Oranjegevoel Surinamers ontluikt
De inbreng van Surinamers in het
Nederlands elftal is groot. Surinamers in Nederland feesten mee, maar
in het stadion zie je nog nauwelijks zwarte Nederlanders. En oranje
dragen Surinamers ook niet vaak.
Door onze redacteur MONIQUE SNOEIJEN
AMSTERDAM, 26 JUNI. In de feesttent in het Bijlmersportpark overstemmen
de klanken van de Surinaamse kaseko-band volledig het Nederlands
volkslied. Zo'n driehonderd Surinamers zijn hier bij elkaar gekomen om
de wedstrijd Nederland-Joegoslavië te volgen. Als Kluivert na 24
minuten zijn eerste doelpunt maakt, lijkt het alsof de tent even los
komt van de grond. "Het maakt de mensen hier niet uit of Kluivert of
Bergkamp scoort", had Franklin Esajas, voorzitter van voetbalclub SV
Bijlmer gezegd. "Natuurlijk is het voor mij met mijn dreadlocks een
stukje herkenning dat iemand als Davids in het veld loopt, maar het
gaat er uiteindelijk om dat het Nederlands elftal wint."
Kluivert scoort zijn tweede doelpunt. Gejoel, geklap, omhelzingen.
Esajas heeft vermoedelijk gelijk. Men zou hier niet minder hard hebben
gejuicht als Bergkamp had gescoord. Maar is er in de cafés op
het Rembrandtplein ook zo enthousiast geklapt toen keeper Edwin van der
Sar na zijn wissel diep boog om Kluivert de hand te schudden? Het
Oranje-elftal heeft een Surinaamse bondscoach en zeven zwarte spelers
in de selectie. Maar waarom tonen de tribunes een overwegend blank
publiek? En als het dragen van oranje kleding een uiting van Oranje-
hartstocht is, dan zijn de harten in deze feesttent koud. Maar het
bruist hier. "Zeker weten ben ik een Oranje-fan", zegt R.R. Jialal
(58). Maar de behoefte om in het stadion te zijn voelt hij niet.
"Misschien weten Surinamers niet hoe ze aan kaartjes moeten komen",
zegt Sandra Willems, als een van de weinigen helemaal gekleed in het
oranje, haar twee kinderen dragen een pet met een pluche leeuw. Het
Oranje-gevoel is er wel, zegt radio- en tijdschriftmaker Iwan Bottse,
maar men aarzelt het te tonen. Tijdens het WK in 1998 was het merendeel
van de Surinamers nog voor Brazilië, maar dat is volgens Botsse
aan het verschuiven. Naarmate men langer in Nederland woont en er meer
zwarte spelers in de nationale selectie staan, groeit de Oranje-liefde.
Maar naar het stadion gaat men nog niet. "Dat komt omdat men toch het
gevoel heeft er niet bij te horen." En dat is volgens Bottse ook niet
zo gek. Want waarom lopen er tussen de mascottes van de voetballers
niet méér zwarte kinderen mee, waarom zie je nooit eens
een zwarte verzorger en waarom zijn de besturen van de clubs en
amateurverenigingen blank terwijl het op het veld krioelt van de
Afrikanen en de Marokkanen?
De KNVB heeft volgens hem de morele plicht een actief beleid te voeren
om de zwarte supporters het stadion in te krijgen. "Nu overheerst toch
het beeld van de blanke staf en de zwarte spelers op het veld die gewoon
moeten voetballen en verder hun mond moeten houden." In het Surinaamse
radioprogramma Sport in Kleur op de zender van Bottse was die
zondagochtend veel gemopperd op de Nederlandse pers en hun kritiek op
Seedorf die er na de tweede wedstrijd was uitgehaald. "Seedorf speelt
een keer slecht en wordt meteen geliquideerd", vertelde een luisteraar.
"De gratie die Bergkamp krijgt, krijgt Seedorf niet."
Vorige week hadden luisteraars volgens Bottse massaal gebeld. Hun advies
aan Seedorf: Hou de eer aan je zelf en verlaat het nationaal elftal. Om
de feesttent in het Bijlmersportpark te krijgen, is nog een brief aan de
burgemeester nodig geweest. Volgens Lesley Hellings, mede-organisator en
'consulent sport voor allochtonen' bij de gemeente Amsterdam, hadden de
gemeente Amsterdam en de organisatie van EURO2000 er totaal geen oog
voor dat , ,aan de achterkant van de Arena ook mensen wonen". De clubs
op sportpark De Toekomst, vlakbij de Arena, moeten wel op speeldagen
hun velden aan EURO 2000 afstaan. Na wat gepingpong tussen de centrale
stad en Amsterdam Zuidoost (de centrale stad wilde alleen 90.000 gulden
geven als tegemoetkoming in de schoonmaakkosten) besloot de
stadsdeelwethouder sport te elfder ure een feesttent neer te zetten.
"Natuurlijk wil ik dat Kluivert scoort", zegt Lionel Ritfeld (13) als
Kluivert zijn zoveelste doelpunt heeft gemaakt. "Ik ben blij dat een
Surinamer dat voor het Nederlands voetbal doet." Een oudere man naast
hem verbetert hem: "Kluivert is geen Surinamer, Kluivert is een
Nederlander." De jongen haalt zijn schouders op. "Zijn vader en moeder
zijn zwart, dan blijf je een neger." Dat de tribunes zo'n bleek
aangezicht hebben, is volgens Lionel trouwens eenvoudig te verklaren.
"De meest Surinamers hier hebben geen geld voor een kaartje."
Maar volgens de voorzitter van SV Bijlmer zitten de Surinamers
wél op de tribunes, massaal zelfs, en in het oranje. Alleen de
camera zoekt ze niet. Esajas werkt ook voor SME TV, een
omroepvereniging die "de multiculturele samenleving vanuit de eigen
beleving wil belichten". "Geef mij een uurtje een camera in handen en
ik zal je eens wat laten zien."