Van Gaal, Adriaanse, De Mos, Gullit of Haan?
Door onze redacteur ERIK OUDSHOORN
ROTTERDAM, 22 AUG. Nadat Johan Cruijff en Wim Jansen niet bereid bleken
de opvolger te worden van Guus Hiddink, moet de voetbalbond op zoek naar
alternatieven. Algemeen directeur Arie van Eijden van de KNVB heeft de
afgelopen weken met diverse personen in de Nederlandse voetbalwereld
oriënterende gesprekken gevoerd over mogelijke kandidaten. Zijn
bevindingen heeft hij donderdagavond voorgelegd aan het bestuur betaald
voetbal. Naar wie de voorkeur uitgaat, is het best bewaarde geheim van
Zeist.
Bestuurders aan de zijlijn adviseren het college van Henk Kesler geen
overhaaste beslissingen te nemen. Het Nederlands elftal hoeft geen
kwalificatiewedstrijden te spelen voor het volgende EK, dat de KNVB en
de Belgische bond in 2000 organiseren. ,,Het is als met de aanschaf van
een nieuwe auto'', zegt Jan Reker van de belangenvereniging Coaches
Betaald Voetbal. ,,Als ik een model wil van een goed merk waar vier
maanden levertijd op zit, rijd ik liever voorlopig even in een huurauto
dan dat ik genoegen neem met een wagen van mindere kwaliteit waar ik
sneller over kan beschikken.''
Van Eijden heeft ook de voormalige trainer van PSV om advies gevraagd.
Reker: ,,De voorkeur moet uitgaan naar de beste kandidaat die het meeste
voldoet aan de eisen van het bondscoachschap. Hij moet ook een persoon
zijn die breed gesteund wordt. En hij moet de Nederlandse voetbalcultuur
kunnen uitdragen. Als hij nu niet beschikbaar is, komt hij wel op
redelijke termijn vrij. Ik noem geen namen, maar er zijn mogelijkheden genoeg.'' Ook Theo van Seggelen, voorzitter van de
Centrale Spelers Raad en de spelersvakbond VVCS, adviseert het bestuur
betaald voetbal de tijd te nemen. ,,Dit hoeft niet la minute
geregeld te worden. Laten ze eerst maar eens een profielschets maken.''
De KNVB is al te laat met het zoeken naar een nieuwe bondscoach, vindt
Rob Baan, technisch bestuurslid van Feyenoord. ,,Iedereen die beleid
voert in de voetbalwereld weet dat je op dit soort zaken moet inspelen.
Voor deze vacature moet de beste man worden gezocht. Als je denkt dat je
daarmee kunt wachten omdat er toch geen kwalificatie-interlands worden
gespeeld, leef je buiten de werkelijkheid.''
Het bestuur betaald voetbal wilde eerst de beslissing van Hiddink
afwachten. Na het WK zou daarover een gesprek worden gevoerd. Hiddink
liep een week na de finale echter al in het trainingspak van Real
Madrid. Nu wil de KNVB geen maanden meer wachten met het aanstellen van zijn opvolger.
De kandidaten die aan alle eisen voldoen, zijn schaars. Ook moeten zij
maar trek hebben in een aanloopperiode zonder kwalificatieduels, zonder
spanning, zonder directe noodzaak spelers uit het buitenland op te
roepen. Essentieel blijft wat Louis van Gaal wil. Is hij bereid Euro
2000 te doen, of vindt hij dat toernooi niet passen in combinatie met
zijn werk bij FC Barcelona? Vooralsnog heeft hij te kennen gegeven pas
na het EK 2000 beschikbaar te zijn voor de baan in Zeist. Van Gaal heeft
nog zes jaar te gaan bij Barcelona, maar in zijn contract is een
clausule opgenomen dat hij over twee jaar weg mag indien de KNVB hem
benadert.
Het gaat de voetbalbond niet alleen om een nieuwe bondscoach, maar ook
om diens gehele technische staf. Co Adriaanse wordt als alternatief
genoemd voor Van Gaal, die zich de komende jaren moeilijk zal kunnen
vrijmaken voor scoutingswerk en oefeninterlands. De trainer van Willem
II, die in Tilburg nog twee jaar onder contract staat, heeft echter
weinig of geen internationale ervaring. Reker: ,,Elke trainer beschikt
over capaciteiten. De een heeft dit als sterke punten, de ander dat.
Daaruit moet je een keuze maken.'' Baan: ,,Adriaanse is een talentvolle
trainer. Maar hij ligt wel vast. Gebrek aan internationale ervaring? Hij
hoeft de ballen er niet zelf in te schoppen.''
Ook Heerenveen-trainer Foppe de Haan ziet in Adriaanse een geschikte man
voor Oranje. ,,De afgelopen jaren heeft het in Zeist ontbroken aan
iemand die de totale lijn in de gaten houdt. Michels deed dat heel goed.
De nieuwe bondscoach moet mensen prikkelen, zaken ontwikkelen. Sinds het
vertrek van Bert van Lingen naar Glasgow Rangers is daaraan een groot
gebrek. Er moet iemand komen die de bureaucratie tegenwicht biedt. Het denken bij de bond is erg commercieel geworden.
Adriaanse zou een man kunnen zijn die structuur aanbrengt in Zeist.
Later, voor het EK 2000, kun je er een coach van naam bijzetten'', zegt
De Haan, ook docent op de trainerscursus van de KNVB.
Adriaanse promoveerde met PEC Zwolle en FC Den Haag rechtstreeks naar de
eredivisie, maar was bij AZ en Ajax vooral in de opleiding werkzaam. Na
vijf jaar te hebben gefunctioneerd als directeur opleidingen bij Ajax,
manifesteert Adriaanse zich nu als een vurig aanhanger van de leer van
Van Gaal. Toen Ajax echter een opvolger zocht voor Van Gaal, noemde geen
enkele speler zijn naam. Ook het bestuur van Ajax heeft geen moment
overwogen hem door te schuiven naar de positie van technisch directeur.
Pikant is dat Ajax-voorzitter Michael van Praag nu in het sectiebestuur
mede moet beslissen over de eventuele aanstelling van Adriaanse als
bondscoach.
Van de trainers die over internationale ervaring
beschikken is Aad de Mos onmiddellijk beschikbaar. Sinds zijn mislukte
avontuur bij Werder Bremen zit de Hagenaar zonder werk. De Mos had bij
Ajax een landstitel gehaald als hij niet twee weken ervoor, op 6 mei
1985, was ontslagen. Met KV Mechelen won De Mos in 1988 de Europa Cup II
door Ajax in de finale te verslaan. Met Mechelen werd hij ook kampioen
van België, net als later met Anderlecht. Daarna is zijn loopbaan
wat in het slop geraakt. Bij PSV en Werder Bremen kon hij zijn faam niet
waarmaken.
Arie Haan heeft als oefenmeester eveneens veel internationale ervaring
opgebouwd. Hij staat momenteel nog een jaar onder contract bij
Anderlecht. Met de vervallen club uit Brussel won hij twee Belgische
titels (1986 en '87). Met Standard Luik veroverde Haan in 1993 de beker.
Maar bij Feyenoord raakte Haan het spoor bijster door zich wekelijks aan
te passen aan de tegenstander en steeds met een andere opstelling te
spelen.
In het rijtje kandidaten zou verder nog Rob Baan (55) passen. De
voormalige trainer van clubs als FC Twente en Roda JC was onder Rinus
Michels vijf jaar assistent-bondscoach. Bij PSV deed hij als rechterhand
van Advocaat Europa-Cupervaring op. Als technisch bestuurslid werkt hij
nu aan een nieuwe structuur bij Feyenoord. Baan: ,,Hoewel het een
ongelooflijk eervolle baan is, stel ik me denk ik niet beschikbaar als
de KNVB mij belt. Ik heb het erg naar mijn zin bij Feyenoord.''
Baan zet Ruud Gullit in het rijtje van geschikte kandidaten. ,,Hij heeft
bij Chelsea bewezen een uitstekende coach te zijn. Gullit kan een staf
om zich heen verzamelen voor onder meer de oefeningetjes op de
training.'' Gullit heeft evenwel in een eerder stadium laten weten het
nog te vroeg te vinden voor het Nederlands elftal. De Haan is het
daarmee eens. ,,Gullit kan als boegbeeld fungeren, hij heeft altijd een
eigen mening. Maar aan de functie van bondscoach is hij nog niet toe. Om
een structuur te kunnen neerzetten in Zeist moet je eerst vijftien jaar
ervaring hebben als clubtrainer.''
Terug naar De Bondscoach