Schone balans Baan levert nog geen zwarte cijfers op
Door onze redacteur MICHIEL VAN NIEUWSTADT
Het softwarebedrijf Baan heeft zoveel
mogelijk tegenvallers verwerkt in de resultaten over 1998. De balans is
schoon. Toch zien analisten nog geen einde aan de rode cijfers.
Baan Company gaf zijn toelichting op de jaarcijfers gisteren in Huizen
aan de rand van het IJsselmeer. In Amsterdam, de plaats waar de meeste
beursgenoteerde ondernemingen cijfers presenteren, was geen geschikte
plek meer te vinden.
De locatie aan de zijlijn is symbolisch voor de marginale positie
waarmee de voormalige beurslieveling genoegen moet nemen. Baan slaagde
er pas bij de derde poging in de resultaten over het afgelopen jaar
juist in te schatten. Het verlies van 295 miljoen dollar over de laatste
drie maanden komt 45 miljoen dollar hoger uit dan in januari was
becijferd. En het bedrag van 245 miljoen dollar dat toen werd
gepresenteerd was al een enorme domper in vergelijking met het (bepaald
niet rooskleurige) beeld dat Baan in oktober 1998 schetste.
In de anderhalve maand die sinds de voorlopige cijferpresentatie zijn
verstreken is bovendien 11 miljoen dollar aan omzet verloren gegaan. Zes
miljoen dollar werd teruggevonden op de plank van distributeurs waar
voor 56 in plaats van 50 miljoen dollar software is afgeboekt.
Nog eens vijf miljoen dollar was als kosten (en omzet) geboekt, maar dat
mocht niet van de Amerikaanse toezichthouder. Financieel directeur K.
Wagenaar raakt naar eigen zeggen wat gefrustreerd van de gedetailleerde
Amerikaanse regelgeving voor de presentatie van financiele gegevens.
,,Het zijn allemaal erg dikke boeken'', zegt hij. ,,In Europa had dit
nooit kunnen gebeuren.''
In totaal prijkt nu op de balans van Baan een bedrag van 167 miljoen
dollar aan uitgestelde opbrengsten, meer dan ooit tevoren. Het betreft
software die al is verkocht, maar niet in de resultaten is opgenomen
omdat de afnemer aan Baan gelieerd was en dus niet als daadwerkelijke
inkomsten mogen gelden of omdat nog maar een deel daarvan betaald is.
,,Ze hebben die buffer hard nodig'', zegt analist M. Schram van Delta
Lloyd. ,,Maar het is onduidelijk wanneer we die opbrengsten in de
resultaten gaan zien. Het eerste kwartaal van dit jaar zal in elk geval
nog verliesgevend zijn.''
Gezien de regelmaat waarmee Baan de afgelopen twaalf maanden met
vervelende verrassingen kwam kon gisteren van een tegenvaller nauwelijks
meer gesproken worden. Blijkens een koersverlies van 6,6 procent op 7,85
euro waren de verwachtingen toch nog te hoog gespannen. Analist R. Belt
van ABN Amro tilt niet zwaar aan het extra verlies. ,,De reorganisatie
heeft 75 miljoen dollar gekost'', zegt hij. ,,Dat bedrag is onveranderd.
Baan heeft al het mogelijke opgeschoond. Ze zijn nu witter dan wit.''
Wagenaar zegt dit jaar voorzichtig tegemoet te willen treden door niet
te veel inkomsten uit de verkoop van software in te calculeren. Het
millenniumprobleem heeft Baan en zijn concurrenten tot het derde
kwartaal van 1998 extra omzet bezorgd, omdat klanten systemen die niet
millenniumbestendig waren hebben vervangen. Nu is het daarvoor te laat.
Consultants raden grote bedrijven af de veelal langdurige implementatie
van een softwarepakket voor financiele en bedrijfsprocessen nu nog ter
hand te nemen. Voor kleine bedrijven die een standaardpakket snel kunnen
invoeren zou de software van Baan nog wel een oplossing kunnen bieden,
maar volgens Belt is Baan voor die categorie niet de eerste gegadigde:
,,Ze zijn te duur voor de drogisterij op de hoek.''
Baan moet drijven op voorspelbare opbrengsten uit opleidingen en
onderhoud op software die al is verkocht. Toch voorziet Wagenaar dat het
aandeel van de licentieverkopen in de totale omzet van Baan in 1999 maar
iets onder de vijftig procent zal blijven steken. ,,Het streefcijfer van
vijftig procent lijkt me mooi, maar ik denk niet dat het in 1999 gehaald
zal worden'', aldus Schram van Delta lloyd.
Belt van ABN Amro voorziet in het eerste kwartaal misschien nog een
klein verlies, maar wijst erop dat Baan naar een veel lagere versnelling
is geschakeld. ,,Ze maken per kwartaal zo'n 200 miljoen dollar aan
kosten'', zegt hij. ,,De helft daarvan wordt terugverdiend met services.
Met 100 miljoen dollar licentieverkopen draaien ze al break even.'' Belt
ziet Baan overleven, al was het maar omdat brokken software van door
Baan overgenomen bedrijven als Aurum en Berclain nog redelijk aftrek
vinden.
Toch sprak Wagenaar gisteren openlijk over de mogelijkheid dat Baan op
zoek moet naar een partner. Schram ziet Microsoft en IBM als kandidaten.
Belt acht het onwaarschijnlijk dat Amerikaanse autoriteiten een overname
door Microsoft toestaan. En IBM? ,,Die willen af en toe nog wel eens een
softwarebedrijfje opkopen. Never say never.''