Oranje kan geen strafschoppen nemen
Door onze redacteur ROBERT MISSET
AMSTERDAM, 30 JUNI. Een
chronisch gebrek aan techniek en zelfvertrouwen bij het nemen van
strafschoppen is het Nederlands elftal gisteravond in de halve finale
van het EK 2000 tegen Italië wederom fataal geworden. Maar liefst
zes keer mocht Oranje een penalty nemen. Twee keer in de reguliere
speeltijd en viermaal in de noodzakelijke serie strafschoppen, toen
Nederland ook tegen tien Italianen na 120 minuten op 0-0 was blijven
steken. Slechts één strafschop was raak en dat moet een
wereldrecord zijn. Italië kon zich op weg naar de finale tegen
Frankrijk zelfs een misser van aanvoerder Maldini permitteren.
Voor de vierde keer in de historie werd Oranje op een groot toernooi
uitgeschakeld vanaf de strafschopstip. Op het EK in 1992 faalde Marco
van Basten in duel met de Deense keeper Schmeichel, vier jaar later
miste Seedorf in de kwartfinales van het EK'96 tegen Frankrijk de
beslissende strafschop, die hem nu nog achtervolgt. Twee jaar geleden
ontpopte de Braziliaanse keeper Taffarel zich in de halve finales van
het WK in Frankrijk als de penaltykiller, die de inzetten van Cocu en
Ronald de Boer stopte. Gisteravond werd zijn rol overgenomen door de
Italiaanse doelman Toldo.
Ook Italië toonde zich in het verleden mentaal zwak als het op
strafschoppen aankwam. Maar Di Biagio, Pessotto en Totti gaven de
Nederlandse doelman Van der Sar geen kans. De vijfde speler van
Italië hoefde zich in het voor Nederland ontluisterende naspel niet
eens te melden, nadat Maldini de vierde penalty had gemist. Frank de
Boer (recht op Toldo af), Stam (hoog over) en Bosvelt (een simpele prooi
voor Toldo) wisten zich geen raad met hun opdracht in de wetenschap dat
Oranje daarvoor al twee penalty's (Frank de Boer en Kluivert) had
verprutst.
Overmars verwoordde het complex van een complete generatie. "Die gemiste
penalty's hebben ons de afgelopen jaren heel wat successen gekost",
mijmerde de linksbuiten van Arsenal, die met zijn club dit seizoen ook
al de UEFA Cup-finale tegen Galatasary vanaf elf meter had verloren. "We
kunnen geen strafschoppen nemen", sprak Bergkamp berustend.
Aanvoerder Frank de Boer had zich in het openingsduel met Tsjechië
nog koelbloedig getoond, toen de Italiaanse arbiter Collina Oranje een
omstreden penalty toekende. De onzekerheid straalde echter al van hem af
bij zijn eerste poging in het dramatische duel met Italië. In de
39ste minuut werd voorstopper Nesta met een penalty bestraft, omdat hij
Kluivert aan zijn shirt had vastgehouden. Frank de Boer koos een andere
hoek dan bij de Tsjechische keeper Srnicek. "Omdat Toldo die strafschop
waarschijnlijk heeft gezien", luidde zijn excuus.
De doelman van Fiorentina tikte de bal echter fraai uit de linkerhoek,
terwijl Frank de Boer er van overtuigd was dat op zijn schot weinig aan
te merken was. "Toldo is niet voor niets bijna twee meter lang",
prevelde hij. "Ik dacht echt dat ik de bal keurig in het net zou
leggen." Na 120 minuten kreeg Frank de Boer een herkansing, toen
strafschoppen de tweede finalist van het EK na Frankrijk moesten
opleveren. "Op dat moment was Italië psychologisch in het
voordeel", meende hij. Dit keer schoot Frank de Boer de bal recht op
Toldo af. "Ik twijfelde en dat had Toldo natuurlijk ook gemerkt",
mompelde hij.
Stam miste vroeger bij PSV nooit een strafschop. Maar in de Arena zoeken
ze de bal nog steeds na zijn wilde afzwaaier. "Het speelt natuurlijk
toch door je hoofd dat we daarvoor al twee strafschoppen hadden gemist",
zei Stam. "Ik had besloten de bal keihard onder de lat te schieten.
Helaas raakte ik hem niet goed. We realiseerden ons al voor het duel met
Italië dat het noodlot van het WK in Frankrijk zich herhaalde. Toen
miste Numan de halve finales door een schorsing, nu raakte hij
geblesseerd. Bogarde brak zijn been, dit keer scheurde Makaay zijn
enkelbanden. En opnieuw vliegen we er uit na penalty's. Het is om gek
van te worden. Maar we hebben het wel aan onszelf te wijten."
Kluivert benutte zijn tweede penalty wel. Maar cruciaal bleek zijn
misser in de 61ste minuut, toen Frank de Boer hem de eer gunde nadat de
Italiaan Iuliano Davids onderuit had gehaald. Toldo dook naar de
verkeerde hoek. Maar Kluivert mikte de bal op de paal en de Nederlandse
spelers leken te verbijsterd door het tweede fiasco om de rebound te
benutten. Zo werd het ook voor doelman Van der Sar een frustrerende
avond, want zijn redding op de strafschop van Maldini had geen enkele
waarde. "We missen blijkbaar toch een bepaalde killersmentaliteit",
constateerde hij.
Heeft Oranje genoeg op het nemen van penalty's getraind? Alleen tijdens
de vijf besloten oefensessies en volgens Van der Sar "vlogen de ballen
toen zeventien van de twintig keer langs me heen". Maar de druk bij het
nemen van een strafschop in een belangrijke wedstrijd valt niet te
imiteren. "Wij zijn meer gebaat bij een psychologische training", meende
Konterman. "Want het nemen van een strafschop is een puur mentale
kwestie en wij blokkeerden weer op het cruciale moment."
Stam: "Ik kan het woord strafschop voorlopig niet meer horen. Het zal
dagen duren voor we deze klap hebben verwerkt."