Dossier EK 2000  

Nieuws

Veiligheid

Nederlands elftal

Toernooi

Geschiedenis

Tegenspraak

Links

Door onze redacteur JAAP BLOEMBERGEN
BRUSSEL, 29 JUNI. Een moedige en oplettende grensrechter uit Slowakije speelde gisteravond de hoofdrol in de eerste halve finale van het Europees kampioenschap.

Ene Igor Sramka stak in de tweede verlening van Frankrijk-Portugal zijn vlaggenstok omhoog, toen Abel Xavier een doelpunt van Wiltord voorkwam. De Franse aanvaller protesteerde onmiddellijk voor de handsbal van de Portugese verdediger. De Oostenrijkse scheidsrechter Günther Benkö had geen overtreding geconstateerd. Hij werd gewaarschuwd door zijn driftig zwaaiende assistent en ging bij hem verhaal houden. Ondanks heftige protesten wees Benkö een paar minuten later naar de strafschopstip. Zidane maakte de golden goal en hielp Frankrijk aan de 2-1 overwinning.

De Portugese spelers reageerden hun woede en teleurstelling op de arbitrage af. Een cordon veiligheidsmensen stond met zijn gezicht naar de eretribune, toen zich op het veld wild-west-taferelen afspeelden. Nuño Gomes kreeg een rode kaart wegens duwen van de scheidsrechter. Zijn ploeggenoten hadden het gemunt op de grensrechter, die enkele klappen ternauwernood kon ontwijken. De zwaar belaagde Sramka werd onder politiebewaking naar de kleedkamer begeleid. In de catacomben van het Koning Boudewijn-stadion zijn ook nog rake klappen uitgedeeld. In de perszaal gedroeg de Portugese bondscoach Umberto Coelho zich als een goede verliezer. Hij respecteerde de beslissing van de scheidsrechter, maar had ook begrip voor de agressieve reactie van zijn spelers. "Volgens de regels werd de strafschop misschien terecht gegeven. Alleen was het moment heel ongelukkig. Bij geval van twijfel moet een scheidsrechter partij dan kiezen voor de verdediger. Mijn spelers reageerden op menselijke wijze. Ze waren moe, nerveus en gespannen", zei Coelho een paar minuten voordat hij zijn ontslag aankondigde. Hij heeft zijn taak volbracht. Hij heeft Portugal teruggebracht aan de internationale top.

De Franse bondscoach Roger Lemerre noemde de strafschop "een beslissing uit het spelregelboekje". Hij sprak over "een groot moment voor de arbitrage". Lemerre refereerde aan de kritiek die de scheidsrechters tijdens het EK ten deel valt. Lemerre hoopte dat zijn spelers goed kunnen herstellen van de zware inspanningen.

Naast Lemerre zat Zidane met een stralende blik achter de microfoon. Hij was wederom de beste speler van het veld, hoewel hij gisteravond traag op gang kwam. In de eerste helft werd hij nog afgetroefd door de Portugese spelverdeler Rui Costa, die in de tweede helft de tol betaalde voor zijn inspanningen en daarom werd vervangen. Toen kon Zidane het spel naar zich toetrekken. Met hakballen en schijnbewegingen toonde hij zijn ongeëvenaarde kwaliteiten. Hij is zonder twijfel de beste speler van dit toernooi.

Zidane toonde in de tweede verlenging zijn vakmanschap en zijn verantwoordelijkheidsgevoel. Na 115 minuten vechtvoetbal had hij de rust en de moed om een strafschop te nemen. In de Brusselse heksenketel schoot hij de bal onberispelijk in de bovenhoek. "Ik was zeker van mezelf", zei Zidane na afloop. "Ik had goed gespeeld en dan is een penalty meestal geen probleem. Mijn hoofd was leeg, mijn rechterbeen was ontspannen. Ik wist waar ik de bal wilde plaatsen. Ik heb nu de mentale kracht om zo'n taak te volbrengen."

De golden goal van Zidane was de apotheose van een wedstrijd die alleen door het scoreverloop een boeiend karakter kreeg. Frankrijk en Portugal waren te zeer aan elkaar gewaagd om een fraai schouwspel te bieden. Het ontzag voor de tegenstander viel van de opstelling af te lezen. De Fransman Djorkaeff en de Portugees Joao Pinto waren opgeofferd aan het teambelang. Aanvallers moesten plaatsmaken voor verdedigers.

De Portugese openingstreffer kwam letterlijk uit de lucht vallen. Aanvaller Nuño Gomes bedacht zich geen moment, toen de bal na twintig minuten plotseling voor zijn voeten rolde. Deschamps had zich in de buurt van het strafschopgebied laten aftroeven door Conceicao. Met een ziedend schot maakte Nuño Gomes zijn vierde doelpunt van het toernooi.

Frankrijk leek aangeslagen door het doelpunt. Van flitsend combinatievoetbal was gisteravond geen sprake. Portugal bood de tegenstander weinig ruimte. Zelfs Figo was veelvuldig op zijn eigen speelhelft te bewonderen. De stijlvolle dribbelaar kon geen stempel op de wedstrijd drukken. Naarmate het duel vorderde, werd hij overvleugeld door Zidane. Van een serieuze tweestrijd was geen sprake.

Zidane nam zijn elftal na de pauze op sleeptouw. Het tempo werd opgeschroefd. Frankrijk ging op jacht naar de gelijkmaker. Zeven minuten na rust scoorde Henry met een doelpunt waarop de Duitser Müller het patent had. Met zijn rug naar het doel schoot de Franse aanvaller de bal in diagonale richting in de verre hoek van het Portugese doel. Henry dankt zijn derde toernooitreffer aan zijn medespeler Anelka, die zich op de rand van buitenspel niet zelfzuchtig toonde. In de resterende speeltijd kregen beide ploegen kansen op het winnende doelpunt. Een volley van Petit werd uit het doel geslagen door Vitor Baía. Een afstandsschot van Joao Pinto ging rakelings naast. Aan het eind van de reguliere speeltijd voorkwam Barthez een Portugese overwinning. De Franse doelman keerde een snoeiharde kopbal van Abel Xavier. Deze afgedankte PSV'er met de excentrieke haardracht zou een half uur later uitgroeien tot de schlemiel van de avond. De hand van Abel Xavier hielp de Franse voetballers voor de derde keer aan een finaleplaats op een eindtoernooi. In 1984 en 1998 wonnen ze de titel voor eigen publiek. In 2000 kunnen de Fransen historie schrijven. Nog nooit werd een regerende wereldkampioen gehuldigd tot Europees kampioen.