Dossier EK 2000  

Nieuws

Veiligheid

Nederlands elftal

Toernooi

Geschiedenis

Tegenspraak

Links

Door onze redacteur ROBERT MISSET
AMSTERDAM, 29 MEI. Alleen de contouren van het ideale Nederlands elftal werden zaterdagavond in de Arena zichtbaar. Na de te bescheiden uitgevallen 2-1 overwinning op het kleurloze Roemenië - pas de derde zege in zestien interlands onder leiding van Frank Rijkaard - bejubelden de spitsen Patrick Kluivert en de getergde Dennis Bergkamp hun geslaagde samenwerking. Maar twee weken voor het openingsduel met Tsjechië op het Europees kampioenschap dreigt de bondscoach in tijdnood te raken. Door de blessures in zijn selectie kan Rijkaard zijn beoogde EK-formatie hooguit één keer testen, volgende week in Lausanne tegen Polen.

De bondscoach reist vandaag naar Zwitserland voor een trainingsstage van een week in de wetenschap dat Oranje zijn ware gezicht nog niet heeft kunnen laten zien. De basisopstelling heeft Rijkaard allang op papier staan. Maar nu vice-aanvoerder Edgar Davids voor ten minste acht dagen is uitgeschakeld door een ontstoken teennagel en Michael Reiziger, Winston Bogarde en Ronald de Boer hun revalidatieproces pas deze week afronden, worstelt Rijkaard met een dilemma. Op 1 juni moet de bondscoach zijn lijst van 22 EK-spelers aan de UEFA overhandigen en pas dan zal duidelijk worden wie Rijkaard laat afvallen. Het oefenduel met Roemenië bood hem in elk geval nuttige informatie. Duidelijk werd dat de verdedigers Reiziger en Bogarde niet kunnen worden gemist op het EK. Hoewel aanvaller Boudewijn Zenden ook bij Barcelona regelmatig als linksback acteerde, kwam hij op die positie bij Oranje zaterdagavond niet uit de verf. Bogarde is ongetwijfeld eerste keus, mits hij bijtijds is hersteld. Op rechts wist PSV'er Andre Ooijer zich geen raad met de hem geboden ruimte en ook in zijn passing oogde hij kwetsbaar. De grootste tegenvaller voor Rijkaard in de defensie was het stuntelige optreden van voorstopper Bert Konterman, die zijn reeds lang sluimerende vormcrisis bij Feyenoord niet wist te camoufleren. Als invaller voor het blok beton Jaap Stam speelde Konterman zo onzeker dat de Roemenen in de slotfase nog aanspraak maakten op een gelijkspel. De gaten in de verdediging boden doelman Edwin van der Sar in elk geval weer de gelegenheid zich te onderscheiden met cruciale reddingen, nadat Moldovan de Roemenen had teruggebracht tot 2-1 door een vrije trap van Hagi met de buik van richting te veranderen. Met de moed der wanhoop wierp Van der Sar zich in de slotfase voor de bal, toen de Roemeen Ganea de hoek voor het uitzoeken had en met de voet pareerde de keeper van Juventus een schot van Mutu. Scheldend uitte Van der Sar zijn onvrede, maar met de hem kenmerkende omzichtigheid stelde de bondscoach zijn ploeg collectief verantwoordelijk voor de terugval in het tweede bedrijf. "We gaven te veel kansen weg, terwijl topwedstrijden tegenwoordig door één moment van onachtzaamheid worden beslist", analyseerde Rijkaard. "Toch vind ik dat niet verontrustend. Het was voorspelbaar dat de krachten zouden afnemen bij de spelers, omdat ik ze afgelopen week zowel fysiek als mentaal heb laten herstellen van hun inspanningen bij de clubs."

Na de afmelding van Davids speelde allrounder Phillip Cocu tegen Roemenië centraal op het middenveld. Om te voorkomen dat hij - net als tijdens het WK in Frankrijk - weer als een jojo door het elftal gaat, heeft Cocu bij de bondscoach bedongen dat hij zich op een vaste plek kan richten. De middenvelder van Barcelona mag niet ontbreken in de basis van Oranje, maar waar moet Rijkaard hem dan neerzetten? De bondscoach staat huiverig tegenover het idee met Cocu én Davids twee linksbenige voetballers aan elkaar te koppelen, want Nederland worstelt al enkele jaren met het probleem dat de ploeg te veel naar links helt.

Tegen de Roemenen kreeg Aron Winter een kans als stofzuiger naast Cocu om, zoals Rijkaard het formuleerde, "zijn ervaring en routine te tonen". In die hoedanigheid hoopt de enige Ajacied in Oranje zijn plaats in de EK-selectie te behouden, al heeft Feyenoorder Paul Bosvelt daar eigenlijk meer recht op. Moet Rijkaard dan toch kiezen voor het duo Seedorf/Davids, centraal op het middenveld? Tegen Roemenië speelde Seedorf noodgedwongen als rechtshalf en in die rol voelt de middenvelder van Inter Milaan zich traditioneel ongemakkelijk. In alweer zijn 48ste interland zaaide Seedorf opnieuw twijfels over zijn rendement in het Nederlands elftal.

Hij creëerde voor rust enkele knappe openingen, viel in de tweede helft aanvankelijk ver terug en zette volgens Rijkaard daarna "de turbo aan en toonde toen zijn potentie". Maar zodra Seedorf voor het doel van de tegenstander verschijnt, lijkt het alsof een rolluik in zijn hoofd wordt neergelaten en mist hij elk overzicht. Hoongelach was zijn deel na een wilde afzwaaier in blessuretijd. Nu had Nederland ook wel erg veel kansen nodig om Rijkaard weer eens een zege te bezorgen in de langdradige oefencampagne. Vanuit het niets schoot linksbuiten Marc Overmars de bal in de 43ste minuut met de rechtervoet in de korte hoek achter de verraste Roemeense Ajax-doelman Bogdan Lobont: 1-0. Kluivert kreeg bij zijn treffer in de 68ste minuut alle medewerking van de falende Roemeense libero Gica Popescu, die het volksfeest met Galatasaray na het winnen van de UEFA Cup nog in de benen had: 2-0. Maar de aanvankelijk bekritiseerde wisselwerking tussen de oud-Ajacieden Bergkamp en Kluivert was het grootste pluspunt voor Rijkaard. Hun duetten stierven nog te vaak in schoonheid en Oranje zal die frivoliteit enigszins moeten indammen. Maar de wederopstanding van Bergkamp belooft veel voor het EK.

De 30-jarige spits van Arsenal had zich geërgerd aan de suggestie dat hij al overbodig was, toen Kluivert en Van Nistelrooij drie maanden geleden Duitsland overrompelden. Het Nederlandse spitsenduo van de toekomst werd door de ernstige knieblessure van Van Nistelrooij voorlopig ontmanteld, maar een fitte Bergkamp mag niet worden afgeschreven. Tot twee keer toe werd Lobont gered door het houtwerk na prachtige vrije trappen van Bergkamp. "Dennis is na lange tijd weer fit en je kunt aan hem zien dat hij lekker in zijn vel zit", zei Rijkaard. Het moet een geruststellende gedachte zijn voor de bondscoach dat hij zich bij de puzzel voor het EK geen zorgen hoeft te maken over zijn aanvallers.