. Ik merk dat de jongens hem beter gaan accepteren. Ze zullen zien dat een amateuristische sfeer ontstaat wanneer een ander het zou overnemen. Van Gaal gaat ook met de vedetten goed om."

Het rotatiesysteem heeft volgens De Boer nog geen invloed op de sfeer. Alhoewel Kluivert afgelopen weekeinde waarschijnlijk met lede ogen heeft toegezien hoe zijn concurrent Dani tegen Betis Sevilla drie keer scoorde en daarmee een basisplaats afdwong tegen Arsenal. "Van Gaal kan er goed mee omgaan. Hij zorgt altijd voor duidelijkheid, dat willen spelers graag. Er wordt weinig geklaagd over het rotatiesysteem. Als je niet lekker in je vel zit komt het niet eens zo slecht uit om op de bank te zitten. Dat Dani drie doelpunten maakt is goed voor de club."

Van Gaal onderneemt verwoede pogingen om Barcelona zo te laten spelen als Ajax in 1995. Afgelopen woensdag tegen Arsenal was dat maar één helft zichtbaar. "Wij zouden het met Ajax heel moeilijk hebben gehad tegen dit Barcelona, maar met spelers als Kanu, Overmars, Rijkaard, Finidi en Davids in het team hadden we wel gewonnen."

Ronald de Boer breekt ook een lans voor bondscoach Rijkaard. De 'lach- of-ik-schiet-show' tegen de Belgen (5-5) heeft niets aan zijn opvattingen veranderd. "Dat was een incident. België maakte doelpunten die er van de 100 keer 99 keer niét ingaan. We mogen blij zijn met een bondscoach als Rijkaard. Op zijn oefenstof en wedstrijdvoorbereiding valt niets aan te merken. Hij doet alles wat een trainer moet doen. Het is jammer voor Rijkaard dat hij door de magere resultaten zoveel kritiek op zijn bordje krijgt." Het Nederlands elftal moet op het EK in 2000 dan ook gewoon worden gecoacht door Rijkaard, vindt De Boer. In het tijdelijk aanstellen van een supervisor als Van Gaal of Cruijff ziet hij niets. "Nee, nee, dat werkt niet. Dan zegt Frank aju paraplu. Hierover is geen discussie mogelijk."

Feit blijft wel dat het Nederlands elftal momenteel zeer matig speelt. "Dat is heel raar. We missen toch een bepaalde spanning van het kwalificatietoernooi. We zetten ons voor honderd procent in, maar dat blijkt niet voldoende te zijn. Misschien omdat er toch voorzichtigheid is geboden in de oefeninterlands. Van Gaal geeft dat ook mee als je naar het Nederlands elftal gaat. 'Kom weer heel thuis', zegt hij dan. Ach, het is toch ook niet zo erg dat we rustig aanmodderen? In oefenwedstrijden mág het wat minder gaan en mág je wat uitproberen. Ik maak me geen zorgen over de resultaten. Op het moment dat we er tijdens het EK moeten staan, staan we er ook. Er zit zoveel kwaliteit in het team. Het kan een rol spelen dat de meeste spelers op dit niveau geen buitenlands contract hoeven af te dwingen omdat ze al bij een topclub spelen. Maar er zijn genoeg jongens die nog eerzuchtig zijn op sportief gebied. Zoals ik met Barcelona de Champions League wil winnen, net als met Ajax." Over zijn rol in het Nederlands elftal kent de Noord-Hollander weinig twijfels. Nadat hij in de oefenwedstrijd tegen Denemarken even mocht invallen, keerde hij tegen België terug in het basisteam. Zijn optreden zag er toen goed uit. Het gerucht dat Rijkaard hem een laatste kans heeft gegeven weerspreekt hij. "Ik heb alleen voor de wedstrijd tegen Denemarken een gesprek gehad met de bondscoach. Dat ging over mijn vorm. Het afgelopen seizoen heb ik een spierscheuring in mijn kuit opgelopen en een hamstringsblessure. Op topniveau moet je fit zijn, anders wordt dat meteen afgestraft. Rijkaard zei: 'Een speler als Ronald de Boer hoort niet op de bank'. Ik heb toen gezegd: 'Ik ben op de weg terug. De echte Ronald de Boer staat voor de deur."

Hij voorziet voorlopig een basisplaats als 'hangende' rechtsbuiten. "Het liefst speel ik rechts van het midden achter de spitsen. Maar die positie van rechtsbuiten blijft toch een probleemgevalletje. Op het WK heb ik aangetoond dat ik daar ook goed uit de voeten kom."

Vanaf het terras van zijn kapitale villa met zeven badkamers, gebouwd op een van de bergflanken die Barcelona omzomen en voormalig bezit van tennisster Arantxa Sanchez-Vicario, lijken de problemen die hij precies een jaar geleden nog had met Ajax heel ver weg. Neerkijkend op de Catalaanse hoofdstad heeft Ronald de Boer geen enkele spijt van de breuk met de club uit Amsterdam. De uitspraak, dat hij na zijn vertrek steeds hoopte dat Ajax zou verliezen, neemt hij niet terug. ook al schoten die woorden in het verkeerde keelgat bij voorzitter Van Praag. "Elke jongen die op een vervelende manier vertrekt, hoopt dat het slecht gaat met de club die hij achterlaat. Alleen durft niemand dat te zeggen. Het heeft met eergevoel te maken. Je hoopt echt dat ze wekelijks op hun kloten krijgen, want anders kunnen ze zeggen: 'Kijk maar, het lag aan hen. Nu gaat het beter'. Wij waren de eersten die openlijk hebben aangetoond dat een contract niet nageleefd hoeft te worden."

Dat spelers als Gorré, Rudy en Hoekstra nog een afscheidswedstrijd krijgen, en de gebroeders De Boer, die zich toch meer dan een decennium professioneel hebben gedragen, in de Arena worden doodgezwegen deert hem niet. "De houding van het bestuur was al afstandelijker geworden toen we weer gingen voetballen voor Ajax. Het leven gaat door. Ik zit niet op een afscheidsduel te wachten. En dat heeft niets met arrogantie te maken."

Terug naar De Spelers